Οικογενειακό ενσταντανέ ( οικογένεια Γ. Κρανιά)

 

Καθιστός ο Χαράλαμπος Κοράκης /Καραγκούνης 

Γιώργος Κρανιάς

 

Γιάννης Μακρυγιάννης

 Το θερίον είπαν θερίον κι ο άνθρωπος είναι χερότερος.

Γιάννης Μακρυγιάννης 
Έλληνας αγωνιστής του ‘21  (1794-1864)

 

Ο αείμνηστος Λευτέρης 

 

Μπερτσιάς Αριστείδης στην Αμερική με το κινητό του μαγαζί (καντίνα)

 Καραδήμας Γεώργιος 

 

Συνελόντι ειπείν...Διήγημα του Κ. Μπερτσιά)

 Συνελόντι ειπείν... (δημοσιεύθηκε στο λογοτεχνικό περιοδικό Οροπέδιο)

Ήταν περασμένες εφτά, παραμονή Δεκαπενταύγουστου, και η μικρή παρέα αγνάντευε νωχελικά τη σαγηνευτική εικόνα που ξεδιπλωνόταν μπροστά της. Η θέα της πανέμορφης λίμνης, που δημιουργήθηκε πριν καμιά σαρανταριά χρόνια σκεπάζοντας τη μεγάλη στενόμακρη κοιλάδα, ήταν μαγευτική.

Η συγκεκριμένη τοποθεσία πρόσφερε πράγματι μια πανοραμική άποψη της λίμνης —σε όλη της σχεδόν την έκταση, με τα δεκάδες γραφικά φιόρδ— και των επιβλητικών ορεινών όγκων με τις ανισόπεδες κορυφές τους. Η θέση αυτή ήταν ονομαστό τοπόσημο για τον μικρό οικισμό και το όνομα «Αγνάντι », που της είχε δοθεί, ήταν απόλυτα ταιριαστό.

Το χωριό ήταν κουρνιασμένο κοντά στην κορφή ενός λόφου, με τις μικρές αλλά αρκετά περιποιημένες κατοικίες σε αμφιθεατρική διάταξη. Είχε πολύ καλή προστασία από τους βοριάδες και η θέση του ήταν τέτοια, που οι ακτίνες του χειμωνιάτικου ήλιου, αμέσως μετά την ανατολή, άγγιζαν σχεδόν όλα τα σπίτια και πρόσφεραν την ευεργετική τους επίδραση μέχρι αργά, ακόμα και την ώρα που αυτός έδυε πίσω από μια πανέμορφη βουνοσειρά.

Κάποιοι «ψαγμένοι» θεωρούσαν ότι το παλιό όνομα του χωριού έχει τις ρίζες του σε κάποια αρχαία λέξη που σήμαινε «μέρος ηλιόλουστο»· κάποιοι άλλοι όμως, λιγότερο «ελληνοκεντρικοί», υποστήριζαν πως έχει σλαβική προέλευση. Πάντως ήταν αλήθεια, και σ’ αυτό συμφωνούσαν άπαντες, ότι για τις συζητήσεις που διοργάνωναν τα μέλη της παρέας (ας τις πούμε «debates», όπως συνηθίζεται να λέγονται τελευταία), καλύτερη θέση ήταν αυτό το «Αγνάντι», που είχε το πλεονέκτημα της πανοραμικής θέας αλλά και της δροσιάς. Η καλύτερη ώρα ήταν μετά τις εφτά το απόγευμα, όταν ο ήλιος είχε πάρει για τα καλά τον δρόμο προς τη δύση και το ελαφρύ βοριαδάκι έφερνε δροσιά από τον διπλανό λόφο.

Ήταν ώρα ν’ αρχίσουν οι αγορεύσεις των πρόθυμων ομιλητών, καθένας από τους οποίους θεωρούσε καθήκον του να εισφέρει στον διάλογο για το καλό της μικρής κοινωνίας τους. Συνήθεια παλιά, που όμως τα τελευταία χρόνια είχε αρχίσει να εξασθενεί. Η δημιουργία της λίμνης είχε διώξει τον κόσμο προς την πρωτεύουσα, με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση των κατοίκων. Οι συνήθειες, βέβαια, δύσκολα εγκαταλείπονται, καθώς περνούν στο υποσυνείδητο των ανθρώπων ως παράδοση. Οι καλοκαιρινοί μήνες —και ιδιαίτερα ο Αύγουστος, που στο χωριό επιστρέφουν σχεδόν όλοι— είναι η κατάλληλη εποχή για την λειτουργία αυτής της ιδιόρρυθμης «Βουλής», όπου η συμμετοχή είναι ελεύθερη, δεν χρειάζονται ψήφοι και εκλογές, αρκεί να θεωρείς ότι έχεις γνώσεις και να πιστεύεις ότι μπορείς με τις ιδέες σου να αλλάξεις τον ρου της ιστορίας ώστε οι συμπατριώτες σου να σε ευγνωμονούν παντοτινά!

Σήμερα φαίνεται ότι υπάρχει κάποιο σημαντικό θέμα μιας και η ομάδα συγκεντρώθηκε αρκετά νωρίτερα από την συνήθη ώρα και ήδη ο κύριος Παντελής, συνταξιούχος δάσκαλος, έχει πάρει τον λόγο για να απαντήσει στο ερώτημα του Αδάμ, ενός πανέξυπνου μηχανικού, που αυτή την περίοδο εργάζεται στο εξωτερικό. Ο Αδάμ, χιουμορίστας από γεννησιμιού του, υποδαυλίζει τη συζήτηση και όταν αυτή ανάβει κάθεται σιωπηλός και απολαμβάνει.

Ο Παντελής, ο δάσκαλος, επιζητεί την πρωτοκαθεδρία, που έτσι κι αλλιώς τη δικαιούται· πιστεύει ότι ξέρει πιο πολλά γράμματα από τους άλλους· είναι άλλωστε και συγγραφέας. Έχει γράψει δυο βιβλία όπου αποδεικνύει, με ακαταμάχητα (όπως πιστεύει) τεκμήρια, πως το χωριό είναι τόσο παλιό, ώστε κάποιοι εκλεκτοί συμπατριώτες του είχαν συμμετάσχει στην εκστρατεία των Ελλήνων κατά της Τροίας με αρχιστράτηγο τον Αγαμέμνονα! Μάλιστα, είχαν ενισχύσει τον ελληνικό στόλο με δέκα πλοία ή, όπως με στόμφο έλεγε ο ίδιος, με δέκα «νήες».

Βέβαια, το χωριό δεν ήταν παραθαλάσσιο αλλά δεν έχει σημασία, ήταν παραποτάμιο και συνδεόταν με την θάλασσα. Σε παρατήρηση κάποιου πως αυτό δεν μπορεί να είναι σωστό, τον κατακεραύνωσε με την απάντηση: «Ούτε η Θήβα ούτε ο Ορχομενός είχαν θάλασσα, αγαπητέ μου, αλλά είχαν στόλο...»

Ο δάσκαλος βιαστικά άνοιξε τη συζήτηση με το ερώτημα αν καλώς φτιάχτηκε η τεχνητή λίμνη που απλωνόταν μπροστά τους. Ως συνήθως δεν περίμενε από κάποιον άλλον να απαντήσει, πήρε τον λόγο μόνος του και άρχισε με πάθος να αγορεύει: «Ο Μέγας Αλέξανδρος, αγαπητοί μου, αγαπούσε το νερό. Την πρώτη μάχη εναντίον των Περσών την έδωσε στον ποταμό Γρανικό. Τα ορμητικά νερά του ποταμού έδωσαν την ορμή στον μεγάλο στρατηλάτη να κατατροπώσει τον πολυάριθμο περσικό στρατό». Αφού επί δέκα λεπτά περιέγραψε τη μάχη με τρόπο που θύμιζε ραδιοφωνική μετάδοση ποδοσφαιρικού αγώνα, κατέληξε: «Μεγάλη αξία το νερό, αγαπητοί μου! Συμφωνείς, Αριστείδη;»

«Βεβαίως, βεβαίως!» απάντησε γρήγορα ο Αριστείδης, που πλησιάζει τα εξήντα, καπνίζει μανιωδώς και συνήθως δεν έχει ενεργό ρόλο στις συζητήσεις. Ακούει και απολαμβάνει αλλά για κάποιο περίεργο λόγο οι αγορητές στο τέλος της αγόρευσης επιζητούν από τον Αριστείδη την επιδοκιμασία του.

Ο Αδάμ ζητά από τον Ηλία  να πάρει θέση γιατί, όπως του λέει, «η γνώμη σου είναι βαρύνουσα· εσύ εξάλλου είσαι και ειδικός, έφαγες όλη σου τη ζωή με τα νερά».

Ο Ηλίας, συνταξιούχος υδραυλικός, παρεμβαίνει πάντα σε οποιαδήποτε συζήτηση, έχει άποψη επί παντός επιστητού· όσο για γνώση, δεν την θεωρεί απαραίτητη, η άποψη προέχει. «Το νερό είναι η πηγή της ζωής, αγαπητοί μου, χωρίς νερό δεν υπάρχουμε. Τι ψάχνουν εξάλλου οι διαστημικές αποστολές στον Άρη και στους άλλους πλανήτες; Νερό αναζητούν...» Ο Ηλίας συνέχισε να αγορεύει παθιασμένα για την φύση του ύδατος και στο τέλος έφτασε στους Εβραίους, που ανακάλυψαν τη στάγδην άρδευση και μεταμόρφωσαν την άγονη έρημο σε πλούσιο κάμπο. «Τα Κιμπούτς είναι μεγάλη υπόθεση, έτσι δεν είναι, Αριστείδη;»

Ήταν η τελευταία φράση του Ηλία και αμέσως ήρθε η απάντηση του Αριστείδη: «Βεβαίως, βεβαίως, Ηλία !» και συνέχισε λίγο διστακτικά: «Κιμπούτς... κάτι κομμουνιστικό νομίζω είναι, αλλά άσ’ το τώρα αυτό, πάμε παρακάτω».

«Εσύ, Τζίμη, που έχεις δουλέψει και για την NASA, τι λες;» παρενέβη περιπαικτικά ο Αδάμ.

Ο Τζίμης ο Ελληνοαμερικανός δέχτηκε την πρόκληση και, αφού πρώτα μίλησε για την ομορφιά που απλωνόταν μπροστά του, επισήμανε με στόμφο πως κανείς δεν πρέπει να την αγνοεί. «Οι αρχαίοι Έλληνες, αγαπητοί μου, στο κάλλος έδιναν ιδιαίτερη σημασία. Ακούστε λέξεις που χρησιμοποιούσαν: καλλίκομος, καλλιβλέφαρος, καλλίζωνος, καλλιπλόκαμος, καλλιστράγαλος κόρη, και ονόματα όπως Καλλιόπη, Καλλιρόη, Καλλιπάτειρα, Καλλιστώ, Καλλικράτης». Ο Τζίμης, συνεπαρμένος, μίλησε για τους Δελφούς και τον Παρθενώνα, έφτασε μέχρι τον Θεμιστοκλή και τη ναυμαχία της Σαλαμίνας και, απευθυνόμενος στον Αριστείδη με κατεβασμένο τον τόνο της φωνής, έκανε την τελευταία δήλωση: «Το κάλλος είναι η υπέρτατη ομορφιά και το νερό το υπέρτατο αγαθό! Συμφωνείς, Αριστείδη;»

«Βεβαίως, βεβαίως, Τζίμη!» η απάντηση του Αριστείδη.

Εν τω μεταξύ μια νέα παρουσία προστέθηκε στην παρέα δίνοντας άλλη ώθηση στη συζήτηση. Ο Άγγελος ήταν πρόσωπο της πολιτικής σκηνής με μακρόχρονη δράση, υποψήφιος βουλευτής σε τέσσερις, παρακαλώ, βουλευτικές εκλογές και δύο φορές υποψήφιος δήμαρχος. Ο Άγγελος μπήκε αμέσως στη συζήτηση: «Αγαπητοί μου, χαίρομαι που είμαι εδώ μαζί σας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα κάνω τα πάντα για να δικαιωθείτε. Είμαι έτοιμος να φτάσω μέχρι τις Βρυξέλλες. Τα αντισταθμικά οφέλη από την κατασκευή της λίμνης θα δοθούν στον τόπο και στους κατοίκους, που τόσα έχουν υποφέρει. Είμαι εδώ για σας!». Ο πολιτευτής, έμπειρος στο να μιλάει χωρίς να λέει τίποτα, συνέχισε να φλυαρεί για κανένα δεκάλεπτο, αναγκάζοντας τον δάσκαλο να παρέμβει. Η τελευταία φράση του Άγγελου: «Συμφωνείς, Αριστείδη;»

«Βεβαίως, βεβαίως, και... δεν συμφωνώ!» ήταν η επική απάντηση που έλαβε.

Μάλλον ο Άγγελος δεν άκουσε το ηχηρό «δεν» του Αριστείδη και δεν έδωσε συνέχεια.

Ο Αδάμ ένιωσε ότι όλοι οι αγορητές είχαν ολοκληρώσει και ήρθε η στιγμή για το κλείσιμο. Με προσποιημένη σοβαροφάνεια και με το βλέμμα επικεντρωμένο στον δάσκαλο εξέφρασε τη δική του θέση: «Πολύ ωραία συζήτηση είχαμε, αγαπητοί μου. Έγινε γόνιμος διάλογος. Όλες οι αγορεύσεις ήταν «to the point», όπως λένε και στο χωριό του Τζίμη. Μπράβο! Συμφωνείς, Αριστείδη;»

Δεν πρόλαβε να απαντήσει ο Αριστείδης και ακούστηκε η φωνή του δασκάλου: «Συνελόντι ειπείν, αγαπητοί μου, το έργο αυτό σωστά έγινε· ξεδίψασε ο κόσμος και τώρα που έρχεται η εποχή της λειψυδρίας θα φανεί ακόμη περισσότερο η αξία του. Γι’ ακόμη μια φορά επιτελέσαμε το καθήκον μας προς την πατρίδα, συνεχίζοντας την ένδοξη παράδοση των προγόνων μας! Συμφωνείς, Αριστείδη;»

Ο Αριστείδης δεν απάντησε, είχε αποσυρθεί διαμαρτυρόμενος. «Πρέπει να τηρούνται τα πρωτόκολλα», μουρμούρισε φεύγοντας.

Κ Μπερτσιάς 

 

Κάμπος Κόκκινου 1962

 

Κωνσταντίνος Δ Μπερτσιάς  (1886-1976} στην Λουγκιές στο κάμπο του χωριού δίπλα στο Μόρνο 

 

Ο Ηλίας Πετρόπουλος για τον Γιάννη Σκαρίμπα*

 "Την πρώτη φορά που πήγα στην Χαλκίδα για τον Σκαρίμπα, έψαχνα μιαν ώρα να βρω το σπίτι του. Στο τέλος απευθύνθηκα στο ταχυδρομείο, όπου, επίσης, δεν τον ήξεραν. Μα ξαφνικά ένας υπάλληλος πετάχτηκε από το βάθος του γραφείου: βρ' εσείς, τον μπάρμπα-Γιάννη ζητάει!

Το σπίτι δίπατο. Ανέβηκα στο πάνω πάτωμα. Μια μεγάλη ταράτσα και το μικρό διαμέρισμα του Σκαρίμπα, με θέα προς την πόλη.

Η πόρτα ανοιχτή. Ο Σκαρίμπας, όπως πάντα, καθότανε διπλοπόδι στο ντιβανάκι του. Του είπα ότι μου αρέσει ο μαχαλάς του και τον ρώτησα πότε αγόρασε το σπίτι. Αμέσως ξέσπασε. Θα ήτο σκάνδαλον! - μου απάντησε - δεν έχω σπίτι. Μένω με ενοίκιο. Και λίγο αργότερα, προσέθεσε: μισώ την ιδιοκτησία. Τι με πέρασες... Σεφέρη;"

- Ηλίας Πετρόπουλος  -

Ο Ηλίας Πετρόπουλος στο σπίτι του Σκαρίμπα. Η φωτογραφία από το χέρι του σπουδαίου μελετητή του ρεμπέτικου Παναγιώτη Κουνάδη, Χαλκίδα (1972).

*ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

 γεννήθηκε το 1893 στην Αγία Ευθυμία Φωκίδας και πέθανε στην Χαλκίδατο 1984  , γιος του Ευθύμιου Σκαρίμπα και της Ανδρομάχης το γένος Λιάκου Σκαρτσίλα. Ο πατέρας του ήταν πληβείος, η μητέρα του όμως καταγόταν από αρχοντική γενιά και ήταν μορφωμένη.

Το έργο του, εντυπωσιακό σε έκταση και ποικιλία, σημαδεύτηκε από την έντονη αντιδικία του με τις καθιερωμένες αξίες της ζωής και του αστικού πολιτισμού. Εισήγαγε επίσης υπερρεαλιστικά στοιχεία στην ελληνική πεζογραφία. 

Θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους της ελληνικής λογοτεχνίας.

Στο βυθό της λίμνης του Μόρνου

 

Στο βάθος φαίνεται το Κάστρο του Βελουχιου στα δεξιά και αριστερά τα Βαρδούσια όρη 

Μια σημαντική διεθνή διάκριση για την Ελλάδα από τον Καθηγητή Χρήστο Φλωρο *

 

Ο Χρήστος Φλώρος* του ΕΛΜΕΠΑ εκλέγεται President Elect της Multinational Finance Society!

Ο Καθηγητής Χρήστος Φλώρος του ΕΛΜΕΠΑ εκλέγεται President Elect της Multinational Finance Society – Μια σημαντική διεθνής διάκριση για την Ελλάδα

Μια ιδιαίτερα τιμητική διεθνής αναγνώριση έλαβε ο Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ) και μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης, Χρήστος Φλώρος, ο οποίος εκλέχθηκε President Elect της Multinational Finance Society (MFS) για την περίοδο 2025–2026.

Η Multinational Finance Society, ένας από τους πλέον προβεβλημένους διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς στη χρηματοοικονομική, εκλέγει στη θέση του μελλοντικού Προέδρου μόνο προσωπικότητες με ισχυρό διεθνές αποτύπωμα, σημαντικό ερευνητικό έργο και αποδεδειγμένη επίδραση στον κλάδο.

Ο Καθηγητής Φλώρος διαθέτει εντυπωσιακά ακαδημαϊκά δείγματα γραφής:

Περισσότερες από 6.400 ετεροαναφορές στο έργο του. Δείκτης h-index: 42, που τον κατατάσσει στους πλέον επιδραστικούς Έλληνες επιστήμονες διεθνώς στον χώρο της Χρηματοοικονομικής. Πάνω από 150 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά υψηλού κύρους. Συγγραφική παρουσία σε διεθνείς εκδόσεις όπως Palgrave Macmillan και Springer. Συμμετοχή σε πληθώρα διεθνών συνεδρίων και επιστημονικών επιτροπών.

Η εκλογή του στο Προεδρείο της MFS δεν αποτελεί απλώς ατομική διάκριση, αλλά και μια σημαντική στιγμή για την ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα. Η παρουσία Έλληνα Καθηγητή σε μια τόσο υψηλή θέση, σε οργανισμό διεθνούς ακτινοβολίας, ενισχύει την εικόνα του ελληνικού πανεπιστημιακού χώρου και αναδεικνύει το ερευνητικό βάθος που παράγεται στη χώρα.

• Ο καθηγητής Χρήστος Φλώρος έλκει την καταγωγή από την ορεινή Δωρίδα (χωριό Κόκκινος).

Μια φωτογραφία, μια ιστορία

 

Η ομπρέλα, το μουλάρι και η κοιλάδα που δεν ξεχάστηκε (διήγημα)

Ένα κοριτσόπουλο της πόλης ανέβαινε για πρώτη φορά στην ορεινή Δωρίδα, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’60. Φορούσε λευκό φόρεμα που δεν ταίριαζε καθόλου με τα χώματα του μονοπατιού και κρατούσε μια τεράστια μαύρη ομπρέλα για να προστατευτεί από τον ήλιο. Σκαρφαλωμένη πάνω σε έναν υπομονετικό μουλάρι , ένιωθε πως έμπαινε σε έναν κόσμο άλλον, σαν να άνοιγε μια πόρτα που δεν ήξερε καν ότι υπήρχε.

Δίπλα της περπατούσε μια γυναίκα του χωριού, που σύντομα θα γινόταν η μέλλουσα πεθερά της. Με σφιχτό μαντήλι, χέρια δυνατά και μάτια που έδειχναν ότι ήξεραν από καλοκαίρια, χειμώνες και αγώνες. Δεν μιλούσε πολύ· μόνο χαμογελούσε κάθε φορά που το κορίτσι προσπαθούσε να κρατήσει ισορροπία πάνω στο ζωντανό «κάθισμα» που τραμπαλιζόταν.

Το κορίτσι έβλεπε γύρω του τοπίο άγριο, σχεδόν τρομακτικό στην αρχή: πέτρες, αστάθμητα κατηφορικά, ξερολιθιές, σπίτια σκαρφαλωμένα σε πλαγιές, ράχες, λόγγους και ξέφωτα . Κι όμως, καθώς προχωρούσαν, κάτι μέσα της άρχισε να ξεκουμπώνεται – σαν να έμπαινε αέρας καινούριος. Η ησυχία του βουνού, που δεν είχε καμία σχέση με τον θόρυβο της πόλης, της φανερώθηκε σαν ευλογία. Για πρώτη φορά άκουσε τησαγινευτικη βουή ενός ποταμιού χωρίς μηχανή από πίσω, για πρώτη φορά ένιωσε το άρωμα του θυμαριού να μην το πνίγει το καυσαέριο.

Η γυναίκα του χωριού έδειξε ένα σημείο στο βάθος.

«Από κει θα δεις όλη την κοιλάδα» της είπε. «Εκεί καταλαβαίνει κανείς τι σημαίνει τόπος.»

Όταν έφτασαν, το κορίτσι κατέβηκε από τον μουλάρι με προσοχή, σχεδόν με δέος. Κάτω απλωνόταν η γη σαν ανοιχτό βιβλίο. Και τότε κατάλαβε πως ο κόσμος δεν χωρούσε μόνο στις μεγαλουπόλεις και στα τσιμέντα — υπήρχαν και μέρη όπου ο χρόνος περνούσε αλλιώς, πιο αργά, πιο ανθρώπινα.

Η γυναίκα στάθηκε δίπλα της. Δύο μορφές τόσο διαφορετικές, κι όμως για μια στιγμή τόσο ίδιες, μπροστά σε μια θέα που τις ένωνε.

Το κορίτσι γύρισε, χαμογέλασε πλατιά και έκλεισε την ομπρέλα.

Για πρώτη φορά στη ζωή της, άφησε τον ήλιο να την αγγίξει χωρίς φόβο.

Κι εκείνη η στιγμή —τόσο απλή, τόσο μικρή— έμελλε να μείνει μέσα της για πάντα.

Σήμερα που η κοιλάδα έχει γίνει η λίμνη του Μόρνου , το κοριτσόπουλο, που πλέον έγινε γιαγιά, βλέπει ακόμη την πανέμορφη κοιλάδα!

Μια φωτογραφία, μια ιστορία

Ήταν ένα απλό στρατιωτικό φορτηγό, ένα Dodge M-37 από εκείνα που μοιάζουν περισσότερο με εργάτες παρά με μηχανές. Η μάσκα του, πλατιά κι αυστηρή, έμοιαζε να κουβαλάει όλη τη σκόνη των χωματόδρομων της κεντρικής Ρούμελης. Τα φανάρια, κλεισμένα μέσα σε μεταλλικά προστατευτικά σαν μάτια φρουρού, έκοβαν το σκοτάδι στα στενά μονοπάτια που χώριζαν τα χωριά της Δωρίδας. Από μπροστά έλαμπε το έμβλημα της Μονάδας Μεταφορών—τέσσερις ενωμένες θηλειές—σαν σφραγίδα μιας άλλης εποχής, όπου ο στρατός λειτουργούσε και ως συγκοινωνία, και ως στήριγμα, και ως παρηγοριά.

Κατέβαινε από τη Λιδωρίκι  προς τον Κόκκινο ποταμό τρίζοντας, κι έπειτα ανέβαινε πάλι την ανηφόρα προς τα χωριά της πλαγιάς. Το βουητό του αντηχούσε στην κοιλάδα  του Μόρνου, πριν γίνει λίμνη, τότε που ο ποταμός κυλούσε ελεύθερος ανάμεσα στα χωράφια με τα καλαμπόκια, τα τριφύλλια και τα μποστάνια . Οι άνθρωποι της περιοχής το άκουγαν από μακριά και καταλάβαιναν: «Έρχεται το φορτηγό. Κάποιος φτάνει, κάποιο γράμμα έρχεται, κάποια είδηση ξεκινά».

Για τους φαντάρους ήταν μέσο μεταφοράς.

Για τους ντόπιους όμως ήταν κάτι πολύ περισσότερο: ήταν το λεωφορείο, το «ΚΤΕΛ» πριν υπάρξει ΚΤΕΛ, ο κρίκος που ένωνε το χωριό με τον κόσμο. Πόσες φορές δεν φόρτωσε τσουβάλια με σοδειές , παιδιά που κατέβαιναν σχολείο, γιαγιάδες που πήγαιναν στην αγορά, νεαρούς που έφευγαν για το στρατό; Κι όλες τις φορές το Dodge έκανε το ίδιο: έβαζε μπρος, ροχάλιζε για λίγο και μετά ξεκινούσε, πάντα σίγουρο, πάντα αποφασισμένο.

Στις όχθες του Μόρνου και του Κόκκινου εκεί όπου σήμερα κρύβονται όλα κάτω από το νερό της λίμνης, το Dodge σταματούσε συχνά να πιει νερό ο κινητήρας. Οι άντρες άνοιγαν το καπό, ο ζεστός αέρας ανέβαινε σαν ανάσα κουρασμένου ζώου, κι η ρεματιά έστελνε δροσιά. Κάποιος έπιανε κουβέντα, κάποιος άλλος έλεγε μια ιστορία — κι έτσι οι ώρες κι οι ανηφόρες περνούσαν.

Ήταν ένα όχημα άτεχνο, γωνιώδες, σχεδόν άχαρο.

Κι όμως, στα χωριά της Δωρίδας το θυμούνται ακόμη σαν φίλο.

Γιατί, προτού βυθιστούν τα χωράφια και οι παλιές γέφυρες, προτού αλλάξει το τοπίο και η ζωή, το Dodge υπήρξε η ράχη πάνω στην οποία μετακινήθηκαν άνθρωποι, ανάγκες και όνειρα.

Ένα φορτηγό που δεν έμεινε ποτέ στην ιστορία της τεχνολογίας, αλλά έμεινε για πάντα στην ιστορία του τόπου.

Οι δυο γέφυρες (διήγημά)

 

«Οι δυο γέφυρες»

«Οι δυο γέφυρες»

Κάποτε, πριν το νερό σηκωθεί και σκεπάσει τα πάντα, στεκόντουσαν εκεί οι δυο γέφυρες, αδερφωμένες μέσα στη μεγάλη βραχοσχισμή στην άνω κοιλάδα του Μέγα ποταμού, πιο γνωστού ως Μόρνου.

Η πέτρινη, παλιά και σεβάσμια, είχε περάσει αιώνες κουβαλώντας βήματα μουλαριών, ανθρώπων προσκυνητών και εμπόρων, ακόμη θυμάται τα τρεμάμενα βήματα της μάνας του Μακρυγιαννη με το μικρό στην αγκαλιά της.

Η σιδερένια, νέα και περήφανη, ήρθε να δείξει την πρόοδο των ανθρώπων, τη δύναμη του σιδήρου απέναντι στην υπομονή της πέτρας. Θυμάται και αυτή πως γλύτωσε την καταστροφή από τους Άγγλους σαμποτέρ που ήθελαν να μην αφήσουν ανεμπόδιστους τους γερμανούς κατακτητές όταν εγκατέλειψαν την Ελλάδα.

Κάτω τους κυλούσε το ποτάμι, άλλοτε γαλήνιο, άλλοτε ορμητικό, ψιθυρίζοντας ιστορίες που μόνο εκείνες οι δυο μπορούσαν να καταλάβουν. «Θα ’ρθει η μέρα που δε θα περνούν πια άνθρωποι από πάνω μας», είπε μια φορά η παλιά γέφυρα με τη φωνή της πέτρας που ξέρει τη φθορά. «Θα ’ρθει η μέρα που θα περάσουν άνθρωποι από μέσα σου», αποκρίθηκε η σιδερένια με την αλαζονεία της νιότης.

Και ήρθε η μέρα. Το νερό ανέβηκε, ήσυχα, σταθερά, ώσπου σκέπασε το φαράγγι, τις όχθες, τα δέντρα. Οι δυο γέφυρες έμειναν αγκαλιασμένες κάτω απ’ το γαλάζιο πέπλο της λίμνης, σιωπηλές φρουροί ενός κόσμου που χάθηκε. Κι όταν φυσάει ο άνεμος πάνω στη λίμνη, μερικοί λένε πως ακούνε έναν ήχο μεταλλικό και βαθύ, σαν από δυο φωνές που ψιθυρίζουν ακόμα:

«Ήμασταν ο δρόμος των ανθρώπων, και τώρα είμαστε το πέρασμα των ψυχών…»

ΚΜ

Πρωινή ματιά στην ομορφιά της ορεινής δωριδας!

 

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων (Χρήστος Γεωργίου Καραδήμας)

Ένας αγαπημένος μας χωριανός, ο Χρήστος Γεωργίου Καραδήμας, που ζούσε τα τελευταία 62 χρόνια στο Τορόντο του Καναδά, έφυγε σήμερα από τη ζωή.

Ο Χρήστος γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1935, γιος του Γιώργου και της Ευθυμίας Καραδήμα. Τα χρόνια της νιότης του ήταν δύσκολα, όπως και για όλους τους Έλληνες εκείνης της εποχής. Οι πόλεμοι, οι κακουχίες και η φτώχεια χαλύβδωσαν τον χαρακτήρα του και του έδωσαν τη δύναμη να παλέψει για μια καλύτερη ζωή.

Από μικρός ξεκίνησε να εργάζεται, αρχικά ως μαθητευόμενος ράφτης στο Λιδωρίκι και αργότερα με δικό του ραφείο στον Βύρωνα της Αθήνας. Εκεί γνώρισε και την αγαπημένη του Νίκη, με την οποία παντρεύτηκαν και το 1964 μετανάστευσαν στο Τορόντο του Καναδά.

Με σκληρή δουλειά και ήθος εργάστηκε στον χώρο της εστίασης, δημιουργώντας μαζί με τη σύζυγό του μια όμορφη και αγαπημένη οικογένεια. Στα παιδιά τους, τον Γιώργο και την Έφη, μετέδωσαν την αγάπη τους για την Ελλάδα και για το χωριό μας, τον γενέθλιο τόπο του Χρήστου, που κράτησε πάντα ζωντανό μέσα στην καρδιά του.

Παρότι έζησε μακριά, ποτέ δεν ξέχασε τις ρίζες του. Μιλούσε συχνά με νοσταλγία για τα παιδικά του χρόνια, τους συγχωριανούς του και τις αναμνήσεις που τον συντρόφευαν σε όλη του τη ζωή.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα της ξενιτιάς που θα τον σκεπάσει.

Η μνήμη του θα μείνει ζωντανή στις καρδιές όσων τον γνώρισαν και τον αγάπησαν.

Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του

Καλό κατευόδιο ,θείε Χρήστο. Ας είναι αιώνια η μνήμη σου.

Κώστας Γ. Μπερτσιάς 

Φωτό του χωριού πριν 60 χρόνια

 

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων ( Βασίλειος Καραμπέτσος του Ηλία)

 Σύλλογος Κοκκινιωτών Δωριδας 

Άλλος ένας χωριανος μας έφυγε σήμερα από κοντά μας,ο Καραμπετσος Βασίλειος του Ηλία ετών 71.Ηταν φιλήσυχος άνθρωπος, καλός οικογενειάρχης, αγαπητός από όλους τους χωριανούς, αγαπούσε πολύ το χωριό ,ήταν κοντά στο Σύλλογο ,πάντα πρόθυμος να βοηθήσει σε ότι χρειαζόταν.

 Ή κηδεία θα γίνει αύριο 8 -11-2025 ώρα 10.30 ,στην Πετρούπολη Αττικής.Η εξόδιος ακολουθία  θα γίνει στον ιερό Ναό Αγίου Θωμά του Νεκροταφείου Πετρούπολης. Αγαπημένε μου φίλε  Βασίλη Καλό ταξίδι. 

Εκ μέρους του Συλλόγου θερμά Συλλυπητήρια στην οικογένεια του,και ας είναι ελαφρύ το χώμα πού θα τον σκεπάσει.

Μια σημαντική εξέλιξη για την υγεία στη Δωρίδα!

 

Ανακοίνωση του Δημάρχου Δωρίδας 

Με μεγάλη χαρά ανακοινώνουμε ότι το Κέντρο Υγείας Λιδωρικίου αποκτά μηχάνημα αιμοκάθαρσης, χάρη στη γενναιόδωρη προσφορά του φιλανθρωπικού οργανισμού Lifeline Hellas και της δωρήτριας κ. Aurette Arkas.

Η νέα αυτή δυνατότητα θα εξυπηρετεί τόσο τους μόνιμους κατοίκους όσο και τους επισκέπτες της περιοχής μας, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται στον Δήμο Δωρίδος.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Σπύρο Καραδήμα, καταγόμενο από τον Κόκκινο Δωρίδας, για τη διαμεσολάβηση και τη μέριμνα ώστε αυτή η πρωτοβουλία να γίνει πραγματικότητα.

Μαζί συνεχίζουμε να στηρίζουμε την υγεία και την ευημερία όλων 

Η μάνα του Μακρυγιάννη

 

Η μάνα του Μακρυγιάννη

Η κοιλάδα απλωνόταν πλατιά, σαν μια ανοιχτή αγκαλιά που χωρούσε ζωές, αγώνες και αναμνήσεις αιώνων. Στο κέντρο της κυλούσε ο Μόρνος, αδερφωμένος με τα μικρότερα ποταμάκια και ρέματα, ποτίζοντας τα χωράφια της κοιλάδας, χαρίζοντας δροσιά στα πλατάνια και ζωή στα χωριά που είχαν απλωθεί στις όχθες του. Εκκλησίες παλιές, με καμπαναριά που ξυπνούσαν το χάραμα τον κάμπο, πέτρινες γέφυρες που ένωναν τις δύο πλευρές, αγροτόσπιτα ταπεινά, μ’ έναν καπνό να ανεβαίνει κάθε δειλινό από τα λίγα αγροτόσπιτο διασκορπισμένα εδώ και εκεί..

Εκεί, λένε, υπήρχε και μια αρχαία πόλη των Αιτωλών∙ τα ερείπιά της μαρτυρούσαν την περασμένη δόξα, τα χορταριασμένα τείχη ψιθύριζαν ιστορίες πολέμων και θυσιών. Το τοπίο ήταν ένα μωσαϊκό μνήμης: τα σπαρτά που κιτρίνιζαν τον Ιούλιο, τα καλαμπόκια και τα σιτάρια στις αποθήκες, οι φωνές των παιδιών στο ποτάμι το καλοκαίρι. Ένα ολόκληρο οικοσύστημα, δεμένο με τον χρόνο, σμιλεμένο από γενιές.

Μα η κοιλάδα κουβαλούσε και μνήμες αγώνων. Κάτω από τις σκιές της, στεκόταν κάποτε η πέτρινη ενετική γέφυρα∙ κι εκεί, που η μάνα του μικρού Μακρυγιάννη, μαζί με άλλους καταδιωκόμενους από τους Τούρκους, έπρεπε να την περάσει. Το μωρό έκλαιγε και οι φύλακες μπορούσαν να τους συλλάβουν. Κάποιοι την προέτρεψαν να το εγκαταλείψει για να σωθεί. Μα εκείνη δεν το δέχτηκε∙ κρύφτηκε μονάχη ώσπου το κλάμα κόπασε, κι ύστερα πέρασε τη γέφυρα με το παιδί στην αγκαλιά. Εκείνο το παιδί θα γινόταν αργότερα ο στρατηγός Μ...

Ώσπου ήρθαν οι μηχανές. Το νερό, που άλλοτε έτρεφε, αποφασίστηκε να γίνει δεξαμενή για μια πόλη μακρινή. Σιγά σιγά, η κοιλάδα χάθηκε κάτω από τον υδάτινο όγκο της λίμνης. Τα σπίτια πνίγηκαν, οι εκκλησίες σιώπησαν, οι γέφυρες – ακόμη και η ενετική – βυθίστηκαν. Το μόνο που έμεινε είναι οι μνήμες των ανθρώπων που έζησαν εκεί∙ μνήμες που, όπως τα φύλλα του φθινοπώρου, γυρνούν ξανά κάθε φορά που κάποιος θυμάται ή αφηγείται.

Κι έτσι η κοιλάδα ζει ακόμη∙ όχι πια στο φως του ήλιου, μα στη μνήμη όσων τη γνώρισαν. Εκεί, κάτω από τον καθρέφτη της λίμνης, κρύβεται ένας κόσμος που δεν υπάρχει πια – κι όμως, συνεχίζει να αναπνέει μέσα από τις ιστορίες.

Προγόνων αναμνήσεις

 

Από το νεκροταφείο του χωριού

 Γεώργιος Κρανιάς

 

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων ( Λευτέρης Σαράφης)

Από τον πρόεδρο του Συλλόγου Α. φλώρο:

Άλλος ένας χωριανός μας, συγγενής μου και φίλος έφυγε από κοντά μας.Ο Σαράφης Ελευθέριος. Ο Λευτέρης ήταν πολύ καλός και φιλησυχος άνθρωπος ,αγαπητός από όλους τους χωριανούς ,αγαπούσε το χωριό ήταν  κοντά στο Σύλλογο, πάντα με τον καλό του λόγο για όλους μας, ήταν πρόθυμος και βοηθούσε όλους σε ότι χρειαζόταν. Αγαπημένε μου Λευτέρη καλό σου ταξίδι. Εκ μέρους του Συλλόγου Συλλυπητήρια στην οικογένεια του αιωνία ή μνήμη του και ας είναι ελαφρύ το χώμα πού θα τον σκεπάσει…

Αθανάσιος Φλώκος 

Η κηδεία έγινε στο νεκροταφείο του χωριού μας στις 28/10/2025

 Λίγο πριν τα σκεπάσει η λίμνη του Μόρνου, οι καταστροφές εμφανείς...

 

παλιά φωτό πριν την λίμνη

Πανηγύρι στο χωριό!

 

 

Ο Θεμις Δημητρακόπουλος  και ο  αξέχαστος Γιάννης Καραμπέτσος (Κανόνιας)

Καταγωγή των Μπερτσιάδων

Καταγωγή Μπερτσιάδων

 

Διαβάσαμε στο  το περιοδικό  ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΣ , ( Φεβρουάριος 1998 ), για την ιστορία της Κερασιάς Δωρίδας ( Σουρούστι) .  Το κείμενο είναι του π. Κωνσταντίνου Αποστολόπουλου η Μάθιους και έχει πλούσιο και ενδιαφέρον υλικό για τους οικιστές του χωριού .

Αντιγράφουμε το σχετικό κείμενο που αφορά τους Μπερτσέους.

.....στην περιφέρεια Βλαχοβούνι κατοίκησαν επίσης και ο Δημήτριος Μπερτσιάς και Μπερτσοκώστας.  Ανακριβής είναι  η πληροφορία ότι συγγενεύουν με τους Μπερτσέους εκ Σκιαδά,Ναυπακτίας.

Επάνω από το Κερασόρεμα και απέναντι από το Καταφύδι ( καταφύγιον), εις την τοποθεσίαν μεταξύ των χωριών Ελατόβρυση ( πρώην Βοιτσάς ) και Γρηγορίου , υπήρχεν χωριό με το όνομα Σκιαδάς Ναυπακτίας .  Εκεί εγκαταστάθησαν πρώτοι οι Μπερτσέοι.  

Μπερτσέοι υπάρχουν επίσης και στα γειτονικά χωριά , Ελατόβρυση και Γρηγόριον.

Κατά πληροφορίες του Γεωργίου Δ Γκάνου οι Μπερτσέοι ήλθαν εις Σκιαδά από το χωριό Πόδος Ναυπακτίας .  Θεωρείται όμως οτι οι Μπερτσέοι είναι πρόσφυγες εκ Βορείου Ηπείρου ......

Εδώ υπήρχε η Σεγδίτσα