Απόσπασμα.....

Η χώρα της πρώτης δυτικά του Στενού αρχαίας κώμης επί της δεξιάς (βορειοδυτικής) όχθης του Μόρνου φαίνεται να κατελάμβανε την μικρή κοιλάδα που σχηματίζει το Λουτσοβόρρεμα, παραπόταμος που χύνεται στον Μόρνο ακριβώς δυτικά και παράλληλα προς τον Κόκκινον με τον οποίον έχει κοινή υδροκριτική. Σήμερα στην μικρή αυτή κοιλάδα απλώνεται το χωριό Κόκκινον (Λούτσοβο). Η κοιλάδα αυτονομείται μεν από την ανατολικά της κοιλάδα του Κόκκινου, λόγω του ότι η ίδια σχηματίζεται στη διχάλα που δημιουργούν οι προς νότον απολήξεις της Πρατοράχης, αλλά δεν αποκόπτεται τελείως από τον Κόκκινον, όπως δηλώνει έστω και παραμορφωμένο πλέον σήμερα το γεωγραφικό ανάγλυφο της περιοχής. Γι' αυτόν τον λόγο, με μεγάλη πιθανότητα μπορούμε να πούμε ότι η αρχαία κώμη η αναπτυγμένη στην λεκάνη του Λουτσοβορρέματος ανήκε στην επικράτεια των Καλλιέων και ότι οι κάτοικοι σε περίπτωση κινδύνου κατέφευγαν σε οχυρωματικό περίβολο, στην έξοδο της κοιλάδας του Λουτσοβορρέματος, ο οποίος φαίνεται ότι θα μπορούσε να συσχετισθεί μάλλον με τα παρατηρηθέντα από τον Σωτηριάδη "παρ' αυτήν την κοίτην του Μόρνου, αμέσως μετά την εις αυτόν συμβολήν του Κόκκινου ικανά λείψανα αρχαίων τειχών, περιβαλλόντων μέγα τετράπλευρον, πιθανώς τέμενός τι, ως το έν Θέρμω του Απόλλωνος". θεωρούν ότι ο Σωτηριάδης αναφέρεται σε λόφο ακριβώς δυτικά της συμβολής Κόκκινου και Μόρνου, 2,5 χλμ. ΝΑ. του σημερινού χωριού Λούτσοβον/Κόκκινον, άρα κοντά στη συμβολή Λουτσοβορρέματος και Μόρνου και φυσικά στο άκρο της κοιλάδας του Λουτσοβορρέματος, επί του οποίου το 1198 μ.Χ. κτίστηκε η Αγία Μονή με την επαναχρησιμοποίηση υλικών αρχαίου κτηρίου. Για τα εκεί ερείπια, Ελληνιστικά και Βυζαντινά, κάνει λόγο και ο Woodhouse. Λόφος και μοναστήρι βρίσκονται τώρα στον βυθό της τεχνητής λίμνης του Μόρνου. Ακριβώς απέναντι από την Αγία Μονή, στην αριστερή, ανατολική, όχθη του Μόρνου, στα ΒΑ. του Στενού, είναι χτισμένο με αρχαίο υλικό, πιθανώς πάνω σε αρχαίο ιερό, το προαναφερθέν εκκλησάκι του Αγίου Βασιλείου, τώρα βυθισμένο στην τεχνητή λίμνη. Ευνόητο είναι ότι αυτή η οχυρή θέση θα αποτελούσε προφανώς το δυτικότερο περιφερειακό φρούριο της επικράτειας των Καλλιέων. 

Απόσπασμα από:

IΩΑΝΝΗΣ ΝΕΡΑΝΤΖΗΣ

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Κρήτης

Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΑΙΤΩΛΩΝ [ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ]

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ (ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ)