Κάστρο του Βελούχοβου

ή Κάστρο Καλλίου  

Ερείπια κάστρου σε ύψωμα πάνω από τη λίμνη του Μόρνου, στη θέση της ακρόπολης της αρχαίας αιτωλικής πόλης Κάλλιον, που ταυτίζεται με το χωριό Βελούχοβο.

Το αρχαίο Κάλλιον και το Βελούχοβο είναι πλέον κάτω από το νερό της τεχνητής λίμνης. Γλύτωσε μόνο ο λόφος της αρχαίας ακρόπολης η οποία είχε οχυρωθεί και κατά το Μεσαίωνα.

---

Ιστορία

Το Κάλλιον είναι στην περιοχή Δωρίδος και κατά την Ελληνιστική περίοδο ανήκε στην Αιτωλική Συμπολιτεία. Καταστράφηκε ολοσχερώς στην επιδρομή των Γαλατών το 270 π.Χ. και δεν ξανακτίστηκε ποτέ .

Κατά τη Μεσοβυζαντινή περίοδο, η Δωρίς είχε σχεδόν ερημώσει. Πριν από το 10ο αιώνα στην περιοχή εγκαταστάθηκαν λίγες οικογένειες Σλάβων, γεγονός στο οποίο οφείλεται ή ύπαρξη διάφορων σλαβικών τοπωνυμίων όπως «Βελούχοβο».

Η ακρόπολη οχυρώθηκε ξανά την εποχή της Φραγκοκρατίας, τον 13ο αιώνα. Το Λιδωρίκι και το Κάλλιον υπάγονταν στη βαρωνία των Σαλώνων και το κάστρο εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο σημαντικά της Δυτικής Ελλάδας όντας κοντά στα σύνορα με το Δεσποτάτο της Ηπείρου.

Οι Φράγκοι έδωσαν μεγάλη σημασία στην περιοχή και έχτισαν φράγκικες εκκλησίες, γεφύρια, εργαστήρια κ.λπ. Γενικά η βαρωνία Σαλώνων και πιο ειδικά το φέουδο που είχε έδρα το Κάλλιον οδήγησε την περιοχή σε μια από τις σπάνιες περιόδους ευημερίας που γνώρισε ποτέ. Αυτό πιθανότατα κράτησε μέχρι τα μέσα του 14ου αιώνα.

Το Κάλλιον έπεσε στα χέρια των Τούρκων περί τα 1450. Το κάστρο δεν αξιοποιήθηκε επί Τουρκοκρατίας και ερήμωσε.