Φωτογραφία του 1972 τραβηγμένη απο της κυριακούλας  την Λάκα φαίνετσι ο Μόρνος και στο βάθος η Στόχοβα.

Θέση τεμπελέικα στο βάθος το σπίτι του Ανέστου Γιώργου (Κασιμέρης) που είχε διετελέσει και αγροφύλακας στο χωριό..

Αγία Μονή εξωκκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία γιόρταζε στις 23 Αυγούστου.Ήταν κτισμένο στην βόρεια πλευρά του ποταμού Μορνου στην θέση Λάζος απέναντι απο το αβορόρεμα.Υπηρχαν αρχαία κτίσματα που φανερώναν την ύπαρξη παλιού μοναστηριού ,πιθανώς είχε κτιστεί απο ενετους όταν κατείχαν το Λεπάντο οι ίδιοι είχαν κτίσει και το κάστρο στο Βελούχι.

1972 θέση καρασόνια στο κάμπο.

Το 2000 ο σύλλογος του χωριου εξέδωσε  εφημερίδα ,στην φώτο ειναι το δεύτερο φύλλο.

Κόκκινο (Λουτσοβο)

Κόκκινο

Τo δημοτικό διαμέρισμα του Κόκκινου βρίσκεται σε προνομιακή θέση μιας και κτισμένο σε υψόμετρο 700μ σε λόφο προσηλιακό απολάμβανε τον ρού του ποταμού Μόρνου παλαιότερα και τη θέα της τεχνητής λίμνης του σήμερα. Παρόλο που η λίμνη δημιούργησε ένα ειδυλλιακό τοπίο, το τίμημα για τον Κόκκινο ήταν σκληρό αφού στα νερά της καταποντίστηκαν πολλά στρέμματα γής, (θάφθηκε στα νερά όλος ο κάμπος του χωριού και πάνω απο 10 μόνιμες κατοικίες και άλλες τόσες αγροικίες) ,που κάποτε καλλιεργούνταν καλαμπόκια, σιτάρια, σταφύλια και κηπευτικά, καθώς επίσης και δύο (2) νερόμυλοι και το εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και της Παναγίας (ΑΓΙΑ ΜΟΝΗ)

Το 1919 αποσπάστηκε από την Κοινότητα Γρανίτσας, στην οποία υπαγόταν ως οικισμός και αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα Λουτσόβου που κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η λέξη ήταν σλαβική και σημαίνει ηλιόλουστος. Μετονομάστηκε το 1930 ως Κοινότητα Κοκκίνου, προφανώς από τον παραπόταμο Κόκκινο του Μόρνου.

Η ιστορία του χωριού ανάγεται σε αρχαίους χρόνους αφού στο Παλιόκαστρο του Λούτσοβου ΝΑ από το χωριό βρέθηκαν ερείπια αρχαίου κτίσματος. Επίσης μεγάλη ήταν η συμβολή του στον αγώνα ενάντια στην Τουρκοκρατία το 1821. Σύμφωνα με κάποιες βιβλιογραφικές πηγές το χωριό ιδρύθηκε τον 7ο ή 8ο μ.Χ. αιώνα.
Κατά την επιδρομή των Γαλατών το 279 π.Χ., ο τότε αρχαίος οικισμός φαίνεται ότι καταστράφηκε μαζί με τη γειτονική Καλλίπολη.
 

Πηγή http://www.dorida.gr/

Στου ΚΑΡΑΠΙΣΤΟΛΗ το Χάνι στη θέση ΧΆΝΙΑ όπου ήταν και το δασικό φυτώριο .Τα Χάνια ήσαν στην ανατολική όχθη του ποταμού Κόκκινου απέναντι από την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα .Στα Χάνια κατοικούσαν οι οικογένειες Καραπιστόλης (ΝΤΑΚΟΥΙΝΟΣ),Κρανιά,Καραμπέτσου.Επιστάτης του φυτωρίου ήταν για πάρα πολλά χρόνια ο Σ Μπερτσιας.
στη φωτο είνα ο Σ ΜΠΕΡΤΣΙΑΣκαι η οικογενεια ΚΑΡΑΠΙΣΤΟΛΗ στην δεκαετία του 60 στην αυλή του σπιτιού τους

Περιβόλι

Μαθαίνοντας τους γειτόνους.......

 

Περιβόλι

 Tο Περιβόλι  είναι κτισμένο σε υψόμετρο 600μ, πολύ κοντά στο φράγμα του Μόρνου το παλιό του όνομα ήταν Αγλαβίστα. Οι βουνοκορφές του, ο Αϊ-λιάς, η Αχυρώνα, οι ‘Ανω και Κάτω Ράχη, το Βάρβορο, είναι δασόφυτες από ιτιές , κουμαριές, δρυς, σπάρτα, φρύγανα και ρείκια. Ιχνη αρχαίου οικισμού, τάφοι, τεμάχια κεραμικών φανερώνουν Αιτωλικό οικισμό. Το χωριό παλιότερα ήταν κτισμένο στο τοπωνύμιο ‘Aγιος Νικόλαος ή Πέρα Χωριό όπου και μέχρι σήμερα διατηρούνται δύο-τρία σπίτια. Γραφικό ξωκλήσι του χωριού αυτού του Αϊ-Ταξιάρχη Μιχαήλ κτισμένο στο τοπωνύμιο Αμπέλια.

Πηγή http://www.dorida.gr/
 

Ο Μελεσανάκης Γρηγόρης απο Μεσοχωριό Ηρακλείου Κρήτης συμπέθερος του Νικολάου Κοράκη, (απο τον εγγονό του Κώστα Μπερτσιά) ,στο κέντρο της φωτογραφίας και η Ευθυμία  Μπερτσιά  στην αυλή του σπιτιού του Ν Κορακη .

Το αρνάκι μόλις βγήκε από το φούρνο και ο Γιώργος και Σπύρος Μπερτσιάς το τεμαχίζουν τους παρακολουθούν τα παιδιά του Γιώργου, Κώστας ,Νίκος ,Μαρία και το ποιμενικό του μπάρμπα Κώτσιου η τραχήλω....όλα αυτά συμβαίνουν έν έτει1964 στην θέση Μαρμαράκι στο κάμπο όπου και το σπίτι της οικογένειας Κ Μπερτσιά.

Στην Πάτρα σε εκδρομή ο Γιώργος Μπερτσιάς με τα παιδιά του Νίκο και Μαρία.

Γλέντι στην αυλή του μαγαζιού του Ε Καραγιάννη 1968 ανήμερα  του Αγίου Γεωργίου.Ο δεύτερος στο χορό ο Μητσος ο Λέτσος γαμπρός του χωριού απο τον Αβορο,ακολουθούν ο αγροφύλακας Γιώργος  Κολοκυθάς και ο Αριστείδης Κολοκυθάς .Καθιστοί στην μάνδρα ο Καραδήμας Γιώργος και ο ανιψιός του Καραδήμας Μήτσος .

Χαράλαμπος Στέφος

Χαράλαμπος Στέφος γεννήθηκε το 1932  στο Κοκκινο (λουτσοβο) Δωρίδας και πέθανε στην Αμφισσα στις 26/6/2009.    •  Κάντε "κλικ" πάνω στις φωτογραφίες των έργων του καλλιτέχνη για να τα δείτε σε μεγέθυνση

Ο Χαράλαμπος Στέφος, γεννημένος στον Κόκκινο Δωρίδας το 1932, είναι αυτοδίδακτος ζωγράφος και ζει και εργάζεται στην Άμφισσα. Έχει λάβει μέρος  σε 30 ομαδικές εκθέσεις, ενώ έχει πραγματοποιήσει 20 ατομικές. Έργα του βρίσκονται στις Δημοτικές Πινακοθήκες Αθήνας και Άμφισσας, στο Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας, στο Λαογραφικό Μουσείο Άμφισσας, στην Ελληνική Πρεσβεία της Χάγης, στη Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας, στο Πνευματικό Κέντρο Άμφισσας και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει τιμηθεί με ελληνικά και διεθνή βραβεία. Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Καλών Τεχνών IAG και του συλλόγου Καλλιτεχνών, Εικαστικών Τεχνών Κεντρικής Ελλάδας ΣΚΕΤΚΕ. Ο Χαράλαμπος Στέφος, πέρα από το μεγάλο έργο του με θέματα από την αγροτική ζωή και τη φύση, γενικότερα, δημιούργησε και μια σειρά έργων με θέματα παρμένα από τα δύσκολα χρόνια του Πολέμου του '40 και της Γερμανικής κατοχής της χώρας μας. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης βίωσε ως μικρό παιδί τα σκληρά αυτά χρόνια κι έχει αποτυπώσει πάνω στους πίνακες του έντονα τα σημάδια της προσωπικής του εμπειρίας. Μέσα από τα πρόσωπα, τις εικόνες, τις σκιές, αλλά και τα χρώματα, ο ζωγράφος κάνει μια σημαντική ιστορική αναδρομή και δίνει την ευκαιρία στο θεατή και αναγνώστη να θαυμάσει και να αξιολογήσει το έργο του, αλλά και να αναβιώσει ιστορικές μνήμες.   "Αγκάθια", 80 x 60 cm, λάδι σε καμβά "Σύνθεση", 80 x 80 cm, λάδι σε καμβά "Σταροχώραφο", 80 x 60 cm, λάδι σε καμβά "Κούτσουρα", 80 x 60 cm, λάδι & χρώματα πέτρας σε καμβά "Έλατα", 80 x 60 cm, λάδι σε καμβά

Μαθαίνοντας τους γειτόνους.......

Δάφνος

Στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων σε υψόμετρο 1.050 μ., βρίσκεται ο Δάφνος, χτισμένος αμφιθεατρικά, στην περιορισμένη κλειστή γύρω λεκάνη, με μικρό άνοιγμα προς τα νοτιοδυτικά, όπου περνάει ο παραπόταμος του Μόρνου, ο Κόκκινος.

Η βουή από τους καταρράχτες του Κόκκινου, που πέφτουν με πάταγο το χειμώνα, αντηχεί στη γύρω περιοχή. Το χωριό περιβάλλεται από ελατοδάσος και τα σπίτια είναι χωμένα μέσα σε καρυδιές, κερασιές και πλατάνια. Ανάμεσά τους βρύσες με κρύα νερά.

Ανατολικά πάνω στις πλαγιές και τα οροπέδια των Βαρδουσίων, απλώνονται τα περίφημα και μοναδικά «Βοστινισιώτικα λιβάδια» με μήκος δέκα χλμ. και άνοιγμα μέχρι εννιακόσια μέτρα, με αρκετές νεροπηγές. Σ’ αυτά παλαιότερα βοσκούσαν 15 – 20 χιλιάδες, κυρίως πρόβατα, τα οποία το χειμώνα τα κατέβαζαν στην Αττική για να παραχειμάσουν και επανέρχονταν την άνοιξη. Οδοιπορούσαν επί πολλές ημέρες («διαβαταρέοι»), μέχρις ότου ανέλαβαν τα φορτηγά. Τώρα τρέφονται 600 βοοειδή και 3000 γιδοπρόβατα.

Η απόμερη θέση του χωριού, φανερώνει ότι ιδρύθηκε επί τουρκοκρατίας. Από το 1836 έως το 1869 ανήκε στο Δήμο Κροκυλείου ως Βουστενίτσα. Από το 1869 ως το 1912 προσαρτήθηκε στο Δήμο Υαίας (με πρωτεύουσα τη Γρανίτσα) ως Βοστινίτσα, που πιστεύεται ότι είναι λέξη σλαβικής προελεύσεως και σημαίνει «τόπος μελισσιών» (vostan = κηρένιος, κίτρινος στα σλαβικά). Η Κοινότητα Βοστινίτσας μετονομάστηκε το 1927 σε Κοινότητα Δάφνου, για να διατηρηθεί το αρχαίο όνομα του Μόρνου που ήταν “Δάφνος”.

Στην πλατεία με τα μεγάλα πλατάνια και το κατάστημα του χωριού, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Νικολάου, από το 1760. Πρόκειται για τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο, που κρίθηκε διατηρητέο Μεταβυζαντινό Μνημείο από το Υπ. Πολιτισμού. Ο τύπος του ναού αυτού απαντάται μόνο στο μοναστήρι της Βαρνάκοβας. Υπό την επίβλεψη της Υπηρεσίας Βυζαντινών Μνημείων, το 1993 ανακατασκευάστηκε ο ναός, με δαπάνη του Κυριάκου Φιλίππου της ΦΑΓΕ και της συζύγου του Δήμητρας Αναγνώστου.

Η οικογένεια Φιλίππου της ΦΑΓΕ κατάγεται από το Δάφνο, επίσης, από εδώ κατάγονται και οι Αδελφοί Αλαφογιάννη της «Άλφα Μπετόν» που έχουν συνεισφέρει σε κοινωφελή έργα της γενέτειράς τους.

Γραφικά και ανακαινισμένα είναι τα εξωκλήσια του χωριού: Αγ. Παρασκευή, Παναγία (στο κοιμητήριο), Άγ. Ιωάννης Χρυσό στομος, Άγ. Ιωάννης Πρόδρομος, Άγ. Γεώργιος, Άγ. Παντελεήμων, Άγ. Αθανάσιος, Άγ. Βλάσιος. Ο Τίμιος Σταυρός και η Αγ. Σοφία χτίστηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία. Μικρό πανηγύρι γίνεται στην Αγία Τριάδα. Ο Αγ. Δημήτριος χτίστηκε στα ερείπια Βυζαντιаνού μοναστηριού. Ανατολικά, ψηλά πάνω στη ράχη του Αϊ – Λιά, αγναντεύει το ομώνυμο εξωκλήσι, στη μνήμη του οποίου 20 Ιουλίου γίνεται μεγάλο πανηγύρι.

Το διώροφο διδακτήριο του Σχολείου, κληροδοτήματος Συγγρού, βρίσκεται σε καλή κατάσταση ενώ πάνω από αυτό σώζεται η τοιχοποιία του παλαιού σπιτιού του Βουλευτή της Δωρίδας Κότταρη.

Στη θέση «Μάρμαρα» σώζονται μάρμαρα, με εγκοπές και οπές, που φαίνεται ότι ανήκαν σε πύργο ενώ ίχνη αρχαίου οικισμού και τάφων επισημάνθηκαν κοντά στην Αγ. Παρασκευή.

Πηγή http://www.dorida.gr/

1976 Σεπτέμβριος .Η ευθυμία Μπερτσιά του Γεωργίου (κόρη του Νικολάου Κοράκη) κουβαλά τα σταφύλια από τα παλιάμπελα στο χωριό με το μουλάρι και τις κόφες.Η φωτογραφία ειναι στον Αγιο Βασίλειο δεν υπήρχε ακόμη η  πλατεία ,ακριβώς πίσω απο του Κολοκυθα το σπίτι.

Ο κάμπος του Κόκκινου από αβορόραχη.

Στο καράβι ριο αντιριο απο αριστερά Κώστας Στεφόπουλος Χαράλαμπος Καραδήμας  Βασίλης Καραγιάννης Σπύρος Μπερτσιάς Θύμιος Καραγιαννης Γιάννης Καραμπέτσος και Γιώργος Μπερτσιάς .

Χορευτές στο προαύλιο της εκκλησίας της Θεοτόκου  κάπου στο 1968 .πρωτοχορευτής ο Θύμιος Καραγιάννης,ακολουθούν ο Αριστείδης Κολοκυθάς,ο Γιώργος Μπερτσιάς ,ο Χρήστος Κολοκυθάς,ο Θύμιος Καλμαντής και ο αγροφύλακας Γιώργος Κολοκυθάς.

Στη θέση Τσαμπάδες στο Κάμπο του χωριού το 1972 στο κτήμα του Νικολάου Κοράκη (αμπέλι και τριφύλλι ) όπου είχε και την καλύβα που έμενε τα καλοκαίρια.Στην φωτο μαζί με την σύζυγό του  Βασιλική και τον εγγονό του Κώστα Μπερτσιά.

Καλό ταξίδι Δάσκαλε

Ο Δάσκαλος μας έφυγε σήμερα για το τελευταίο του ταξίδι ....

Ενας δάσκαλος που πάλεψε σκληρά να μάθει γράμματα σε μια ολόκληρη γενιά που ήλθε σε αυτό τον κόσμο αμέσως μετά τους καταστροφικους πολέμους (Β Παγκόσμιος και εμφύλιος) 

Προοδευτικός άνθρωπος προσπαθούσε να μεταφέρει γνώσεις και στους χωριανούς του με οργανωση ενημερωτικών συναντήσεων για ευρύτερα θέματα που απασχολούσαν την μικρή τοπική κοινωνία ,με τις σχετικές όπως ήταν λογικό αντιδράσεις απο μια κοινωνία αγράμματη και εξαιρετικά συντηρητική.Εμεις που είχαμε την τύχη να τον έχουμε δάσκαλο του οφείλουμε τα μέγιστα για την εξέλιξη μας

Καλο ταξίδι Δάσκαλε...

Η εξόδιος ακολουθία του Γεωργίου Καραμπέτσου του Ευαγγελου θα τελεστεί αύριο στις 11 στον Αγιο Κωνσταντίνο στο Μπραχαμι

Στην φωτογραφία τραβηγμένη στο Καραουλι γύρω στο 1965 είναι με τον Σπύρο και Δημήτρη Μπερτσιά .

Χαράλαμπος Στέφος

Ο εκλεκτός ζωγράφος Μπάμπης Στέφος είναι ένας απο τους πιο καταξιωμένους συμπατριώτες μας που ανεδειξε το χωριό μας .

Παραθέτουμαι πιο κάτω τους επικηδειους λόγους που εκφωνήθηκαν στην Αμφισσα όπου έζησε και μεγαλούργησε για να καλάβουμε όλοι  πόσο μεγάλος ήταν ο κυρ Μπάμπης..........

Μακάρι ως χωριό να βρούμε τρόπο να τον τιμήσουμε και στην γενέτειρα του....

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΣΤΕΦΟΥ: ΚΑΤΟΧΗ- ΠΕΙΝΑ

Η συγκλονιστική ζωγραφική της Μνήμης των παθών, 1941-44.

 

 

Εκλεκτός συμπατριώτης ο Χαράλαμπος Στέφος έφυγε καταξιωμένος, αυτοδίδακτος ζωγράφος. Και μόνον η αναφορά του ονόματος του, ανακαλεί  στη μνήμη το Ρουμελιώτικο τοπίο με το απλό παραστατικό σχέδιο και τα φωτεινά ζεστά χρώματα. Ο απλός και πολύ καταδεκτικός κυρ. Μπάμπης έρχεται από μακριά. Μικρό παιδί έζησε τη φρίκη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Έφυγε απ’ το χωριό ( τον Κόκκινο Δωρίδας). Αγωνίστηκε  σκληρά στο στίβο της ζωής. Πήγε μπροστά. Στην Άμφισσα. Έκανε οικογένεια. Υπηρέτησε κα την τέχνη του. Τη ζωγραφική. Είδε τον κόσμο, αποτύπωσε τη μαγεία του, αλλά δεν ξέχασε κείνα τα πρώτα, τα συνταρακτικά βιώματά του. Και, για να παραλλάξουμε στίχους γνωστούς, Σα δώρο που πανάξια του δόθηκε η ζωγραφική, την εποχή εκείνη με τα πάθη τα ανείπωτα, ήρθε με το χρωστήρα του να ιστορήσει.

        Η βία, ο πόνος, η απελπισία, η αγωνία, ο φόβος, ο θάνατος, η φονική στέρηση των πιο απαραίτητων αγαθών – και της ελάχιστης τροφής της επιβίωσης, το τραγικό αδιέξοδο, η –ακόμη κι αυτή- εχθρική φύση, η τυφλή στην ατοπία φυγή, ο θάνατος του πατριώτη αγωνιστή, η απόγνωση της μάνας, στο χαμό του παιδιού, επικείμενο και συντελεσμένο, η φρίκη του μικρού παιδιού μπρος στον όλεθρο η παραίτηση από όλα – απάθεια όσων βίαια σπρώχτηκαν και βαδίζουν αργά κι αναπότρεπτα το δρόμο του τέλους, τα αποσωμένα, λιωμένα ζωντανά κορμιά, τα πεσμένα σώματα, τα ικετήρια ανοιγμένα χέρια σαν ερωτήματα του ανεξήγητου κακού, το παράπονο, το αναπάντητο «γιατί» της συμφοράς, το σχήμα περίκλειστο του στυγερού θύτη: κράνος, όπλο, στολή, χειρονομία αδίστακτης εντολής, όλα αυτά είχαν πλημμυρίσει την παιδική ψυχή, θρονιάστηκαν στη μνήμη ανεξίτηλα κι όταν ο καλλιτέχνης είχε προχωρήσει στη ζωγραφική και οι μορφές έλαβαν το οριστικό και αυστηρό περίγραμμά τους, με ένα χειμαρρώδες ξέσπασμα στη λευκή επιφάνεια, έφεραν πίσω, σε διάσταση αισθητική τελειωμένη, εποχή, κόσμο και πάθη.

Αρχές της δεκαετίας του ¨60, πλάι στης καθημερινής βιοπάλης το μόχθο, με μια πυρετώδη προσπάθεια, χωρίς επαφές και συζητήσεις, την πολλή συνάφεια του κόσμου, ο Χαράλαμπος Στέφος δημιούργησε τη σειρά ΚΑΤΟΧΗ – ΠΕΙΝΑ, και ίσως ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, Εξήντα δύο (62) καταμετρημένους πίνακες – έργα, άλλα με κάρβουνο στο απλό χαρτί/χαρτόνι, άλλους σε πανί κάμποτ μεγαλύτερων διαστάσεων με χρώμα, 3-4, λίγες τέμπερες και μελάνι. Η σειρά ολοκληρώθηκε στα μέσα εκείνης της δεκαετίας (60) και παρέμενε χρόνια στο ατελιέ του ζωγράφου.

Ο απαράμιλλος εκφραστής των νεκρών φύσεων και των παραστατικών τοπίων του φωτός, των χρωμάτων και της αιθρίας. Έχει μεταφερθεί με το παρουσιαζόμενο έργο, σε ένα άλλο επίπεδο, μια άλλη διάσταση. Των  πασχόντων, μέχρι θανάτου, προσώπων, των σχηματοποιημένων μορφών,των χαρακτηριστικών – ερμηνεύσιμων συμβόλων, του ζοφερού σκότους και της συσσωρευμένης οδύνης. Υπάρχουν – λιγότερες οι παραστατικές συνθέσεις, τα θεματικά πολυπρόσωπα έργα. Η καρτερική σειρά των εξουθενωμένων στο συσσίτιο. Η μάνα που οδύρεται πάνω απ’ το σκοτωμένο παιδί της. Κεντρικός άξονας της έκθεσης είναι οι συνέπειες του πιο απάνθρωπου δεινού που γνώρισε ο κόσμος: του πολέμου, σε μια απόκεντρη γωνιά της ελληνικής περιφέρειας. Η αποτύπωση της βιωμένης συμφοράς και του τελευταίου σταδίου του πόνου λίγο πριν την μοιραία κατάληξη. Τα μάτια ορθάνοιχτα στο κενό την άβυσσο, απογυμνωμένα από όλα, μόνο το χτυπητό μαύρο πλαίσιο, ένα γύρω τα περισφίγγει….

Οι άνθρωποι στις αποχρώσεις του γκρίζου και του μαύρου. Ο κατακτητής βλοσυρός στη στολή του. Σκοπός στο στρατόπεδο – φυλακή των κρατουμένων, φιγούρα πάνω από τον τοίχο – συρματόπλεγμα. Ανέκφραστα παρών στις εκτελέσεις πατριωτών, όπως και στο μπλόκο, τη σύλληψη αμάχων για αντίποινα της αντίστασης. Διώκτης γυναικών με τα παιδιά στα χέρια, που προσπαθούν να ξεφύγουν. Η δευτερεύουσα παρουσία των εχθρών – είναι η πηγή και αιτία της βίας, κι αρκετή να συντηρεί τη διάχυτη θανατική απειλή.

Πρωταγωνιστές του απεικονιζόμενου δράματος είναι τα παιδιά και οι νέοι, εξαθλιωμένα, γυμνητεύοντα, σκελετωμένα, άλλοτε στα χέρια της μάνας, άλλοτε ίσα που στέκονται όρθια, συχνά πεσμένα, ανήμπορα πια το τέλος εγγύς, είτε να ζητούν στα σκουπίδια (με λίγες γραμμές, λιτά και σχεδόν υπαινικτικά δοσμένα) λίγη τροφή. Με άδεια πινάκια στο χέρι, είτε κάποιο ξεροκόμματο και της αθωότητας το παράπονο στα μεγάλα ορθάνοιχτα μάτια, που κοιτούν καταπρόσωπο. Η κίνησή τους δύσκολη, έως σβησμένη. Και διαρκώς παρόντα τα παιδιά, τα πιο αθώα, τα πιο ευάλωτα κι ευπαθή θύματα της πιο απάνθρωπης βίας.

Συχνές και επαναλαμβανόμενες και οι γυναικείες μορφές. Οι βαθύτατα αθεράπευτα πληγωμένες μάνες. Άλλοτε σε πολυπρόσωπες συνθέσεις κι άλλοτε μάνες με το παιδί στην αγκαλιά σε σπαραχτικές εκφράσεις. Με χαρακτηριστικά από την βυζαντινή και μεταβυζαντινή αγιογραφία. Σαν Πανάγιες Βρεφοκρατούσες στη στάση, αλλά με τον βαθύ πόνο του Πάθους στο πρόσωπο. Κυριαρχημένες από τα δύο ένστικτα, το μητρικό και της ομαδικής φυγής μπρος στον κίνδυνο. Η απόλυτη αδυναμία να δώσουν τροφή και να γλιτώσουν τα παιδιά τους, πολεμά να ακυρώσει και τα δύο όπως στις σολωμικές γυναίκες των Ελεύθερων Πολιορκημένων.

Οι άνδρες είτε είναι στη φυλακή, είτε νεκροί στις εκτελέσεις, ένας αλυσοδεμένος σε στύλο, είτε με το ένα πόδι ο κρυοπαγημένος του Αλβανικού, σε μια αφιλόξενη – εχθρική επιστροφή σε τόπο πόνου και ερειπίων. Κάποτε όλη η οικογένεια. Θλίψη και απόγνωση. Ένας άλλος φεύγει βιαστικά από την καλύβα, άλλος κρυμμένος μ’ ένα άλογο στο στάβλο. Μόνη πιθανολογούμενη συμβατική ασχολία, από το γεωργικό σύνεργο στον ώμο, η ταφή των αφημένων νεκρών. Των πεθαμένων της πείνας και των εκτελέσεων. Τα χέρια ανοίγονται. Η απορία της τόσης δυστυχίας, του διαρκώς επικείμενου ή επελθόντα θανάτου. Τα χέρια υψώνονται στον άφωτο ήλιο, τον δακρυσμένο ήλιο, το άδειο στεγνό φεγγάρι. Μιαν άλλη φορά το χέρι σκεπάζει το πρόσωπο σε μια ενστικτώδη, έσχατη αποτροπή, της θέας τουλάχιστον, του κακού.  

Στις συνθέσεις με κάρβουνο (των 3-4 μορφών), αλλά και τις άλλες, τα βλέμματα είναι ασύμπτωτα, οι άνθρωποι δεν έχουν επαφή- επικοινωνία, κι ας είναι δίπλα το ένα άτομο στο άλλο. Τα κεφάλια γερτά, μόνο η επίγνωση της θανάσιμης παγίδας, άφευκτου τέλους. Η κίνηση τυφλή στην ομαδική φυγή, ξέπνοη στους αποκαμωμένους. Οι πεσμένοι δεν κείνται λόγω ξαφνικής προσβολής. Βρίσκονται σε θέσεις που φανερώνουν τη σταδιακή έως πλήρη εξουθένωση. Νεκύων αμενηνά κάρηνα (Οδ.κ 521) οι σκιές, τα φαντάσματα των νεκρών στον Άδη της Οδύσσειας. Βασικά στοιχεία πολιτισμού καίρια υπονομευμένα. Καταθλιπτικά παραμορφωμένα σπίτια, άδεια εσωτερικά, ετοιμόρροπες καλύβες, σπασμένα τζάμια παραθύρων, ερείπια.

Σε μια σύνθεση, σε δεύτερο πλάνο, στέκει μια εκκλησία. Ελπίδα ακριβής μεταστροφής ότι από ψηλά δεν θα γίνονται άλλο, όλα τούτα ανεκτά ή παρηγοριά σε τόσον σκόρπιον απλόχερα θάνατο; Ένα εύθυμο πουλί πάνω απ’ τη σορό ενός αγωνιστή, ένα νεκρό υποζύγιο πλάι σε άψυχα κορμιά, διάσπαρτοι σταυροί, σήματα πρόχειρων τάφων. Η φύση σπάνια και όχι ενεργά συμπάσχει, είναι σε αναστολή λειτουργιών, πλαισιώνει απλά ίσα που υπάρχει… Ένα δέντρο όλο κι όλο στους δεκάδες αυτούς πίνακες συνδέεται αρμονικά με τις τοπιογραφίες του Χαράλαμπου Στέφου. Το φόντο στενεύει οδεύοντας προοδευτικά σε κατάργηση του χώρου.

Την ενότητα των πινάκων της ΚΑΤΟΧΗΣ – ΠΕΙΝΑΣ διαπερνά πέρα ως πέρα η ένταση του σπαραχτικού πόνου, το πνεύμα της θυσίας και της εγκατάλειψης του αθώου θύματος, η διαμαρτυρία για την καταρράκωση του ανθρωπισμού. Οι σχηματοποιημένες μορφές των προσώπων, στεγνές και βασανισμένες έως θανάτου από ανείπωτη συμφορά, η αφαίρεση, τα μουντά χρώματα, η λιτή γραμμή, ο ριζικός περιορισμός της προοπτικής, μια ενίοτε σκόπιμη σύγχυση του αρχιτεκτονικού σχεδίου των συνθέσεων, συνέπειαμεγάλης ψυχικής ταραχής, αλλά και επιδιωκόμενη πρόκλησή της, κλιμακώνουν συναισθηματικές φορτίσεις, ικανές να επιφέρουν τη μέθεξη και στον πιο ανυποψίαστο θεατή. Οι κινηματογραφικοί συμβολισμοί του Πολέμου στον Ι. Μπέργκμαν, οι αντιπολεμικές εικαστικές συνθέσεις του Π. Πικάσο, ο ποιητικός θρήνος του Επιταφίου Γ. Ρίτσου, με τις υπόγειες συνειρμικές συσχετίσεις και αναλογίες τους προς την έκθεση ΚΑΤΟΧΗ- ΠΕΙΝΑ, διαμορφώνουν στάσεις, παράγουν βιωματικές γνώσεις και γενούν την πιο αυθόρμητη απόφαση: ΠΟΤΕ ΠΙΑ! Στην ωμή βία, την απανθρωπιά, την καταστροφή.

Την Ειρήνη, με το σεβασμό της αξίας και αξιοπρέπειας του ανθρώπου, που «όλοι τη θέλουμε αλλά δεν μας αφήνουν να την έχουμε», κατά τον Χαράλαμπο Στέφο, την έχει αποδώσει και υμνήσει, με τα ζεστά φωτεινά χρώματα, τα διαυγή περιγράμματα, την ανεπανάληπτη ρουμελιώτικη φύση και τον ανεκτίμητον ανθρώπινο μόχθο, την κατάφαση της ζωής και την αισιοδοξία του μέλλοντος, στο υπόλοιπο έργο του, γνωστό και διακεκριμένο ο ζωγράφος. Το πλήρωμα του χρόνου για τους πίνακες της ΚΑΤΟΧΗΣ-ΠΕΙΝΑΣ ήρθε και, με συγκλονιστική υποδοχή, το κοινό επισκέφτηκε πρώτη φορά την έκθεση την άνοιξη του 1980 σε διοργάνωση του Πολιτιστικού Κέντρου Φωκίδας, στην ισόγεια αίθουσα του παλαιού Δημαρχείου, όπου τότε στεγαζόταν και η Δημοτική Βιβλιοθήκη Άμφισσας. Από τους ανθρώπους που «τα είχαν ζήσει» και στους πίνακες αναγνώριζαν εαυτούς και συνανθρώπους, κυρίως εκείνους που χάθηκαν, ήρθε για άλλη μια φορά ελληνική αντίκρουση της καθ’ όλα σεβαστής άποψης πως «μετά το Άουσβιτς δεν υπάρχει ποίηση». Στον ελληνισμό με οποιοδήποτε τίμημα προσωπικό του καλλιτέχνη, η Τέχνη υποδαυλίζει και συντηρεί με αισθητικά αρτιωμένες μορφές, πάντα τη Συλλογική Μνήμη, ακόμη κι όταν χρειάζεται να υπενθυμίζει «οικεία κακά».

Επιθυμία του Χαράλαμπου Στέφου είναι η σειρά και των 62 πινάκων- που έχει από χρόνια προταθεί στο Δήμο η δωρεά τους- να παραμείνει ως σύνολο και να εκτίθεται αδιάλειπτα κι απρόσκοπτα στο κοινό. Γι’ αυτό και δεν έχει πουληθεί, ως σήμερα κανένας. Ευθύνη όχι των αρμοδίων, αλλά του τόπου κι όλων μας, είναι η πραγματοποίηση, με τους καλύτερους δυνατούς όρους αυτής της επιθυμίας.

 

ΚΑΤΟΧΗ – ΠΕΙΝΑ:

Δυο λόγια για την έκθεση….

Μπορεί να έχουν περάσει σχεδόν επτά δεκαετίες από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, να έχουν πολλά σημαντικά και μεγάλα γεγονότα μεσολαβήσει, όμως η φρίκη και ο εφιάλτης από τις φθίνουσες πλέον γενιές όσων  τα έζησαν, τα θυμούνται και τα διηγούνται στους νεώτερους, δε λέει να σβήσει απ’ τις ψυχές. Ο πόλεμος και με πιο επώδυνη και αποτρόπαιη μορφή, δεν έχει πάψει ν’ απειλεί την ανθρωπότητα.

Η Τέχνη, πολύτιμος και ανεκτίμητος σύντροφος του ανθρώπου, πάντοτε παραστέκει εμψυχωτικά. Με των βιωμάτων την αμεσότητα παρέχει γνώση, ευαισθητοποιεί συνειδήσεις, διασφαλίζει τη συλλογική μνήμη. Η έκθεση «ΚΑΤΟΧΗ – ΠΕΙΝΑ» του εκλεκτού συμπατριώτη μας ζωγράφου κ. Χαράλαμπου Στέφου οργανώθηκε και παρουσιάζεται για να τιμήσει μνήμες πατέρων, αγωνιστών και  θυμάτων. Να υπενθυμίσει οφειλές, σε έναν τόπο που πλήρωσε βαρύ το τίμημα της αθρόας συμμετοχής των παιδιών του στους πατριωτικούς αγώνες. Και να διατρανώσει τη βούληση των απλών ανθρώπων για Ειρήνη, δικαιώματα στη ζωή, όπως η εργασία, όλων με ισότητα, αξιοπρέπεια, ανθρωπιά και δημοκρατία.

​Σε έναν κόσμο όπως ο σημερινός, με την αποσταθεροποίηση θεσμών και την υποβάθμιση των αξιών, η Τέχνη όταν είναι αληθινή, όπως του Χαράλαμπου Στέφου, κρατεί με την αυθεντική της έκφραση, ζεστή την καρδιά του ανθρώπου. Και μπορεί να του παράσχει εκείνα τα νοήματα για μια σταθερή πορεία, ακόμα και μέσα στην έρημο.

Ο Δήμος Άμφισσας, με επίγνωση της αξίας, αλλά και της ευθύνης έναντι της ανεκτίμητης ευγενικής προσφοράς του Χαράλαμπου Στέφου, δεν πρόκειται να σταματήσουμε τις προσπάθειες, ώσπου αυτό το πολυσήμαντο έργο ν’ αποτελέσει κτήμα διαρκώς προσιτό στο φιλότεχνο κοινό και τους επισκέπτες της πόλης μας.

 

 

 

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΜΦΙΣΣΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΦΙΛΟ ΤΗΣ ΑΜΦΙΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΩΚΙΔΑΣ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ

 

Αξέχαστε φίλε Μπάμπη,

Αισθάνομαι βαρύ στους ώμους μου το χρέος που έλαχε σε μένα να σου απευθύνω τον τελευταίο χαιρετισμό, σαν πρώτος πολίτης της αγαπημένης μας Άμφισσας. Της πόλης που τόσο αγάπησες και αποτύπωσες στον καμβά με την δεξιοτεχνία του πηλού και των χρωμάτων σου. Από μικρός κατέβηκες στην Άμφισσα από το Κόκκινο Δωρίδας.

Έζησες την φρίκη του πολέμου, επιβίωσες, πήγες μπροστά με τον τίμιο και σκληρό αγώνα σου. Έκανες μια αξιοσέβαστη οικογένεια. Παράλληλα ασχολήθηκες με την τέχνη, την αγαπημένη σου ζωγραφική. Άρχισε από μέσα σου να αναδύεται το αξιόλογο ταλέντο σου.

Μόνος σου, έχοντας σαν μοναδικό σου όπλο την μεγάλη σου αγάπη για την τέχνη, δημιούργησες έργο πλούσιο και πολύτιμο.

Αποτύπωσες με τον χρωστήρα σου τον κόσμο, όπως αυτός πέρασε μέσα από τα μάτια σου, σε όλο του το μεγαλείο, από τις χειρότερες μέχρι τις καλλίτερες στιγμές του. Η απαράμιλλη τέχνη σου, λειτουργώντας σαν ανεκτίμητος σύντροφος του ανθρώπου, μας εμψυχώνει και μας συμπαραστέκεται. Μας παρέχει γνώση, ευαισθητοποιεί συνειδήσεις και διασφαλίζει την μνήμη.

Ιδιαίτερα η σειρά των έργων σου με τίτλο «ΚΑΤΟΧΗ –ΠΕΙΝΑ» τιμά με τον καλλίτερο τρόπο μνήμες πατέρων, αγωνιστών και θυμάτων.

Μας υπενθυμίζει τις οφειλές μας σε ένα τόπο που πλήρωσε βαρύ το τίμημα στους αγώνες για την λευτεριά. Οι συμπατριώτες μας, οι Σαλωνίτισσες και οι Σαλωνίτες, θα σου είναι αιώνια ευγνώμονες για την προσφορά που έκανες στον Δήμο μας, το ανεκτίμητο αυτό έργο των χεριών σου. Εγώ προσωπικά αλλά και σύσσωμη η σημερινή Δημοτική αρχή, υποσχόμαστε να τηρήσουμε την υπόσχεσή μας να δημιουργήσουμε ένα χώρο, όπου θα λειτουργήσει σαν μόνιμο εκθετήριο των έργων σου, ώστε να μπορούν οι επερχόμενες γενεές να κάνουν κτήμα τους το μήνυμα που εκπέμπουν.

Από μέσα από την καρδιά μας θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά σου και ας είναι ελαφρύ το χώμα της Αμφισσαϊκής γης, πάνω στην οποία άφησες έντονα τα χνάρια σου, που σε λίγο θα σε σκεπάσει.

 

Μαθαίνοντας τους γειτόνους

Ας δουμε και την  ιστορία των γειτονικών χωριών ,που παλιότερα ο Κόκκινος είχε διοικητικές σχέσεις ,ξεκινάμε με το Διακόπι η Γρανιτσα με το οποίο υπήρχε και δικαστική διένεξη για την περιοχή καρανασείκα.

Διακόπι

Από το 1836 το Διακόπι ανήκε στο Δήμο Αιγιτίου ως Γρανίτσα και το 1869 έγινε πρωτεύουσα του Δήμου Υαίας. Το 1912 έγινε Κοινότητα, περιλαμβάνοντας και τον οικισμό Λούτσοβο, που αποσπάστηκε το 1919. Η λέξη Γρανίτσα είναι σλαβική και σημαίνει όρια, σύνορα. (Υπάρχει και η εκδοχή ότι πήρε το όνομα από οικογένεια Γρανίτσα, που ήρθε από την Ευρυτανία). Το 1927 μετονομάστηκε σε Διακόπι. Η ονομασία προήλθε από το τοπωνύμιο Διακοπή, όπου ο Διάκος σκότωσε κάποιον Τούρκο αγά και διακόπηκε η μάχη.

Το χωριό είναι χτισμένο στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων, σε υψόμετρο 650 μέτρων, με θέα προς τη Μακριά Ράχη. Διασχίζεται από μικρορέματα και χωρίζεται σε συνοικισμούς. Ένας συνοικισμός έφερε το προσωνύμιο «Ραπτομαχαλάς» όπου ράπτες έραβαν τα ντόπια ρούχα και τσαγκάρηδες έφτιαχναν γερά τσαρούχια, με τα οποία προμήθευαν τα χωριά της Δωρίδας, όμως οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν κτηνοτρόφοι και γεωργοί που καλλιεργούσαν από δημητριακά, μέχρι και μετάξι. Το χωριό ήταν κεντρικό σταυροδρόμι, πέρασμα από τα Βαρδούσια (Κόρακα) προς την κοιλάδα του Μόρνου, το Κάλλιο, το Στενό, το Λιδωρίκι και το 1879 είχε 1280 κατοίκους.

Προς το γειτονικό Κλήμα εντοπίστηκαν ίχνη αρχαίου οικισμού και ακρόπολης, όπου υπάρχει η πιθανότητα να βρήκαν αντίσταση οι Ρωμαίοι οδηγούμενοι από το Μάνιο Ακίλιο Γλαβρίωνα, κατεβαίνοντας από τα Βαρδούσια για να κατακτήσουν τη Ναύπακτο (191 π.Χ.).

Πλούσια η δράση του χωριού και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Στα 1825 εδώ έγινε μάχη με τους Τούρκους. Στο κεφαλοχώρι τότε Γρανίτσα, το Δεκέμβριο του 1825, συνήλθαν οι αντιπρόσωποι της Δωρίδας και εξέλεξαν Πληρεξουσιο της Επαρχίας για τη Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας τον Αναστάσιο Λιδωρίκη. Στις 30 Ιουνίου του 1826 ο Σκαλτσοδήμος νίκησε τους Τούρκους στο Χάνι του Σκορδά (Καραπιστόλη), μετά από τη μάχη στους Πενταγιούς. Στη Γρανίτσα το 1827 οι αντιπρόσωποι των χωριών του Λιδωρικίου εξέλεξαν καπετάνιο τους το Σαφάκα, ενώ Γρανιτσιώτης ήταν και ο οπλαρχηγός ΒασίληΒραΐλα.

Πηγή http://www.dorida.gr/

Ο Λουτσοβος το 1851•

Μιάμιση ώρα μακρυά απ’ το Λοιδωρίκι , δυτικά , είναι ο Λούτσοβος , χωμένος σε δάσος μ’ ένα ποτάμι . Με 16 οικογένειες και 96 νομάτους – όσους και επί Τουρκοκρατίας σχεδόν – βγάζει στάρι , καλαμπόκι , κρασί και κάστανα .

Γνωστοί Λουτσοβιώτες είναι οι :

Α ν ά σ τ ο ς η Ανέστος η Νάστος Γιώργος , κτηματίας . ( Αγωνιστής ) .

Κ α ρ α μ π έ τ σ ο ς Τριαντάφυλλος , κτηματίας , 75 χρονών . ( Αγωνιστής ) .

Κ ο ρά κ η ς Μήτρος , κτηματίας . ( Αγωνιστής ) .

Λ ο ύ τ σ ο β ο ς Δημήτρης , κτηματίας , 59 χρονών .( Αγωνιστής ) .

Απο το blog του ΚΩΣΤΑ ΚΑΨΑΛΗ  το Λιδωρικι www.lidoriki.com

Σχολική εκδρόμη στους Δελφούς.Στην πρώτη σειρά απο αριστερα  : η  Α Καραμπέτσου του Κώστα ,η Αικατερίνη Γκιρντή (του Κ Κολοκυθα  κόρη ) ,η Κατίνα Μπερτσιά του Σπύρου,η Μαρία Καραδήμα του Χαραλαμπη και η κόρη της.

Τελευταίος στο πάνω διάζωμα ο Θ Καραδήμας (καραθανάσης)

Σχολική εκδρόμη στους Δελφούς με επικεφαλής το παπα Μετάνια και το δάσκαλο τον Κοράκη (Λάκης) στην πρώτη γραμμή δεξιά η Σοφία Στέφου κόρη του Γιώργου Ανέστου (κασιμέρης).

Κοκκινιώτες κυνηγοί στον Προφήτη Ηλία .Ευθύμιος Καραγιάννης και Γιώργος Μπερτσιάς αρχηγοί...

Μπερτσιάς Γιώργος &Χαράλαμπος Καραδήμας