Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

Από την ιστοσελίδα της ομοσπονδίας αντιγράφουμε 

Ομοσπονδία Συλλόγων Β.Δ. Δωρίδας


Δύο μνημεία των μεγάλων ηρώων της Ορεινής Δωρίδας στην Αθήνα

Posted: 14 Sep 2014 12:03 PM PDT


Οι Atenistas αποτελούν μια ανοιχτή ομάδα Αθηναίων που με κριτήριο την αγάπη για την πόλη τους και το σεβασμό προς τον συνάνθρωπο και το περιβάλλον τους δραστηριοποιούνται οργανώνοντας μια σειρά πρωτοβουλιών με γνώμονα τη βελτίωση της Αθήνας. Δεν αποτελούν κάποια κομματική ή πολιτική οργάνωση. Το σύνθημά τους είναι δράση, θετική ενέργεια και δημιουργικότητα. Είναι άνθρωποι που βαρέθηκαν τη γκρίνια , τον ωχαδερφισμό και τη ρήψη ευθυνών στους άλλους. Είναι συνειδητοποιημένοι για το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί ζώντας στην Αθήνα και πιστεύουν ότι με τις πράξεις τους μπορούν να βελτιώσουν εικόνα της Αθήνας του σήμερα και του αύριο.
Με μία πρωτοβουλία που προκάλεσε αίσθηση αποφάσισαν στις αρχές του 2014, την φωτογράφιση, την χαρτογράφηση και της εμπεριστατωμένη περιγραφή όλων των γλυπτών που «κοσμούν» τους δημόσιους χώρους της Αθήνας. Η δουλειά αυτή δημοσιεύθηκε σε ισότοποστον οποίο βρήκαμε την καταγραφή των δύο έργων των μεγάλων ηρώων της Ορεινής Δωρίδας, της προτομής του Αθανασίου Διάκου και του ανδριάντα του Μακρυγιάννη:

Τίτλος έργου: Αθανάσιος Διάκος Θέση: Πεδίον του Άρεως, Λεωφόρος Ηρώων Έτος Κατασκευής: 1937 Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο Καλλιτέχνης: Πέτρος Ρούμπος 

Φωτογράφος: Ηλίας Γεωργουλέας
Η προτομή απεικονίζει τον αγωνιστή-μάρτυρα της Επανάστασης, Αθανάσιο Διάκο. Ο Διάκος απεικονίζεται με μουστάκι και μακριά μαλλιά. Ο δημιουργός κατάφερε ν’ αποτυπώσει και την ομορφιά του ήρωα η οποία απ’ ό,τι λεγόταν ήταν παροιμιώδης. Στην προτομή δεν υπάρχει υπογραφή του καλλιτέχνη αλλά στην πρόσοψη αναγράφεται: «ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ 1786-1821». Πρόκειται για ένα εκ των αγαλμάτων που «κοσμούν» τη «Λεωφόρο των Ηρώων» στο Πεδίον του Άρεως. Συγκεκριμένα, είναι γνωστό ότι από το 1918 ξεκίνησαν ενέργειες για την ανέγερση Πανελλήνιου Ηρώου στο Πεδίο του Άρεως. Τη δαπάνη θ’ αναλάμβανε η τότε κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός (με έρανο)! Το μεγαλόπνοο όμως σχέδιο περιορίστηκε απλά στη δημιουργία μιας «λεωφόρου» από ήρωες. Γι’ αυτό, ο τότε αρμόδιος υπουργός απευθύνθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών ώστε η τελευταία ν’ αναθέσει στους καλύτερους Έλληνες γλύπτες τη φιλοτέχνηση μαρμάρινων προτομών, σε ακαδημαϊκό, ρεαλιστικό ιδίωμα. Στις 25 Μάρτη 1937 έγιναν τ’ αποκαλυπτήρια προτομών σε σχηματοποιημένες βάσεις των 2 μέτρων που στην πρόσοψή τους γράφεται το όνομα, η ημερομηνία γέννησης και θανάτου του ήρωα.
 
Δημιουργός της προτομής ήταν ο Πέτρος Ρούμπος. Γεννήθηκε στο Γεωργίτσι της Σπάρτης το 1873 και πέθανε στην Αθήνα το 1941. Σπούδασε γλυπτική και ζωγραφική. Έζησε στην Αθήνα. Είχε δασκάλους τον Λύτρα και τον Βρούτο. Φιλοτέχνησε προσωπογραφίες, προτομές αλλά και ταφικά μνημεία. Παράλληλα έφτιαξε και ηρώα στη Σπάρτη και στη Χίο.
 
Ο Αθανάσιος Διάκος γεννήθηκε – μάλλον – το 1786 στη Μουσουνίτσα της Παρνασσίδας και προοριζόταν για κληρικός. Σύμφωνα με μια εκδοχή, το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Μασσαβέτας. Σε νεαρή ηλικία μόνασε ως δόκιμος και μετά έγινε διάκος -εξ ου και το προσωνύμιο-. Πριν την Επανάσταση υπηρέτησε τον Αλή Πασά και γνωρίστηκε με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Το 1818 μυήθηκαν και οι δύο στη Φιλική Εταιρεία. Το 1821 ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης στη Λιβαδειά και απάλλαξε την Ανατολική Στερεά από τους Τούρκους. Στη γέφυρα της Αλαμάνας, τον Απρίλη του 1821 προσπάθησε ν’ ανακόψει την προέλαση του Ομέρ Βρυώνη προς την Πελοπόννησο. Μετά από πολύωρη μάχη, στην οποία τραυματίστηκε, αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους. Ο Ομέρ Βρυώνης του πρότεινε να τον κάνει ανώτατο αξιωματικό αλλά αυτός αρνήθηκε με τη γνωστή φράση: «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω". Έτσι ο Διάκος γνώρισε μαρτυρικό θάνατο με τη μέθοδο του ανασκολοπισμού τον οποίο υπέμεινε με θάρρος. Μόνο ένα παράπονο διέφυγε από τα χείλη του: «Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει, τώρα που ανθίζουν τα κλαδιά και βγάζει η γης χορτάρι».

Τίτλος: Μακρυγιάννης
Θέση: Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Βύρωνος, Πλάκα
Έτος κατασκευής: 1989
Υλικό κατασκευής: Ορείχαλκος
Καλλιτέχνης: Γιάννης Παππάς

Φωτογράφος: Μαρία Σουρτζή
Ο στρατηγός αποδίδεται όρθιος, με τα πόδια σε διάσταση, και συγκεκριμένα το αριστερό σε προβολή. Τα χέρια χαμηλά στέκουν παράλληλα με το σώμα. Στο δεξί χέρι κρατάει το σπαθί, ενώ το αριστερό μόλις που ακουμπά στην φουστανέλα. Το στήθος προτεταμένο και το βλέμμα αυστηρό κατευθύνεται μπροστά. Ο ανδριάντας του εδράζεται σε κυβόσχημο χαμηλό βάθρο. Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει η ακόλουθη επιγραφή: «Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ 1797-1864». Στην δεξιά πλευρά του βάθρου, υπάρχει η υπογραφή του γλύπτη: «ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΠΑΣ». Στην αριστερή πλευρά του βάθρου αναγράφεται: «ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΜΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΙ ΧΟΡΗΓΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ». Στην μπρούτζινη βάση του ανδριάντα, πίσω από το αριστερό πόδι του Μακρυγιάννη, υπάρχει η έξης εγχάρακτη επιγραφή: «Χύτευση Θόδωρος κ΄ Ηλίας Παπαδόπουλος». Η πρωτοβουλία για την ανέγερση του ανδριάντα ανήκει στο Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Αρχικά υπήρχε η σκέψη να παραγγελθεί μια προτομή του ήρωα και να τοποθετηθεί στη γειτονιά του, κάτω από την Ακρόπολη. Έπειτα, αποφασίστηκε η ανέγερση του ανδριάντα, που ανατέθηκε στον ακαδημαϊκό γλύπτη Γιάννη Παππά. Ολοκληρώθηκε το 1989 και τοποθετήθηκε το 1996. Τα επίσημα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 26 Μαρτίου 1996, από τον πρόεδρο της Εθνικής Τράπεζας, Θ. Καρατζά. Το σπαθί του στρατηγού έχει αποσπαστεί δύο φορές.

Ο Γιάννης Παππάς γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου του 1913 στην Κωνσταντινούπολη. Το Σεπτέμβριο του 1922, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η οικογένειά του εγκαθίσταται στην Αθήνα. Το 1929 ολοκληρώνει τις γυμνασιακές σπουδές του στο Γ' Γυμνάσιο Αθηνών. Το 1930 εγγράφεται στην École Supérieure des Beaux-Arts του Παρισιού. Από το 1930 ως το 1932 σπουδάζει στο εργαστήριο του καθηγητή Jean Boucher. Το 1937 βραβεύεται με χρυσό μετάλλιο στη Διεθνή Έκθεση των Παρισίων. Επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1953 εκλέγεται καθηγητής των Εργαστηρίων Γλυπτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Το 1972 εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών, ενώ το 1980 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει βραβευθεί με τον Ταξιάρχη dell’ Ordine del Merito Nazionale της Ιταλίας. Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Ιανουαρίου 2005 σε ηλικία 92 ετών.

Ο Μακρυγιάννης ή Γιάννης Τριανταφύλλου ή Τριανταφυλλοδημήτρης γεννήθηκε στην Φωκίδα το 1797. Αγωνιστής του 1821, στρατηγός και πολιτικός. Ο συγγραφέας των απαράμιλλων για το ύφος τους απομνημονευμάτων έλαβε το παρωνύμιο Μακρυγιάννης, χάρη στο ψηλό ανάστημά του. Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και αφιερώθηκε ολόψυχα «στην ανάγκην της πατρίδος». Πέθανε στην Αθήνα το 1864. 

Πηγή: athenssculptures.com

Εκτός από τα δύο αυτά όμορφα μνημεία, να θυμόμαστε πως Αρτοτίνα καιΚροκύλειο έχουν τιμήσει με ανάλογα ωραίες προτομές τους ήρωές τους:

Ο Μακρυγιάννης στο Κροκύλειο
Ο Αθανάσιος Διάκος στην Αρτοτίνα


Ε

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου