ΤΟ ΣΙΔΕΡΕΝΙΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΟΥ ΤΡΙΣΤΕΝΟΥ (από τον Βασίλειο Κ. Νικολέτο)

Ο τίτλος παραπέμπει σε μυθιστόρημα, αλλά εδώ δεν πρόκειται περί μυθιστορήματος, αλλά για πραγματική ιστορία. 

Το 1905 το ελληνικό κράτος αποφάσισε και έκανε ένα έργο υποδομής στην ορεινή Δωρίδα. Την πρώτη δεκαετία του εικοστού αιώνα η Ελλάδα δεν είχε πόλεμο και όταν τα κράτη και οι κοινωνίες είναι σε ειρήνη δημιουργούν καλά έργα. 

Ένα από αυτά τα έργα ήταν και το σιδερένιο γεφύρι που κατασκευάστηκε στον «Κόκκινο» ποταμό. Το έργο αυτό ήταν και ωφέλιμο και απαραίτητο την εποχή που έγινε και τούτο γιατί εξυπηρετούσε οκτώ χωριά με συνολικό πληθυσμό τεσσάρων χιλιάδων κατοίκων.  

Τότε το ποτάμι κατέβαζε πολύ νερό γιατί έπεφτε πολύ χιόνι. Τα Βαρδούσια εννέα μήνες τον χρόνο ήταν χιονισμένα. Το περισσότερο νερό το κατέβαζε την Άνοιξη που λιώνανε τα χιόνια. Στο λιώσιμο του χιονιού και στη δυνατή βροχή το νερό ήταν κόκκινο από το χώμα που παρέσυρε από τα «κόκκινα χωράφια». Γι’ αυτό άλλωστε ονομάστηκε «κόκκινος» ποταμός. 

Το γεφύρι κατασκευάστηκε στα σύνορα των χωριών Διχωρίου, Τριστένου και Υψηλού Χωριού. Ήταν και είναι το στενότερο σημείο του «Κόκκινου» κοντά στη συμβολή του ποταμού με το «Νουτσομπρόρεμα». Εκτός των τριών αυτών χωριών εξυπηρετούσε τους κατοίκους και άλλων χωριών όπως της Αρτοτίνας και της Γραμμένης Οξυάς στο δρόμο προς και από το Λιδωρίκι. 

Για να στηριχθεί το γεφύρι κτίστηκαν πρώτα τα «ποδαρικά» με πέτρες ένθεν και ένθεν του ποταμού. Για να χτιστούν οι πέτρες χρειάζονταν άμμο και ασβέστη. Η άμμος υπήρχε στο ποτάμι, όπως και οι πέτρες. Για την παραγωγή ασβέστη κατασκευάστηκε καμίνι. Εκεί ρίχνανε γερές πέτρες και τις κάνανε σκόνη-ασβέστη. Έτσι όλα τα υλικά ήταν επί τόπου για να φτιάξουν τα πόδια πάνω στα οποία στηρίξανε το γεφύρι. 

Όπως είπαμε το γεφύρι ήταν σιδερένιο, πού βρήκανε όμως τόσο μεγάλα σίδερα; Τα σίδερα τα έφεραν από τον Πειραιά. Με καΐκι μέχρι την Ερατεινή και από εκεί μέχρι το σημείο κατασκευής με καμήλες, ποτάμι-ποτάμι. Τα σίδερα ήρθαν προσχεδιασμένα σε καμπύλη. Τα στηρίξανε και τα βιδώσανε πάνω στις δύο πέτρινες βάσεις. Έτσι έγινε ο σκελετός. Ο δρόμος πάνω στη βάση του σκελετού, δηλαδή το πάτωμα, ήταν ξύλινος, ήταν βιδωμένα στα σίδερα χοντρά σανίδια. Οι εργασίες διήρκησαν έξι περίπου μήνες και εκτός από τον μηχανικό και τους σιδεράδες, τα άλλα μαστόρια και οι εργάτες ήταν από τα γύρω χωριά, μεταξύ των οποίων και ο πατέρας μου, που τότε ήταν είκοσι χρονών. 

Ήταν εργάτης στο καμίνι γι’ αυτό το ξαναλειτούργησε ο ίδιος τη δεκαετία του 1930, παράγοντας ασβέστη για τα γύρω χωριά. Κατά κόρον χρησιμοποίησαν το γεφύρι αυτό οι Τριστενιώτες τσοπάνηδες Ιωάννης Κούτρας και Βασίλης Λιάπης που έφτιαξαν τα χειμερινά τους μαντριά στο Λόγγο κοντά στο γεφύρι. Το εν λόγω γεφύρι χρησιμοποιήθηκε πάνω από πενήντα χρόνια. Μετά άρχισε η φθορά του ξύλινου πατώματος και σήμερα έχει μείνει ο σιδερένιος σκελετός. Εκπλήρωσε το σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε, αλλά πρέπει να συντηρηθεί και να διατηρηθεί ως μνημείο ζωής των ορεινών χωριών.  

   

       Βασίλειος Κ. Νικολέτος

Πηγή : Tristeno.gr

Μια ενδιαφέρουσα παρέμβαση του Γιώργου Φωτόπουλου M. sc. Τέως Πρόεδρου Κοινότητας Λιδωρικίου.

 Επαναφέρω την πρόταση προς το Δημ.Συμβουλιο χωρίς καμία αλλαγή.Δεν συζητήθηκε ποτέ... ούτε έλαβα απάντηση αν και κατατέθηκε επίσημα με Αρ .πρωτοκόλλου κλπ.Ευπρόσδεκτο κάθε σχόλιο.

Γιώργος Φωτόπουλος

Λιδωρίκι, 10 Φεβρουαρίου 2017

Πρόταση προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δωρίδος

ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ…

ΚΑΠΟΙΟΙ ΜΑΛΩΝΑΝΕ ΣΕ ΞΕΝΟ ΑΧΥΡΩΝΑ

Παρακολουθώντας επί δεκαετίες τις δημόσιες τοποθετήσεις

τοπικών αρχόντων, πολιτικών, πολιτικάντηδων, αλλά και τις

καφενειακές συζητήσεις για τα αντισταθμιστικά της λίμνης Μόρνου,

είπα τώρα που γέρασα να καταθέσω κι εγώ κάποιες σκέψεις και μία

πρόταση.

Όσο πιο πολλά χρόνια περνούν, τόσο αυξάνονται οι μνηστήρες

αντισταθμιστικών όσο και οι απαιτήσεις τους, γεγονός που εξασθενεί

τις δίκαιες απαιτήσεις των πραγματικά πληγειθησών περιοχών και

κοινοτήτων. Διάβασα π.χ. ότι ο κ. Δήμαρχος Δελφών απαιτεί λέει

αντισταθμιστικά…γιατί η ΕΥΔΑΠ τούς πήρε το νερό (πηγάζει από τα

βουνά που τώρα με τον Καλλικράτη ανήκουν στο Δήμο Δελφών, ενώ

όταν έγινε το έργο ανήκαν στις τοπικές κοινότητες). Ξεχνάει ο κ.

Δήμαρχος, ότι οι τ. Δήμοι Άμφισσας, Ιτέας, Γαλαξιδίου, Δεσφίνας, κ.ά.

αν και ουδόλως επλήγησαν από το φράγμα του Μόρνου, παίρνουν επί

δεκαετίες αντισταθμιστικά με τη μορφή δωρεάν περίπου ύδρευσης και

δεκάδες θέσεις εργασίας της ΕΥΔΑΠ στην Άμφισσα.

Ποιες όμως είναι πραγματικά πληγείσες κοινότητες και σε ποιο

βαθμό;

Ολοσχερώς του Καλλίου, αλλά και έμμεσα του Κλήματος που ήταν

άμεσα συνδεδεμένο με το Κάλλιο. Το Λιδωρίκι έχασε το 100% της

ιδιωτικής καμπίσιας αρδεύσιμης γόνιμης γης, τα καλύτερα δημοτικά

εδάφη για βοσκοτόπια και ζωτικό χώρο ανάπτυξης που βρίσκονται

τώρα στον πυθμένα της Λίμνης. Είναι σαν η Αθήνα να καλύφθηκε με

νερό και να μείνει μόνο ο Υμηττός και η Πάρνηθα. Το Λευκαδίτι έχασε

όλα τα ποτιστικά του χωράφια. Η Γρανίτσα (Διακόπι) μεγάλο μέρος απ’

τα ισιάδια (καμπίσια χωράφια και βοσκοτόπια), αλλά κυρίως

αποκόπηκε συγκοινωνιακά από το Λιδωρίκι – Άμφισσα – Αθήνα, αφού

τετραπλασιάστηκε η απόσταση οδικώς ως το Λιδωρίκι. Ο Κόκκινος είχε

την ίδια τύχη, δηλαδή σκεπάστηκαν με νερό όλα τα καλά χωράφια και

οι λογγές και πενταπλασιάστηκε η απόσταση ως το Λιδωρίκι.

Λιδωρίκι, 10 Φεβρουαρίου 2017-02-12

Για τα χωριά της Βορειοδυτικής Δωρίδας (Κροκύλειο – Πενταγοί–

Αρτοτίνα – Δάφνος – Διχώρι – Ψηλό Χωριό – Κριάτσι – Αλεποχώρι –

Κερασιά – Τρίστενο) πολλαπλασιάστηκε η απόσταση ως Λιδωρίκι –

Άμφισσα. Τα χωριά Άβορος και Δωρικό (Σεβεδίκο) έχασαν όλα τα

παραποτάμια χωράφια και ζωτικό παραποτάμιο δημόσιο χώρο, ενώ και

γι’ αυτά πολλαπλασιάστηκε η απόσταση έως το Λιδωρίκι – Άμφισσα. Η

Λεύκα και Πεντάπολη έχασαν όλα τα καλύτερα χωράφια τους και όλα

τα δυνητικά ποτιστικά.

Επιπλέον, όλα τα προαναφερθέντα χωριά και ο Κονιάκος,

Μαλανδρίνο, Βραίλα, Αμυγδαλιά, Σκαλούλα, Σώταινα επλήγησαν από

την αυστηρή Νομοθεσία προστασίας της λεκάνης απορροής που

απαγορεύει κάθε βιοτεχνική ή βιομηχανική δραστηριότητα 1.500 μέτρα

από την Ανώτερη στάθμη της Λίμνης και για ρυπογόνες δραστηριότητες

ως τις κορυφές των βουνών.

Τα χωριά που αναφέρω καταδικάστηκαν έτσι σε θάνατο, αφού

τους αφαιρέθηκαν «γη και ύδωρ», απαραίτητα για τη Γεωργία και τους

απαγορεύτηκε το επόμενο στάδιο επιβίωσης, δηλαδή η βιοτεχνική –

βιομηχανική παραγωγή.

Ας μη μιλήσουμε ότι απαγορεύονται οι κτηνοτροφικές μονάδες

που προϋπήρχαν!!! 1.500 μέτρα από τη Λίμνη, η χρήση λιπασμάτων ή

φυτοφαρμάκων αν κάποιος θέλει να καλλιεργήσει π.χ. φρουτόδεντρα

στα λίγα χωράφια που απέμειναν και άλλα γλαφυρά και ωραία, διότι οι

νομοθέτες αντιμετώπισαν την περιοχή μας σαν να ήταν ακατοίκητη και

ουσιαστική συνέπεια της νομοθεσίας είναι να καταλήξει ακατοίκητη!

Σε ποιον ανήκει το νερό;

Οι Αμφισσείς κ.ά. θεωρούν ότι τους ανήκει γιατί πηγάζει απ’ τα

βουνά που ανήκουν (τώρα) διοικητικά στον Δήμο τους. Όλοι οι Φωκείς

ότι τους ανήκει γιατί τότε διοικητικά υπήρχε ο νομός Φωκίδας.

Το νερό όμως ανήκει κατά παράδοση και διεθνώς στους

κοντινότερους άμεσους χρήστες, και όσο συνεχίζει τον ρου του στους

επόμενους, μεθεπόμενους κ.λ.π.

Απ’ τη Στρώμη, Μαυρολιθάρι και Αθανάσιο Διάκο, Κονιάκο,

Λευκαδίτι, Λιδωρίκι κ.λ.π. ως το σημερινό φράγμα υπήρχαν ποτιστικά

αυλάκια που ξεκινούσαν απ’ το ποτάμι και πότιζαν χωράφια, περιβόλια

και λογγές, ενώ κατά μήκος του ποταμού υπήρχαν δεκάδες νερόμυλοι, 

οι οποίοι αφού δε χρειάζονται σήμερα, θα μπορούσαν να παράγουν

ηλεκτρικό ρεύμα, πηγή πλούτου αλλά και άλλων δραστηριοτήτων για

τις κοινότητες αυτές. Το υπόλοιπο νερό έφθανε στο Δέλτα του Μόρνου

όπου κι εκεί ποτίζονταν χωράφια.

Αν λοιπόν οι Αθηναίοι κ.ά. έπαιρναν το νερό από τις εκβολές του

Μόρνου αντί να χύνεται στη θάλασσα, ουδέν πρόβλημα. Το πήραν

όμως για μερικούς (που αναφέρω παραπάνω και όχι όλους τους

Φωκείς) μέσα από το σπίτι τους, άλλων (Καλλιέων) αφού το

κατέστρεψαν, άλλων αφού πήραν το μισό και τη μισή αυλή τους και

άλλων λίγο ή πολύ αφού τους πήραν τα χωράφια και τον ζωτικό τους

χώρο.

Αυτές λοιπόν οι συγκεκριμένες κοινότητες επλήγησαν – ΟΧΙ ΟΛΗ

Η ΔΩΡΙΔΑ/ΦΩΚΙΔΑ – και πρέπει να αποζημιωθούν-ενισχυθούν για να

επιβιώσουν και αν είναι δυνατόν να ξανανθίσουν.

Τα αντισταθμιστικά επί δεκαετίες επαναλαμβάνονται

ΠΡΟΦΟΡΙΚΑ ή ΓΡΑΠΤΑ σε συζητήσεις με πολιτικούς, υπουργούς κ.λ.π.

που έρχονται και παρέρχονται, όπως και οι τοπικοί άρχοντες για τους

οποίους δεν υπάρχει συνέχεια. Ο ίδιος προσωπικά υπήρξα για ένα

φεγγάρι Πρόεδρος Κοινότητας Λιδωρικίου, αλλά και λόγω ηλικίας έχω

παρακολουθήσει την ιστορική εξέλιξη του θέματος.

Οι πολιτικοί διαχρονικά όχι μόνο αθέτησαν τις υποσχέσεις τους

(από το σχεδιασμό, περάτωση του έργου και μέχρι σήμερα), αλλά δεν

τις μετέφεραν στους επόμενους. Η ΕΥΔΑΠ οδεύει προς ιδιωτικοποίηση,

επομένως οι πολιτικοί – Κυβέρνηση της οποίας οι πληγείσες περιοχές

είχαν ως συνομιλητές κι υποσχεσιολόγους ως σήμερα, θα χάσουν τον

έλεγχο της ΕΥΔΑΠ και επειδή η χώρα μας δε διαθέτει ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

ΥΔΑΤΩΝ ( ναι, υπάρχει και τέτοιο στη Σουηδία με τα πολλά ποτάμια και

τις λίμνες, που δικάζει τέτοιες υποθέσεις) επείγει κατά την κρίση μου

και γι’ αυτό προτείνω…

«Την άμεση Προσφυγή του Δήμου Δωρίδας, για λογαριασμό του

πρώην Δήμου Λιδωρικίου και ακριβώς και μόνο των πληγεισών

κοινοτήτων, στα Ελληνικά Δικαστήρια κατά του ελληνικού κράτους

απαιτώντας»:

-Αποζημειώσεις (αντισταθμιστικά) για τις μέχρι σήμερα

απώλειες-ζημιές των πληγεισών κοινοτήτων.

-Επιβολή μόνιμης αντισταθμιστικής αποζημίωσης υπέρ της

ανάπτυξης των πληγεισών κοινοτήτων και ΟΧΙ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ.

-Δικαίωμα απεριόριστης δυνατότητας χρήσης των νερών των

ποταμιών και της Λίμνης για οποιαδήποτε χρήση (αρδευτική,

βιομηχανική) από τους κατοίκους και μελλοντικούς κατοίκους

των πληγεισών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της

υδροδύναμης για παραγωγή ηλεκτρισμού.

-Αποκλειστικό δικαίωμα αλίευσης και αδειοδότηση ερασιτεχνικής

αλιείας για ξένους στις πληγείσες κοινότητες και τους κατοίκους

τους.

-Ελάφρυνση των περιβαλλοντολογικών περιορισμών που

επιβάλλει η νομοθεσία ή αντίστοιχα ισχυρή ενίσχυση από το

κράτος ήπιων μη ρυπογόνων επενδύσεων, για να εξασφαλιστούν

θέσεις εργασίας.

-Οτιδήποτε λογικό και αιτιολογημένο ζήτημα ενδεχομένως μου

διαφεύγει στο παρόν συνοπτικό σημείωμα.

Η Δημοτική Αρχή για λόγους συνέχειας και συνέπειας(η

διαδικασία θα είναι μακροχρόνια, παρεμβάλλονται εκλογές νέων

δημοτικών αρχόντων κ.λ.π.) θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να ορίσει

επιτροπή υποστήριξης, αποτελούμενη από ένα κάτοικο εγνωσμένου

κύρους από κάθε πληγείσα κοινότητα, η οποία θα υποστηρίζει με

συλλογή λεπτομερειακών στοιχείων, επιχειρημάτων κ.λ.π. τους

νομικούς του Δήμου. Επίσης, θα επιδιώκει δημοσιότητα για να κρατά

στην επικαιρότητα το θέμα, θα ενημερώνει τους δημότες και

μετοικίσαντες συγχωριανούς μας, δεδομένου ότι οι νέοι μας φυσικά

έχουν άγνοια για το ιστορικό υπόβαθρο του ζητήματος.

Ο Δήμος οφείλει να κάνει έκκληση σε Νομικούς και Ειδήμονες

στην Ελλάδα και το εξωτερικό, για να βοηθήσουν, με επιχειρήματα ή

δεδικασμένα παρομοίων υποθέσεων, τους δικηγόρους που θα ορίσει ο

Δήμος. Σε περίπτωση αρνητικού για μας αποτελέσματος, ο Δήμος να

ετοιμάζεται για εφέσεις μέχρι εξάντλησης των ένδικων μέσων στην

Ελλάδα, ώστε να μπορεί να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Υ.Γ. Οι κατά φαντασίαν και μη άμεσα πληγέντες διεκδικητές

αντισταθμιστικών, αν συνεχίσουν να μη ντρέπονται ας πράξουν κατά

την κρίση τους. Υπάρχουν δε ψυχίατροι και πολύ καλά ψυχοφάρμακα.

Πρέπει όμως εν κατακλείδι να καταλάβουν ότι κάνουν ζημιά στις

πραγματικά πληγείσες κοινότητες, διότι τα δικαστήρια δε λειτουργούν

σαν τους πολιτικάντηδες, ούτε επιδικάζουν αποζημιώσεις σε θύματα

και τραυματίες και ταυτόχρονα στους θεατές του δυστυχήματος.

Γιώργος Φωτόπουλος

M. sc. Τέως Πρόεδρος Κοινότητας Λιδωρικίου

Περιξ της λίμνης του Μόρνου

 

ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΉΤΡΗ ΑΡΜΆΟ με καταγωγή από το Κροκύλειο *

 * O Δ. Αρμάος γεννήθηκε το 1959 στην Άμφισσα με καταγωγή από το Κροκύλειο, πέθανε στην Αθήνα το 2015.

Δεν ήταν μόνο ένας πρωτοπόρος για την Ελλάδα θεωρητικός της συγκριτικής λογοτεχνίας. Προσπάθησε να φέρει στην πράξη τις ιδέες του και να μοιραστεί τις γνώσεις του μέσα από δύο δρόμους. 

Τη δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και, κυρίως, εργαζόμενος μέχρι το τέλος σε πολλούς εκδοτικούς οίκους ως μεταφραστής, διορθωτής και κυρίως εμπνευστής και επιμελητής των σειρών Orbis Literae και Aldina των εκδόσεων Gutenberg. 

Απέδειξε το πρακτικό του πνεύμα στην εποχή της εξειδίκευσης ασχολούμενος ακόμη και με τυποτεχνικά θέματα κα τη δημιουργία ελληνικών γραμματοσειρών.

ΓΙΏΡΓΟΣ ΜΠΛΆΝΑΣ, ΣΤΑΣΙΩΤΙΚΌ… (ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΉΤΡΗ ΑΡΜΆΟ)

*

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ

ΣΤΑΣΙΩΤΙΚΟ…

Για τον Δημήτρη

Τι θέλετε, λοιπόν, ασύστατοι· να πω:
άδικα ήρθα κι έφυγα; Άδικα είδα
στα 1977 τον Πτολεμαίο
να κατεβαίνει από τα μέρη
της Άμφισσας κύμα
κωνοφόρο μ’ ένα έλατο σελίδες, στην πύλη
μιας κόλασης στεκούμενης τριγύρω.
Πράσινες περιστέρες
περουζέδες
εντός· εκτός: φερέλπιδες pagliacci
να προγευματίζουν
βουτώντας προκηρύξεις
στον καφέ και τσιγάρα στον καφέ·
«Miglior fabbro, miglior fabbro,
γελάς; Είσαι καλός άνθρωπος. Προσπαθεί
να σε κηδέψει ο Foucault”.
«Τι θα μείνει απ’ όλα αυτά;
Καν μια Παλατινή Ανθολογία!» – 1987
«Κέλα για το den του Blake, Γιώργη.
Θα κάνουμε μια έκδοση βαθιά
των Τραγουδιών της Πείρας:
οι περουζέδες περισσοί και τα ρουμπίνια κρίνοι» – 1991
«Άφησε τώρα τον Shakespeare – έχουμε αρκετό·
οι νταλγκάδες του Coleridge λείπουν:
Biographia Literaria.
«Τα παρατώ, Γιώργη», 19; (μόνο εκείνα τα σκαλιά
θυμάμαι και Ζ. Πηγής και… Jonny Walker (;)
και «Όχι εσύ Δημήτρη. Ο τόπος ζέχνει
από managers – ο Κέρβερος
παραδίδει μαθήματα επικοινωνιολογίας…»
«Τι δίνουμε στα παιδιά, Γιώργη;
Απελπισία στιχηρή. Κοπήκαμε απ’ τη ρίζα μας
σα θλιβερά τραγούδια. Αυτό που έρχεται….
οι παλιοί καρποί θα πεταχτούν σα φλούδια…
θα διδάξω… νύχτα. Bella νύχτα!
Αποκριές. Δες πως χορεύει η Μούσα σου!» –
χίλια εννιακόσια – στα χίλια εννιακόσια…
Μόνο το φως, η μουσική, τα χείλη διαρκούν.
«Κι εγώ; Ένα μπουκάλι Cutty Shark – το λιγότερο
τη μέρα; O Coleridge; Κάτι
μυρίζει εξορία μέσα μου, ακούγοντάς σε…
By thy grey beard and glittering eye…»
Τριάντα χρόνια προσδοκίες και ματαιώσεις
κι ο θεός γυμνός, ν’ αφήνει
κάτι απ’ τη θεία του φύση
κι ο βαρκάρης: «Δυο τρόποι για να βρεις
τη λευτεριά σου: ο ένας να φυγαδευτείς
κι ο άλλος να πεθάνεις.
«Τον Poe να κάνουμε, Γιώργη: πλήρης
έκδοση σχολιασμένη…»
Έζησα ήδη έναν θάνατο.
Ο δεύτερος θα με συντρίψει.
Κι έγιναν πέντε και δέκα και…
Μην βιάζεστε, ασύστατοι.
Ένας-ένας…
Ο Άδης τρέφεται με τους καλούς –
οι άθλιοι τον βαρυστομαχιάζουν.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ (ποιητής, 1959-2024)
*

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων

 Από Καίτη Συράκη (kathy sirakis)

Σήμερα έφυγε από την ζωή η εξαδέλφη μου Γαλάτεια Καραγιάννη  ( Κορακη ) τις Κωνσταντίνας και Πέτρου Κορακη 

Ετών 88

Ο Θεός να ανάπαυση την ψυχούλα τις 

Ήταν η μεγαλύτερη εξαδέλφη  μου από την Πλευρά του Πατέρα μου ( αδελφής του )

Καλό Παράδεισο......

Από ψηλά !

 

Ακριβώς πάνω από το χωριό Κόκκινος ο δρόμος που οδηγεί Πενταγιού και Αρτοτίνα 

Χαράλαμπος Στέφος (1932-2009).

 Από τον Θανάση Στέφο:

Ένα συλλεκτικό έργο,από ιδιωτική συλλογή, του αδελφού μου ζωγράφου Χαράλαμπου Στέφου(1932-2009). ζωγραφισμένο το 1959.

Είναι η αυλή ενός σπιτιού στην συνοικία Χάρμαινα της Άμφισσας. Τα <<κοφίνια>>για το λιομάζωμα είναι χαρακτηριστικό της περιοχής.

Για να δείτε περισσότερα έργα του ζωγράφου πατήστε www.charalabosstefos.gr

Ανάβαση στον Κόρακα (Βαρδούσια)

Ορεινογραφίες 

Ανάβαση στον Κόρακα
Βρισκόμαστε στο ύψος των καταφυγίων και η σχετική πινακίδα, γράφει: 0145ω. για την κορφή Κόρακας ή Πρ. Ηλίας, 2.495μ.. Μπαίνουμε στο μονοπάτι για την κορφή. Αρχικά το μονοπάτι κάνοντας ζιγκ - ζαγκ παίρνει ύψος και κολλά στην σάρα που τραβερσάρει με κατεύθυνση βόρεια. Φτάνει σε ένα σημείο που διχαλώνει. Δεξιά κάνει μέσα από ένα στένεμα και περνά τις Πόρτεςκαι βγαίνει στην μεσορράχη και αριστερά κινείται πιο ομαλά και βγαίνει πάλι στο ίδιο σημείο. Στη συνέχεια γυρίζει ανατολικά και τραβέρσα πέφτει στα πλατώματα του Μέγα Κάμπου. Η προσέγγιση του όγκου του Κόρακα είναι εύκολη και με καθαρό καιρό απ’ την κορυφή, ύψους 2.495μ., έχει την ευκαιρία να απολαύσει κανείς υπέροχες θέες.
Προς τα ανατολικά ξεχωρίζει το εντυπωσιακό τείχος της Γκιώνας. ΝΑ κάτω απ’ τον Κόρακα, στην περιοχή που λέγεται «ασανσέρ», υπάρχει τεχνητή γούρνα για μάζεμα νερού. Υπάρχει λάκκα, που το καλοκαίρι βγαίνουν κοπάδια, πιθανά απ’ την Κάτω Μουσουνίτσα. Ακόμη εντυπωσιακός είναι ο όγκος της νότιας ράχης Βαρδουσίων, που κατηφορίζει για την λίμνη του Μόρνου. Στα νότια ξεχωρίζει η κορυφή Σκούφια και οι Σούφλες.
Απ’ το ύψος του Κόρακα ακολουθούμε ένα λαιμό στα νότιο-δυτικά και κατηφορίζουμε προς τα Δαφνιώτικα λιβάδια. Πρόκειται για ένα πεδίο με ιδιαίτερη κλίση και με βάση, χαμηλότερα, ένα ρέμα. Τα περάσματα έχουν ενδιαφέρον, καθώς οι τραβέρσες ακολουθούν η μια την άλλη. Μέχρι να βγούμε σε ομαλότερο έδαφος, μας βγαίνει η πίστη. Στη συνέχεια πέφτουμε σε κατακερματισμένο έδαφος, όπως αυτό στις Κοπάνες της Γκαμήλας και με δυτική κατεύθυνση γυρίζουμε στο διάσελο Μετερίζια. Ουφ!

Πηγή: Τάκη Ντάσιου, Οκτώβρης 1995/ορεινογραφίες 

«Τάβλι και άνοιγμα φύλλου» στα Χάνια του Καραπιστόλη (δεκαετία 1970)!!»

 

Αναγνωρίσαμε τους αξέχαστους κατοίκους του μικρού οικισμού Κρανιά και Καραπιστόλη…

Η κυρία δίπλα στον μπάρμπα Μήτσο τον Καραπιστόλη ανοίγει φύλλο με το παραδοσιακό τρόπο με πλαστή και βέργα!!

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων

 Σε ηλικία  98 ετών η Κοντογιαννη Βασιλική σύζυγος του Ηλία, αποχαιρέτησε τα επίγεια και ταξίδεψε στους ουρανούς.. Την  Τετάρτη στις 7 -2-2024 τελέστηκε η εξόδιος ακολουθία στο κοιμητήριο του Χωριού μας..

Καλό κατευόδιο 

Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια της .

Από το πανηγύρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στις 6/8/1992.

 Η εκκλησία που ήταν στην δυτική όχθη του Κόκκινου ποταμού, απέναντι από τα Χάνια του Καραπιστόλη, πνίγηκε στα νερά της λίμνης του Μόρνου… Οι κάτοικοι του χωριού Κόκκινου έχτισαν καινούργια εκκλησία  στη θέση Καστανιές στα ΒΑ του χωριού. 

Η γέφυρα του Στενού ή του Μακρυγιάννη*

 

απόσπασμα από το βιβλίο του Κ Μπερτσιά: θαμμένα όνειρα, ζωντανές αναμνήσεις.

………Φτάσαμε πριν ο ήλιος ανατείλει από την κορυφή της Γκιώνας, αν και ο ήλιος εδώ θα φαινόταν πολύ αργότερα, καθώς τα ψηλά βράχια και από τις δυο πλευρές σχημάτιζαν μια φυσική κουρτίνα που άφηνε τις πρώτες ηλιαχτίδες ν’ αρχίσουν να ζεσταίνουν τα κρύα νερά του ποταμού μετά τις 10 ενώ αργότερα, μετά το μεσημέρι, θα έλουζαν ολόκληρη την βραχοσχισμή και τα καθαρά κρύα νερά του Μόρνου.

Η τοποθεσία, τοπόσημο για την περιοχή, ήταν εντυπω- σιακή. Από τη μια πλευρά ο πυραμιδοειδής λόφος, που ήταν η νότια απόληξη των Βαρδουσίων, ενός από τα ψηλό- τερα βουνά της Ελλάδας, και από την άλλη πλευρά, τη νό- τια, το έντονα βραχώδες τελείωμα της μακρόστενης βουνο- σειράς της Στόχοβας και του Πύρνου. Φαίνεται ότι εκα- τομμύρια χρόνια πριν οι δυο βουνοσειρές αποτελούσαν ένα ενιαίο, συμπαγές σύνολο και κάποιος μεγάλος σεισμός δη- μιούργησε αυτή την εκτεταμένη, σχεδόν κατακόρυφη σχι- σμή και άφησε ελεύθερη την πορεία του Μέγα ποταμού ή Δαφνούντα όπως ήταν οι παλιότερες ονομασίες του Μόρνου.

Σε αυτό το πανέμορφο γεωλογικό ανάγλυφο πολλά χρό- νια πριν κάποιοι τεχνίτες, επιδέξιοι μαστόροι της πέτρας, ήρθαν και έβαλαν την δική τους πινελιά. Έχτισαν ένα αρι- στούργημα, ένα μονότοξο γεφύρι με στέρεες βάσεις και όμορφα σκαλοπάτια στο τόξο, όπου ανεβοκατέβαιναν με άνεση και ασφάλεια άνθρωποι και ζώα για εκατοντάδες χρόνια. Νεότεροι τεχνίτες, με την δική τους μαστοριά, ήρ- θαν και πρόσθεσαν αρμονικά δίπλα του, προς την πλευρά του Βελουχιού, μια τσιμεντένια γέφυρα για να διαβαίνουν

118

και τα αυτοκίνητα του επαρχιακού δρόμου που ένωνε την Ναύπακτο με το Λιδωρίκι και την Άμφισσα.

Για να δυσχεράνουν την αποχώρηση των Γερμανών το 1944, οι Εγγλέζοι ανατίναξαν, ευτυχώς μόνο την τσιμε- ντένια γέφυρα. Ο ελληνικός στρατός λίγο αργότερα συναρ- μολόγησε στην θέση της μια σιδερένια στρατιωτική γέφυ- ρα Μπέιλι.

Μου άρεσε πολύ αυτή η γέφυρα και τρελαινόμουν να ακούω τους παράξενους συριγμούς, που προκαλούσαν κυ- ρίως οι χοντροί ξύλινοι δοκοί της επιφάνειας όταν περνούσε κανένα από τα λιγοστά αυτοκίνητα που τη διέσχιζαν. Μου άρεσε επίσης να προσπαθούμε να εφαρμόσουμε στη πράξη την θεωρία της ταλάντωσης και του συντονισμού που εί- χαμε διδαχτεί στη Φυσική.

Όταν ήμασταν μεγάλη παρέα στοιχιζόμασταν εν είδει παρελάσεως και με συντονισμένο βηματισμό πιστεύαμε ότι θα γκρεμίζαμε τη γέφυρα. Δεν τα καταφέραμε και έτσι έπεσε ο πρώτος σπόρος της αμφισβήτησης θεωριών και δο- ξασιών, που πολύ με βοήθησε γενικά στην ζωή μου.

Στη γέφυρα αυτή είχα δώσει και κάποιες μυθικές δια- στάσεις γιατί είχα ακούσει από έναν παλιό αξιωματικό του Μηχανικού ότι ο στρατάρχης Μοντγκόμερι, διοικητής των βρετανικών δυνάμεων στον Β ́ Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε δηλώσει πως «χωρίς τη γέφυρα Μπέιλι δεν θα είχαμε κερ- δίσει τον πόλεμο», κι εμείς είχαμε στον τόπο μας μια τέ- τοια γέφυρα!

Μια μεγάλη φυσική λεκάνη είχε σχηματιστεί ακριβώς κάτω από τις γέφυρες προς την πλευρά του δρόμου που οδηγεί στο Βελούχι, ένα πανέμορφο χωριό δύο χιλιόμετρα πιο πάνω, ακριβώς κάτω από τις πηγές του ποταμού. Σε αυτή τη λεκάνη κολυμπούσαμε συχνά τα καλοκαίρια πα- ρόλο που τα νερά ήταν πολύ κρύα. Το μπάνιο σ’ εκείνο μέ- ρος ήταν τολμηρή και θαρραλέα πράξη για μας τους νεα-

119

ρούς. Υπήρχε μάλιστα ένας άτυπος ανταγωνισμός μεταξύ μας για το ποιος θα έκανε πρώτος το πρωινό μπάνιο του.

Σήμερα είμαι εδώ με τον αδελφό μου για το τελευταίο μας μπάνιο. Όταν βουτήξαμε στο ποτάμι πηδώντας από τον ψηλό τοίχο αντιστήριξης του δρόμου, ένιωσα έντονο ρίγος κι ένα μούδιασμα σε όλο μου το σώμα. Τα σαγόνια μου έτρεμαν και τότε κατάλαβα ότι δεν άντεχα το κρύο νερό, δεν είχα το ανάλογο ψυχικό σθένος.

Βγήκα γρήγορα στην απέναντι όχθη με τον Νίκο να με πειράζει για λιποψυχία. Μπορεί να ήταν κι έτσι, η ψυχική διάθεση σε ανεβάζει ψηλά ή σε κατεβάζει στα τάρταρα… κι εγώ σήμερα ήμουν στα κάτω.

Άρχισα να τρέχω και να κάνω ασκήσεις σουηδικής γυ- μναστικής για να συνέλθω ενώ ο Νίκος συνέχιζε να κολυ- μπά. Όταν αισθάνθηκα καλύτερα πήρα τη φωτογραφική μηχανή και τράβηξα μερικές φωτογραφίες.

Σε λίγο ακούγονται παράξενοι ήχοι που μοιάζουν με κροτάλισμα και τρίξιμο της γέφυρας. Κοιτάζω προς τα πά- νω και αντικρίζω το λεωφορείο του ΚΤΕΛ που κατευθυνό- ταν στο Λιδωρίκι. Το θέαμα είναι υπέροχο. Η σκουροπρά- σινη σιδερόφραχτη γέφυρα, ο μπλε όγκος του λεωφορείου και πιο ψηλά οι μυτερές γκριζοκαφετιές άκρες των βράχων και από δίπλα ένα γκρίζο πέτρινο τόξο με το χαρακτηρι- στικό πράσινο γείσο από αναρριχώμενο κισσό, συνθέτουν μια απαράμιλλη εικόνα που απολαμβάνω εκστασιασμένος…………….

*ήταν στην θέση Στενό δίπλα στο ΞΕΝΙΑ και στα Χάνια.Εδώ και 45 χρόνια έχει καταστραφεί και βρίσκεται στο βυθό της τεχνητής λίμνης του Μόρνου

γιατί είχε το όνομα Μακρυγιάννη; 

Περίπου 200 χρόνια πριν, όταν έπρεπε να περάσει την πέτρινη γέφυρα με τους φυγάδες χωριανούς της, όπως γράφει με την χαρακτηριστική γραφή του ο ίδιος ο Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του:

Οι Τούρκοι του Αλή Πασά θέλαν να μας σκλαβώσουνε. Τότε δια νυκτός όλη η φαμελιά και όλο μας το σόι σηκώ- θηκαν και έφυγαν ή θα παγαίνουν εις την Λιβαδειά να ζή- σουνεεκεί.Θαπέρναγαναπό ̓ναγιοφύριτουΛιδωρικιού ονομαζόμενον Στενό, δεν πέρναγε από άλλο μέρος το πο- τάμι. Εκεί φύλαγαν οι Τούρκοι να περάσουν να τους πιά- σουνε, και δεκαοχτώ ημέρες γκιζερούσαν εις τα δάση όλοι κ ’έτρωγαν αγριοβέλανα και εγώ βύζαινα κ ’έτρωγα αυτό το γάλα. Μην υποφέροντας πλέον την πείνα, αποφάσισαν να περάσουνε από το γιοφύρι, και ως βρέφος εγώ μικρό, να μην κλάψω και χαθούνε όλοι, αποφάσισαν και με πέ- ταξαν εις το δάσος, εις τον Κόκκινον ονομαζόμενον, και προχώρεσαν δια το γιοφύρι. Τότε μετανογάει η μητέρα μου και τους λέγει «Η αμαρτία του βρέφου θα μας χάση», τους είπε, «περνάτε εσείς και σύρτε εις το τάδε μέρος και σταθήτε… το παίρνω κι ̓αν έχω τύχη και δεν κλάψη, δια- βαίνομε»… η μητέρα μου κι ̓ο Θεός μας έσωσε. Αυτά όλα τα λ ̓ εγε η μητέρα μου και οι άλλοι συγγενείς.

Έτσι η γέφυρα του Στενού απέκτησε και ένα δεύτερο όνομα, «του Μακρυγιάννη το γεφύρι». Αμφιβάλλω, βέ- βαια, αν οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν το γιατί.