Γιώργος Κοράκης του Νικολάου

 ο αείμνηστος Γιώργος Κοράκης όταν υπηρετούσε στη αεροπορία

Το μονοπάτι του Καραγιάννη στη Γκιώνα

ΣΥΝΤΆΚΤΗΣ  HIKING EXPERIENCE ·

Η εμβληματική ορθοπλαγιά της Πλάκας

Γκιώνα. Το Ασέληνον Όρος των αρχαίων Ελλήνων. Το θρυλικό βουνό της Ρούμελης. Το πέμπτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας.

Ένα βουνό , που εκτός των άλλων, διαθέτει τη μεγαλύτερη και ομορφότερη ορθοπλαγιά των Βαλκανίων με ανάπτυγμα 1.100 μέτρα -την περίφημη Πλάκα- κοντά στο χωριό Συκιά.

Σ’ αυτήν την ορθοπλαγιά, όπως και σε άλλες του βουνού, έχουν ανοιχθεί σημαντικές αναρριχητικές διαδρομές, διαφόρων βαθμών δυσκολίας και τεχνικών, με πρωτοπόρο (ποιον άλλο;) τον Γιώργο Μιχαηλίδη, όπου με σχοινοσύντροφο τον Λεοντιάδη άνοιξαν το 1959 την «Μιχαηλίδης-Λεοντιάδης», την πιο κλασική αναρριχητική διαδρομή των ελληνικών ορθοπλαγιών, σύμφωνα με το routes.gr.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ο γνωστός ορειβάτης και εκπαιδευτής της εποχής, Δημήτρης Καραγιάννης, ψάχνοντας να βρει μια σύντομη διαδρομή που θα εξυπηρετούσε τους αναρριχητές στην κατάβασή τους στην αφετηρία, άνοιξε ένα εντυπωσιακό μονοπάτι που πήρε το όνομά του, το περιβόητο «Μονοπάτι του Καραγιάννη», μια από τις πιο απαιτητικές ορειβατικές διαδρομές των ελληνικών βουνών, ειδικά τον χειμώνα με τα χιόνια.

Και ποια είναι αυτή η αφετηρία;

Η Συκιά από το μονοπάτι του Καραγιάννη

Δεν είναι άλλη από το γραφικό ρουμελιώτικο χωριό της Συκιάς, που είναι χτισμένο στα ριζά της επιβλητικής ορθοπλαγιάς της Πλάκας σε υψόμετρο 720 μέτρα.

Το χωριό ονομάστηκε «Σκιά», αφού ο Ήλιος το καλοκαίρι έρχεται στο χωριό μετά τις 10 το πρωί και τον χειμώνα, μετά τις 12 το μεσημέρι, ενώ ένα τμήμα του χωριού δεν το βλέπει ο ήλιος καθόλου για 2-3 μήνες. Στο πέρασμα των χρόνων, η ονομασία του χωριού παραφράστηκε σε «Συκιά» ή «Συκέα».

Η Συκιά και στο βάθος το ανάπτυγμα της νότιας κορυφογραμμής των Βαρδουσίων

Η ορειβατική πρόκληση της διάσχισης του «Καραγιάννη» ξεκινά από το γήπεδο μπάσκετ του χωριού, και συγκεκριμένα πίσω από μια πετρόχτιστη βρύση, και κινείται παράλληλα με τα τελειώματα του Λαζορέματος. Η πορεία μας έχει δυτική κατεύθυνση προς την Πλάκα της Συκιάς.

Πορεία στη θέση Βάρκο Δεσπότη

Μετά από 15’ πορείας, λίγο πριν τα 800 μέτρα υψόμετρο βγαίνουμε από το ρέμα κι αρχίζουμε να ανηφορίζουμε με καγκέλια σε γυμνή πλαγιά, στη θέση «Βαρκό Δεσπότη», μπαίνοντας όλο και πιο βαθιά στην «αγκαλιά» της ορθοπλαγιάς. Το μονοπάτι είναι καλογραμμένο με καλή σήμανση (κίτρινα σημάδια σε άσπρο φόντο).

Στο βάθος η Συκιά

Μετά από 40’ και 1,1 χλμ. πορείας –λίγο πριν τα 900 μέτρα υψόμετρο- το μονοπάτι αλλάζει κατεύθυνση προς βορρά.

Ουσιαστικά κινούμαστε στην δεξιά πλευρά του Λαζορέματος, που ξεκινάει από τις νότιες πλαγιές του Πύργου (2.063 μ.), η κορυφή του οποίου αρχίζει να ξεπροβάλλει στο βάθος.

Πορεία στο Λαζόρεμα

Μετά από 1 ώρα και 2 χλμ. πορείας –στα 1.100 μέτρα υψόμετρο- φτάνουμε σε χαρακτηριστικό ώμο, όπου ευθεία στο βάθος βλέπουμε την επιβλητική κορυφή του Πύργου και την κοίτη του Λαζορέματος.

Η αρχή του μονοπατιού του Καραγιάννη. Μπροστά μας ξεδιπλώνεται η βαθιά χαράδρωση του Λαζορέματος, ενώ στο βάθος ξεχωρίζει η κορυφή του Πύργου (2.063 μέτρα).

Από το σημείο αυτό ξεκινάει και το μονοπάτι του Καραγιάννη (στα δεξιά μας υπάρχει βράχος με κόκκινο σημάδι), και αν θυμάμαι καλά και κούκος.

Ένα μικρό βράχινο step στην αρχή του μονοπατιού θα δημιουργήσει τα πρώτα προβλήματα, γιατί λόγω της υγρασίας είναι ιδιαίτερα γλιστερό

Ακολουθώντας τα κόκκινα σημάδια στα βράχια, αρχίζουμε να ανηφορίζουμε σε πλαγιά με μεγάλη κλίση.

Το μονοπάτι του Καραγιάννη μας δείχνει τα δόντια του από τα πρώτα μέτρα. Σύντομα, φτάνουμε σε ένα βράχινο πέρασμα (κόκκινο βέλος στον βράχο) όχι μεγάλης δυσκολίας, αλλά ιδιαίτερα γλιστερό λόγω της υγρασίας.

Μεγάλη η κλίση της πλαγιάς που ανεβαίνουμε, ενώ η θέα πίσω μας κόβει την ανάσα

 

Πανόραμα της νότιας κορυφογραμμής των Βαρδουσίων

Στο δεύτερο πέρασμα, μια εκτεθειμένη τραβέρσα λίγων μέτρων, που όμως από κάτω της έχει μια επιβλητική γκρεμίλα, έχει τοποθετηθεί συρματόσχοινο.

Βέβαια, ακριβώς από πάνω υπάρχει ένα δέντρο, όπου με ένα εύκολο σκαρφάλωμα από τα αριστερά του, περνάς απροβλημάτιστα από το σημείο αυτό. Έτσι έκανα και γω. Ίσως, όμως, τον χειμώνα τα πράγματα να ‘ναι διαφορετικά.

Το Λαζόρεμα, ο Πύργος και το διάσελο Μπότσικα

Κανά δυο ακόμη βράχινα περάσματα κρύβουν κάποιους κινδύνους μιας και είναι εκτεθειμένα. Και ειδικά όταν η ομάδα είναι μεγάλη, η χρήση σχοινιού κρίνεται απαραίτητη.

Ένα ακόμη “περίεργο” πέρασμα, όπου υπάρχει και βύσμα πάνω στο βράχο για την τοποθέτηση σχοινιού

Μια ακόμη εναέρια λήψη της Συκιάς, ενώ στο βάθος διακρίνεται η κοίτη του Μόρνου ποταμού

Η πορεία στο μονοπάτι του Καραγιάννη είναι συνεχώς ανηφορική, με μεγάλη κλίση. Στις 4 ώρες και 30’ μετά το ξεκίνημα από τη Συκιά, στα 4 χλμ. πορείας, βρισκόμαστε στα 1.900 μέτρα υψόμετρο , σε ένα βράχινο μπαλκόνι με εντυπωσιακή θέα προς τα γειτονικά Βαρδούσια.

Από εδώ κι ύστερα μπαίνουμε στο άγριο αμιγώς αλπικό κομμάτι της ανάβασης, έχοντας να αντιμετωπίσουμε διαδοχικές σάρες, λούκια και ράμπες.

Ένα ακόμη βράχινο πέρασμα που θέλει πολύ προσοχή

 

Πύργος αριστερά, Μπότσικας δεξιά, και στο βάθος ανάμεσά τους η Οίτη

Υπερπανόραμα των Βαρδουσίων από ένα μπαλκόνι στα 1.900 μέτρα υψόμετρο

Τα βήματά μας σ’ αυτό το σαθρό πεδίο με τις σάρες και τα λούκια πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά, αν δεν θέλουμε να προκαλέσουμε την πτώση πετρών πάνω στα κεφάλια των συνορειβατών που μας ακολουθούν.

Μπαίνοντας στο αλπικό τμήμα του βουνού

 

Πορεία σε συνεχόμενα λούκια και σάρες. ΠΡΟΣΟΧΗ στις πέτρες.

Στα επόμενα 900 μέτρα πορείας θα κερδίσουμε 400 μέτρα υψόμετρο (!!!) και θα βγούμε σε ένα εντυπωσιακό μπαλκόνι, κάτω από την Πυραμίδα της Γκιώνας, με απεριόριστη θέα στα δυτικά και βόρεια.

Αυτά τα λούκια μοιάζουν ατέλειωτα

 

Τα εντυπωσιακά αντερείσματα της ορθοπλαγιάς της Πλάκας

 

Κι εκεί που λες ότι τέλειωσε το μαρτύριο, ένα ακόμη λούκι ξεπροβάλλει μπροστά σου

Σαθρά λούκια και σάρες

Η έξοδος στην κορυφογραμμή της Γκιώνας προϋποθέτει την ανάβαση μιας ράμπας με μεγάλη κλίση, που μοιάζει ατέλειωτη με τόση κούραση μαζεμένη στα πόδια.

Πραγματικό βάλσαμο και παρηγοριά, η θέα της κορυφής στο βάθος στ’ αριστερά μας, καθώς βγαίνουμε πάνω στην κορυφογραμμή μετά από 6 ½ ώρες ασταμάτητης ανάβασης, σε υψόμετρο 2.430 μέτρων.

Η θέα στα δυτικά από έναν μικρό εξώστη κάτω από την Πυραμίδα

 

Στην τελική κόντρα πριν βγούμε στην κορυφογραμμή

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα θα καλύψουμε και τα τελευταία μέτρα μέχρι την ψηλότερη κορυφή της Ρούμελης, και την πέμπτη ψηλότερη κορυφή της Ελλάδας.

Η κορυφή της Πυραμίδας (2.510 μέτρα) μας περιμένει στο βάθος

Η ανάβαση του μονοπατιού του Καραγιάννη είναι μια από τις πιο απαιτητικές διαδρομές των ελληνικών βουνών, καθώς μέσα σε 6 χιλιόμετρα θα πρέπει να καλυφθούν τα 1.800 μέτρα υψομετρικής διαφοράς ανάμεσα στη Συκιά (720 μ.) και της Πυραμίδας (2.510 μ.), γεγονός που μεταφράζεται σε μέση κλίση εδάφους της τάξης του 30%-35%.

Στην ψηλότερη κορυφή της Ρούμελης με φόντο τα αλπικά Βαρδούσια

Νερό στην διαδρομή δεν υπάρχει, παρά μόνο στην κατάβαση μετά τη Βαθιά Λάκκα ή στη Λάκκα Καρβούνι, στο καταφύγιο του ΠΟΑ.

Η θέα από την Πυραμίδα προς τα νότια. Στο άσπρο τετράγωνο διακρίνεται το καταφύγιο του Π.Ο.Α. στη Λάκκα Καρβούνι, ενώ ξεχωρίζει και η εντυπωσιακή χαράδρα της Ρεκάς.

Ο χρόνος που χρειάζεται για να ολοκληρωθεί η ανάβαση, εξαρτάται από τις ικανότητες των ορειβατών και την σύνθεση της ομάδας.

Η δικιά μου ανάβαση διήρκησε γύρω στις 7 ώρες, αλλά έγινε με μεγάλη ομάδα και υπήρχαν μεγάλες καθυστερήσεις στα περάσματα.

Ο Πύργος και το διάσελο Μπότσικα από την Πυραμίδα

Στα 3-4 δύσκολα κι εκτεθειμένα περάσματα που υπάρχουν στο μονοπάτι του Καραγιάννη (μιλάμε πάντα για στεγνό πεδίο), θεωρώ ότι η τοποθέτηση σχοινιού είναι απαραίτητη, ειδικά όταν στην ομάδα συμμετέχουν ορειβάτες χωρίς μεγάλη εμπειρία σε τέτοια πεδία.

Εξυπακούεται ότι αυτή η διαδρομή είναι απαγορευτική για αρχάριους ορειβάτες. Επίσης, όσοι αποφασίσουν να την περπατήσουν, είτε παρεΐστικα, είτε με σύλλογο, θα πρέπει να έχουν εξασφαλίσει ότι στην ομάδα θα υπάρχει κάποιος ή κάποιοι ορειβάτες με εμπειρία στη χρήση σχοινιών και λοιπού εξοπλισμού ασφάλισης.

Σε περίπτωση μεγάλης ομάδας (που δεν το συνιστώ), ιδιαίτερη προσοχή στα λουκιά και τις σάρες, καθώς οι πέτρες φεύγουν ανεξέλεγκτα από τις απροσεξίες των προπορευόμενων. Σ’ αυτή την περίπτωση, η χρήση κράνους κρίνεται επιβεβλημένη.

Χάρτης της διαδρομής

ΓΚΙΩΝΑ – ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ • ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ 1:25.000

Περιγραφή
Πεζοπορικός χάρτης των βουνών Γκιώνα και Βαρδούσια σε κλίμακα 1:25.000. Ένας εντελώς καινούργιος χάρτης που προτείνει για πρώτη φορά διαδρομές εξερευνήσης και περιπέτειας.
Οι διαδρομές εξερεύνησης, είναι η μαρτυρία μας ότι αυτή η διαδρομή μπορεί να γίνει κι ας μην υπάρχει εμφανές ίχνος μονοπατιού. Στις διαδρομές περιπέτειας υπάρχουν διαβαθμίσεις ανάλογα τον βαθμό δυσκολίας από εύκολο scrambling μέχρι αναρριχητικών απαιτήσεων περάσματα και εντοπίζονται τα σημεία ραπέλ.
Τα Βαρδούσια έχουν μια όψη για όλα τα γούστα: από το άγνωστο βόρειο συγκρότημα, στη θεαματική διάσχιση της νότια κορυφογραμμής και τις πιο τεχνικές αναβάσεις, Κόψη Κόρακα και Πλάκα – Πυραμίδα.
Στη Γκιώνα όλα σχεδόν περιστρέφονται γύρω από την επιβλητική Πυραμίδα και την ατελείωτη “βραχουριά” της δυτικής πλευράς της, με τις τεχνικές διαδρομές Καραγιάννη και Μπέκου. Ο χάρτης προσφέρει όμως πολλές εναλλακτικές πορείες, όπως τη Ρεκά ή τα σύντομα μονοπάτια για την Αρσαλή και τη σπηλιά του Μάγερ.

Χαρακτηριστικά
Εκδότης: Ανάβαση
Έτος έκδοσης: 2019
Κωδικός χάρτη: 2.3

Κλίμακα: 1:25.000 

Το πηγάδι στα Χάνια του Καραπιστόλη

 Στο βυθό της λίμνης του Μόρνου 

Photo by nkarapistolis (αντιγραφή από το fb Ριόλλα)

Στι δασικό φυτώριο στα Χάνια του Καραπιστόλη

 Στο βυθό της λίμνης του Μόρνου 

Photo by nikoskarapistolis 

 

 

Photo by nikoskarapidtolis

Στα ανώτερα όρια της η στάθμη της Τεχνητής Λίμνης Μόρνου στα μέσα της Άνοιξης του 2022

Πηγή: climatebook

Σημαντική αύξηση της στάθμης της Τεχνητής Λίμνης του Μόρνου παρατηρείται τον τελευταίο μήνα σε σύγκριση με το περασμένο φθινόπωρο και χειμώνα. Σύμφωνα με δορυφορικές παρατηρήσεις η αύξηση στη συνολική έκταση της επιφάνειας λίμνης ξεπέρασε τα 5 km².

Πιο συγκεκριμένα, λαμβάνοντας υπόψιν τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το climatebook, από τον δορυφόρο Sentinel2 , στις 5 Οκτωβρίου 2021 η συνολική έκταση της επιφάνειας της λίμνης ήταν ~14 km², ενώ στις 28 Απριλίου του 2022 υπολογίστηκε ~19 km². Σημειώνοντας πως η συνολική έκταση της επιφάνειας λίμνης στη στάθμη υπερχείλισης υπολογίζεται στα 19 km², συμπεραίνεται ότι η στάθμη της Τεχνητής Λίμνης του Μόρνου τις τελευταίες μέρες προσεγγίζει τα όρια της υπερχείλισης.