Οικογένεια Μπερτσιά

Ο γενάρχης των σημερινών Μπερτσαίων δεν λεγόταν Μπερτσιάς.Πως λεγόταν μας είναι άγνωστο.Το επώνυμο Μπερτσιάς δόθηκε κάτω από τις ακόλουθες συνθήκες: Ο Μπερτσιάς καταγόταν από ένα χωριό της Δωρίδας πιθανότατα το χωριό Πέντε Όρια. Όταν μεγάλωσε άρχισε να τον ενδιαφέρει πολύ ο αγώνας για την ελευθερία της πατρίδας. Είχε όπως φαίνεται έμφυτη την επιθυμία της ελευθερίας και συνέλαβε ένα σχέδιο να βοηθήσει και αυτός όσο περισσότερο μπορούσε γιαυτό το σκοπό κατάρτησε μικτή κλέφτικη ομάδα και άρχισε αμέσως τον αγώνα εναντίων των Τούρκων . Με την ομάδα του κινείται πολύ γρήγορα , τόσο στην πεδινή όσο και στην ορεινή Δωρίδα καθώς επίσης και στα Κράβαρα

Όπως ήταν γρήγορος,δραστήριος και αποφασιστικός, έγινε το φόβητρο των Τούρκων.

Ήταν επίσης ψηλός στο ανάστημα . Έτρεφε μεγάλη γενειάδα και μεγάλα  μουστάκια ξανθού χρώματος. Τα φουντοτά  ξανθά μουστάκια του έμοιαζαν  με φούντες των καλαμποκιών ( τις μπερτσιές όπως λένε οι χωρικοί ) . Για τον λόγο αυτό τα παλληκάρια του τον βάφτισαν " καπετάν Μπερτσιά" . Το παρατσούκλι αυτό φαίνεται ότι τού άρεσε και αυτού και έμεινε οριστικά πλέον Μπερτσιάς.

Ίσως λίγο πριν βγή στο βουνό ή και τα την διάρκεια του αγώνα παντρεύτηκε και απέκτησε κατά την παράδοση 4-5 αγόρια.Ο Μπερτσιάς από την πορεία των γεγονότων συμπεραίνουμε ότι θα εγεννήθηκε γύρω στα 1770 - 1775 , την δε ομάδα του την κατάρτισε κατά τα έτη 1795-1805 .Κατά τις πληροφορίες μας πήρε μέρος με την ομάδα του στην μάχη Κράβαρι ,κοντά στο Γρηγόριος , όπου μεγάλος χαλασμός των Τούρκων. Από την μάχη αυτή πήρε και η περιφέρεια της ορεινής Ναυπακτίας το όνομα Κράβαρα . Το ένα από τα παιδιά του ονομάστηκε Φώτης . Αυτό όταν μεγάλωσε το πήρε στην ομάδα του . Το έτος 1821 , όταν στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής κοντά στην Βοΐτσά έγινε η μεγάλη συγκέντρωση των καπεταναίων και προυχόντων των περιφερειών Ναυπακτίας , Δωρίφος ,Φωκίδας ,Παρνασσίδας,κτλ.για να αποφασισθεί η επανάσταση στην δυτική Ελλάδα, πήρε μέρος και αυτός . Πήγε με τον γυιό του Φώτη . Στην περιφέρεια Κραβάρων έμεινε ο στρατηγός Σιαφάκας . Ο Μπερτσιάς φαίνεται για την ηλικία του ( ήτοι τότε γύρω στα 50- 55 ), γιατί είχε κουραστεί πολύ αποχώρησε του αγώνα και παρέδωσε στον Σιαφάκα τον γυιό του Φώτη. Πραγματικά τον Φώτη τον βρίσκουμε στους καταλόγους των πσληκαριών του Σιαφάκα. Μετά την απελευθέρωση ο Φώτης αποστρατεύθηκε και παρέμεινε στο χωριό μας  μόνιμα. 

Στο χωριό παντρεύτηκε και έγινε ο πρόγονος των σημερινών Μπερτσαίων . Απόγονοι του υπάρχουν σήμερα στο Γρηγόρι και στην Ναύπακτο . Ο πατέρας του Φώτη , όπως πιο πάνω γράφουμε , έκανε 4- 5 αγόρια. Ο ίδιος κατά πληροφορίες μας εγκατέστησε από ενα παιδί και σε άλλα χωριά . Ένα εγκατέστησε στο χωριό Γρηγόρι . Και αυτού σήμερα υπάρχουν στο Γρηγόρι απόγονοι , στο Ευπάλιο και στην Αθήνα . Τα άλλα 2-3 αγόρια εγκαταστάθηκαν σε χωριά της ορεινής Δωρίδας στην Γρανίτσαν και ίσως ένα στο χωριό του Πέντε Όρια.