Δευτέρα 20 Μαΐου 2024

Ψάρεμα στον Μόρνο 1972

 


Τετάρτη 15 Μαΐου 2024

Μετανομασίες χωριών και οικισμών …

 Ο γνωστός ιστορικός και ονοματολόγος Α. Μηλιαράκης, ηγετική μορφή του αγώνα κατά των μετονομασιών [των πόλεων, κωμοπόλεων, χωριών και οικισμών], έγραφε σχετικώς το 1892: «Τὰ γεωγραφικὰ ὀνόματα, τιθέμενα ὑπὸ τοῦ λαοῦ, πρέπει νὰ μένωσιν ἀναλλοίωτα, ἐφ’ ὅσον οὗτος ἐν τῇ ἱστορικῇ ἐκδηλώσει τὰ ἀποδέχεται… Δὲν εἶναι ἔργον οὔτε ἑνὸς ἀτόμου οὔτε κυβερνήσεως ἡ μεταβολή. Τοιαῦτα ὀνείδη δὲν ἐξαλείφονται διὰ μίας μονοκονδυλιᾶς ἀλλὰ δι’ ἄλλων ἐργασιῶν καὶ μόχθων καὶ θυσιῶν… 

Ο ίδιος έγραφε αργότερα: 

«Ἂν τὰ ὀνόματα ταῦτα εἶναι ἴχνη διαβάσεως ξένων φυλῶν, τὶς ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ διαγράφῃ τὰ ἴχνη ταῦτα ἐκ τῆς ἱστορίας; Ἂν θεωρῇ τὰ ἴχνη ταῦτα βάρβαρα, ἂς ὑψώσῃ αὐτὸς παρ’ αὐτὰ τὰ ἔνδοξα μνημεῖα τοῦ νεωτέρου πολιτισμοῦ του». 

Και σε εφημερίδα της εποχής τόνιζε: 

«Πᾶσα ἀντικατάστασις σημερινῶν ὀνομάτων δι’ ἀρχαίων καὶ πᾶσα μεταβολὴ ἔτι τῆς ρίζης ἢ τῶν καταλήξεων αὐτῶν, ἐπιχειρουμένη ὑπὸ τῶν γεωγραφούντων ἢ ὑπὸ τῶν διοικητικῶν ἀρχῶν ἄνευ μελέτης, ἰσοδυναμεῖ πρὸς καταστροφὴν ζωντανῶν μνημείων, μνημείων τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας καὶ γλώσσης» (πρβλ. Μ. Τριανταφυλλίδης, 1981, 576).

Τρίτη 14 Μαΐου 2024

Μπάλα στα Χάνια του Καραπιστόλη το 1972!

 

Σκεπάστηκε από τα νερά της λίμνης του Μόρνου….

Αυτοδίδακτος Λαϊκός Ξυλογλύπτης-Γκλιτσάς


Αυτοδίδακτος Λαϊκός Ξυλογλύπτης-Γκλιτσάς 
Κώστας Θ. Μάρκου
.
Δεν χρησιμοποιεί τόρνο ή παντογράφο και όλα του τα έργα έχουν την υπογραφή του και το έτος κατασκευής.
Για γκλιτσάρια χρησιμοποιεί κυρίως σφεντάμι, οξιά, καρυδιά, δρυ, πουρνάρι και διάφορα άλλα ξύλα κατάλληλα για έπιπλα.
Τα μπαστούνια είναι από αγριλιά, πικραμυγδαλιά, κορομηλιά, βρυσό, μελιό, κρανιά, αγριοτριανταφυλλιά και είναι όλα δουλεμένα με φωτιά.
Η έκθεση κατά τους θερινούς μήνες είναι στο εργαστήριό του στο Δενδρό Κορινθίας  (Δ.Δ. Ξυλοκάστρου), και τους χειμερινούς μήνες στις ΑχαρνέςΑττικής.
Περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφίες  από τα έργα του στο γκλίτσες.gr







Παρασκευή 10 Μαΐου 2024

η νερομάννα της Αθήνας

Από το βιβλίο του αείμνηστου Νίκου  Πάνου, η νερομάννα της Αθήνας, αντιγράφουμε:


Στον εικονιζόμενο οικογενειακό τάφο, ήταν σφραγισμένοι: ο παππούς, η γιαγιά, ο πατέρας, η μάννα, και πέντε αδέλφια. Ο τάφος πνίγηκε από τα νερά της λίμνης του Μόρνου, η τσιμεντένια ταφόπλακα δάρθηκε από τα κύματα και ράγισε στην δεξιά πλευρά της…

Είναι σωστό να υπάρχει η υποψία ότι το ΝΕΡΟ που πίνουμε ξεπλένει τους τάφους των Καλλιέων; 

Εκείνοι που συνέλαβαν..σχεδίασαν-χρηματοδότησαν-εγκαινίασαν-επιθεώρησαν το έργο του ΜΟΡΝΟΥ μήπως θα έπρεπε;

ΝΑ έκτιζαν το χωριό που έπνιξαν;

ΝΑ μετέφεραν εκεί τα ιερά κειμήλια της Ευαγγελιστρίας;

ΝΑ μετέφερα εκεί το μνημείο των πεσόντων για την πατρίδα;

ΝΑ μετέφεραν εκεί  σε μουσείο τα αρχαιολογικά ευρήματα της Καλλίπολης;

ΝΑ μετέφεραν εκεί το σχολείο που έπνιξαν;






Τα αδέλφια Πάνου από το Κάλλιον.






Τετάρτη 1 Μαΐου 2024

Πασχαλινή ιστορία


Πασχαλινή Ιστορία

                        στον Θανάση Χασιακή


Πλησίαζε Πάσχα κι είχαν αρχίσει να έρχονται από τον Πύργο στο χωριό, οι χοντρέμποροι για ν’ αγοράσουν αρνιά.

  Όταν αυτοί κινούσαν για τα ορεινά, με κάτι γκρανκάσες, έφερναν μαζί τους και μπουλούκια· χαλκιάδες και πρώην τσαμπάσηδες από την Μπαρμπάσαινα, φορτωμένους με κάτι μαυρομάνικα χασαπομάχαιρα. Ήταν οι "μακελλάρηδες," τους έφερναν μαζί τους για να σφάξουν τα αρνιά, που ήθελαν να τα στείλουν έτοιμα στον Πύργο.

  Φτάνοντας στο χωριό, έσφαζαν όλη τη μέρα. Βέλαζε το χωριό ολόκληρο , καθώς η λεπίδα του μαχαιριού, άγγιζε το λαιμό τον αθώων ζώων. 

  Αυτή η αναστάτωση άρχιζε τη Μεγάλη Δευτέρα και τέλειωνε το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου.

  Εκείνη τη χρονιά ήταν μια Άνοιξη ανεπανάληπτη. Η εκτροφή αμνών, είχε ξεπεράσει κάθε πρόβλεψη. Τώρα περίμεναν με αγωνία να ακούσουν τις τιμές που θα έδινε ο έμπορας.

Μπήκε η Μεγάλη Δευτέρα και στην Ντρόκλα, ακούστηκε ο παρατεταμένος ήχος μιας κόρνας, σημάδι ότι έφτανε η πρώτη γκρανκάσα με τον κρεατέμπορα. Πάντοτε ερχόταν πρώτος, ένας Νικολόπουλος. Όσο μπόι του έλειπε, άλλο τόσο ήταν ικανός στα παζάρια. Μπήκε στο χωριό, κατέβηκε από το παλιό φορτηγό και πίσω του πήδηξαν από την καρότσα οι "χαλκιάδες" φορτωμένοι με τα μαχαίρια και τους μπαλτάδες, σαν πεχλιβάνηδες. Όλοι μαζί πήγαν στου Μπάμπη και παράγγειλαν τσίπουρα..

  Ο Νικολόπουλος, πήγε στην Κάτω Ρούγα, να προλάβει τους άλλους εμπόρους κι άρχισε να κάνει τα παζάρια του. Οι συμφωνίες που έκανε αυτός, δεν άλλαζαν. Ήταν το «χρηματιστήριο» των αγοραπωλησιών. Μετά την πρώτη αγορά, άρχιζε η σφαγή.

  Στην Κάτω Ρούγα, εκεί που τέλειωνε το χωριό, πάνω στο τελευταίο πλάτωμα πριν το ρέμα του Χαρατσάρη, ήταν μια μεγάλη βελανιδιά. Στον ίσκιο της άρχιζε ο θρήνος! Ένα κλάμα. Καθώς τα ζωάκια, αντιλαμβάνονταν την τύχη τους, το άγχος του θανάτου εισέβαλε χωρίς καμιά λύπη, στην ψυχούλα τους. Ύστερα, το κλάμα αυτό, απλωνόταν στη λαμπερή ατμόσφαιρα πάνω απ’ όλο το χωριό, σαν το λεπίδι άγγιζε το λαιμό των αθώων και τρυφερών αυτών ψυχών. Το αίμα που έτρεχε σαν ρύακας, γινόταν μαύρο και ξεραινόταν εκεί στο πλάι. Γύρω του μαζεύονταν ένα σωρό έντομα κι επί μήνες, εκεί, όλος ο τόπος μύριζε θάνατο, μέχρι να ’έρθουν οι φθινοπωρινές μπόρες και να τον ξεπλύνουν.


Οι χαλκιάδες είχαν πιάσει δουλειά. Πλάι τους, μπουκάλες με τσίπουρο. Πίνοντας, μαλάκωναν την αγριάδα, από το αθώο αίμα, που φόρτωνε μέσα στο μάτι τους. Σφάζοντας αγρίευαν χωρίς να το καταλαβαίνουν. Έσφαζαν ασταμάτητα, χωρίς λύπηση. Ένας από δαύτους, ο περίφημος Γιδόχαρος, ήταν ο πιο δεξιοτέχνης. Ψηλός, λεπτός, με δέρμα σταρένιο, ξανθά μαλλιά και μάτια τσακίρικα. πάντοτε σοβαρός κι αγέλαστος. Αυτός, με μεγάλη επιδεξιότητα, έκανε στον ίδιο χρόνο διπλάσια δουλειά. Σιγοσφύριζε έναν απροσδιόριστο σκοπό, κι όταν η λάμα του μαχαιριού, ακουμπούσε το λαιμό του ζώου, τότε, μισόκλεινε τα μάτια μ’ αποστροφή. 

  Από δίπλα, ντάνιαζαν τα τομάρια. Το βράδυ τα φόρτωναν  στη γκρανκάσα και μαζί με τ’ αρνιά και τα έστελναν στον Πύργο. Εκεί, ξεφόρτωναν τα αρνιά και τα τομάρια τα έστελναν  στα βυρσοδεψεία, στα Ταμπάχανα της Πάτρας.

Μόλις η μέρα σωνόταν και έμπαινε στη θέση της το σκοτάδι, μαζεύονταν όλοι στο μαγαζί του Μπάμπη. Εκεί έβαναν στην τσόχα, τον κάματό τους, τον οποίο, ο Νικολόπουλος τους κατέβαλε αυθημερόν. Στο χαρτί ήταν άσσοι! Άρχισαν να παίζουν «Θανάση» ή 21, κι όπως ήταν μανούλες στα χαρτιά, έγδυναν στην κυριολεξία, εκείνους τους χωρικούς, που είχαν την απρονοησία να εμπιστευτούν τις ικανότητες και την τύχη τους στα χαρτιά.

  Μια τέτοια επική χαρτοπαιξία έγινε κι εκείνη τη χρονιά. Το παιχνίδι άρχισε, όταν στο καφενείο μπήκε ο Γιδόχαρος αμίλητος, μ’ ένα τσιγάρο να κρέμεται απ’ τα χείλη του. Μια παρέα, πέντε έξι γύφτοι και χωρικοί είχαν πάρει θέσεις γύρω από ένα τραπέζι. Ο μπάρμπα Μήτσος Περβόλας, ο Ντίνος Περαμερίτης, ο Σταύρος Μιχαλόπουλος και τρεις γύφτοι. Πλησίασε ο Γιδόχαρος αμίλητος και πήρε θέση.

  Στο τέλος έμειναν δύο. Ο Γιδόχαρος και ο μπάρμπα Μήτσος Περβόλας. Χτυπήθηκαν άγρια. Η τύχη όμως ευνόησε τον Γιδόχαρο. Μάζεψε όλο το χαρτί. Ο μπάρμπα Μήτσος με δυσκολία έκρυβε τον εκνευρισμό του. Σα να φάνηκε ένα υγρό παράπονο στις άκριες των ματιών του. Δανείστηκε χρήματα δύο φορές από τον Μπάμπη κι όταν τα έχασε κι αυτά, είπε ατάραχος:

«Συνεχίζουμε».

«Τα λεφτά σου μπάρμπα Μήτσο», είπε ψυχρά ο Γιδόχαρος.

«Τελευταία γύρα απάντησε εκείνος, τελευταία γύρα. Παίζω το αρνί...».


Ο Γιδόχαρος, τράβηξε μια ρουφηξιά από το τσιγάρο του, ήπιε μια γουλιά μέντα έριξε μια ματιά αδιάφορη γύρω κι αμίλητος έκανε χαρτί. Ο μπάρμπα Μήτσος πόνταρε το αρνί. Η τύχη δε γύρισε. Το έχασε κι αυτό!

  Για μερικά λεπτά έπεσε σιωπή στο μαγαζί. Ο Γιδόχαρος μετρούσε τα χρήματα τάχα μου αδιάφορος. Ύστερα σηκώθηκαν. Ο μπάρμπα Μήτσος , είπε εκνευρισμένος:

«Έλα. Πάμε στο μύλο να το πάρεις».

  Διέσχισαν όλη τη σιωπή του καφενέ. Οι θαμώνες κοίταζαν στο πάτωμα. Βγήκαν έξω. Ο μύλος του μπάρμπα Μήτσου στεκόταν σκοτεινός, λίγο πιο πέρα. Στο δρόμο ερημιά. Στάθηκαν ανάμεσα στη μάντρα του Επαμεινώντα και τον μύλο. Ο μπάρμπα Μήτσος άνοιξε. Ξεκρέμασε το σφαχτάρι από το τσιγκέλι. Το έδωσε του Γιδόχαρου και είπε:

«Πάρτο. Καλή Ανάσταση...». Ύστερα του γύρισε την πλάτη, και χάθηκε μέσα στο σκοτάδι του μύλου. Ο Γιδόχαρος φορτώθηκε στην πλάτη το αρνί και τον κατάπιε η νύχτα.


Ο μπάρμπα Μήτσος πήγε πίσω, στη μηχανή του μύλου· άναψε τσιγάρο, κάθισε σ’ ένα σκαμνί και σκέφτηκε τα παιδιά του. Κοίταζε συνέχεια κατά το τσιγκέλι που το φώτιζε μια φέτα φως του φεγγαριού. Άψυχο το τσιγκέλι, ψυχρό, πλάι στην πόρτα. Σκεφτόταν, τι  δικαιολογία να πει στη γυναίκα του. Δεν  χωρούσε στο μυαλό του η αποκοτιά που έκανε. Κάπνισε το τσιγάρο του κι ύστερα, το πήρε απόφαση να πάει στο σπίτι. Βρήκε μια προσωρινή δικαιολογία. Ότι ξέχασε ξεκλείδωτο το μύλο και κάποιος μπήκε μέσα κι έκλεψε το αρνί.


Ανέβηκε τη σκάλα. Άνοιξε την πορτοπούλα και μπήκε μέσα με το κεφάλι. Στη μέση του μαγειρειού, είδε με έκπληξη τη γυναίκα του, να προετοιμάζει το αρνί για την αυριανή και τα δυο μεγάλα παιδιά να την βοηθάνε. Η γυναίκα, χωρίς να τον κοιτάξει, είπε:

«Είναι λίγο παχύ φέτο το αρνί, άντρα μου. Έδωκα μια κουλούρα στον μαύρο Γιδόχαρο, που το ’φερε από το μύλο. Είπε ότι ο πατέρας του απόθανε. Ο Θεός να τον αναπάψει. Τον παρακάλεσα, να κάτσει, να κάνουμε Ανάσταση μαζί. Μου είπε: ευχαριστώ θεια, αλλά φεύγω· η νύχτα είναι αφέγγαρη. Θα πάω με τα πόδια μέχρι τη Μπαρμπάσαινα χωρίς αποκοπή, τι με καρτεράει η φαμελιά μου, για να κάνουμε παρέα Λαμπρή».