Προφήτης Ηλίας στον Κόκκινο

 

Κοπή πίτας 2025

 Σήμερα έγινε στην Δωρική Αδελφότητα η κοπή Βασιλόπιτας και αρχαιρεσίες του Συλλόγου Κοκκινιωτων!!!

Καλή χρονιά σε όλους τους χωριανούς μας με υγεία, αγάπη και όλοι μαζί για το χωριό μας!!!

 

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων -Δημήτριος Κοράκης του χαραλάμπους.-

 Από τον σύλλογο Κοκκινιωτών Δωρίδος 

Άλλος ένας χωριανος μας έφυγε σήμερα από κοντά μας.Ο Κορακης Δημήτριος του Χαραλάμπους .Ο Μήτσος όπως τον ξέραμε όλοι μας στο χωριό ηταν καλός φιλησυχος άνθρωπος, αγαπητός από όλους τους χωριανους, παντα με το χαμόγελο και με τα αστεία του .Αγαπούσε το χωριό, ήταν παντα κοντά στο Σύλλογο .Τα τελευταία χρόνια έμενε μόνιμα στο Αλεποχωρι Μέγαρα.Για την κηδεία ποτε και πού θα γίνει θα σάς ενημερώσουμε με νεώτερη ανακοίνωση. Καλό σου ταξίδι αγαπημένε μου Ξάδερφε. Εκ μέρους του Συλλόγου τα Συλλυπητήρια μας στην οικογένεια του και ας είναι ελαφρύ το χώμα πού θα τον σκεπάσει.

Αθανάσιος Φλώρος 

Το πηγάδι στα Χάνια Καραπιστόλη

 

 

Ηνίοχος των Δελφών

 

Ένα από τα ευρήματα – αριστουργήματα που βρέθηκαν στα ερείπια των Δελφών, και ξεχωριστό στολίδι των έργων τέχνης που εκτίθεται στο Μουσείο είναι ο Ηνίοχος.

Πέρα από την περίοπτη θέση που κατέχει στο Μουσείο των Δελφών, συγκαταλέγεται ανάμεσα στα αριστουργήματα της Αρχαίας Ελληνικής και παγκόσμιας τέχνης. Οποία θέση π.χ. έχει ο Ερμής του Πραξιτέλους, ή η Αφροδίτη της Μήλου, ανάλογη θέση έχει και ο Ηνίοχος των Δελφών.

Ας δούμε όμως τι ακριβώς ήταν ο Ηνίοχος. Ο Ηνίοχος, καθώς η ίδια λέξη δηλώνει (Ηνίοχος=αυτός που έχει, αυτός που κρατάει τα ηνία, τα χαλινάρια) ήταν μια μορφή μεγαλύτερης σύνθεσης, που παρίστανε ένα τέθριππο άρμα. Η σύνθεση, με μεγάλη πιθανότητα, είχε ως εξής: τέσσερα άλογα σύρουν το άρμα που επάνω του ήταν δύο αναβάτες, ο Ηνίοχος και ο αναθέτης του αφιερώματος. Δύο παιδιά δεξιά και αριστερά, κρατούν τα ηνία των εξωτερικών αλόγων και οδηγούν το άρμα, γιατί η αρματοδρομία έχει τελειώσει και το άρμα έχει νικήσει. Ο Ηνίοχος φορά στο κεφάλι την ταινία του νικητή.

Ο Ηνίοχος, νικητής πια, περνάει σιγά μπροστά από το πλήθος που αλαλάζει. Απ’ όλο αυτό το υπέροχο σύμπλεγμα βρέθηκε μόνο ο Ηνίοχος. Ο Ηνίοχος στητός και σχεδόν ακίνητος, φοράει το χιτώνα που τυπικά φόραγαν οι ηνίοχοι. Είναι ψηλός 1,80μ. και ο χιτώνας του ζώνεται στη μέση ελαφρά, ανασυρμένος προς τα πάνω, ώστε να σχηματισθούν πλούσιες κούφιες πτυχές πάνω από τη ζώνη

Το κάτω μέρος του χιτώνα πέφτει σε αδρές και βαθιές κάθετες πτυχές. Στο λαιμό το φόρεμα σχηματίζει ένα θαυμάσιο ντεκολτέ. Ο χιτώνας συγκρατιέται από τον ανάβολο – ταινίες που περνούν σαν τιράντες πάνω από τους ώμους και κάτω από τις μασχάλες και σταυρώνεται στη ράχη. Ο ανάλαβος εμπόδιζε το φόρεμα να φουσκώσει – σαν πανί βάρκας – απ’ τον αέρα της αρματοδρομίας. Όλο το κάτω μέρος του κορμιού έχει μια μνημειακή διαμόρφωση · το κορμί δεν διαγράφεται κάτω από το χιτώνα.

Κάτω όμως από το μακρύ χιτώνα προβάλλουν δύο γυμνά πόδια, που από πλευράς τέχνης δεν έχουν το ταίρι τους. Ευδιάκριτη είναι η φλέβα του χεριού που κρατάει τα ηνία, δείγμα δύναμης και σιγουριάς για τη νίκη. Στο κεφάλι του φοράει την ταινία. Είναι η ταινία της νίκης. Κάτω από την ταινία, γύρω από τα αυτιά, μια τούφα μακρών, λεπτών ιούλων γλυστράει με άφταστη χάρη προς το σβέρκο και τα μάγουλα. Ο λαιμός δυνατός. Η μύτη κοντή και στενή, τα μάτια αμυγδαλωτά, μάτια στοχαστικά, πλαισιωμένα από έντονα βλέφαρα,- ανάμεσα στις βλεφαρίδες, που είναι από ένθετα ελάσματα, ο βολβός από σμάλτο και δύο κύκλοι από όνυχα διαφορετικού χρώματος για την ίριδα.

Η όλη του στάση σεμνή. δεν υπάρχει στην όψη του το αρχαϊκό μειδίαμα που χαρακτηρίζει τους κούρους της ύστερης αρχαϊκής τέχνης. Ο αγώνας έχει τελειώσει και ο Ηνίοχος ήρεμος απολαμβάνει τις επευφημίες του πλήθους και χαίρεται τη νίκη του. Όπως τονίσαμε στην αρχή, το έργο αποτελεί μνημείο – αριστούργημα της παγκόσμιας τέχνης. Δυστυχώς δεν ξέρουμε ποιος είναι ο δημιουργός -τεχνίτης του, ούτε γνωστός είναι ο τόπος και ο χρόνος του έργου. Μάλλον ανάγεται στους κλασσικούς χρόνους, τότε που η τέχνη έφτασε στο μέγιστο βαθμό τελειότητας.

Ο Ηνίοχος είχε αφιερωθεί στον Απόλλωνα από τον Πολύζαλο, τον τύραννο της Γέλας, το 478 π.Χ., μετά την νίκη του στις αρματοδρομίες στους Πυθικούς αγώνες. Η εκτέλεση του έργου είναι αριστουργηματική και πραγματικό δημιούργημα της καλλιτεχνικής έκφρασης του 5ου αι. π.Χ. που πιστεύεται ότι φιλοτεχνήθηκε. Δυστυχώς δε διασώθηκε το άγαλμα ολόκληρο. Του λείπει το αριστερό χέρι κι ένα μέρος από τη ζώνη που κρατούσε το χιτώνα. Στα χέρια του υπάρχουν απομεινάρια ηνίων, πράγμα που φανερώνει ότι το άγαλμα ήταν μέρος ενός συνόλου απ’ το οποίο χάθηκε η άμαξα.

Στη Δυτική Σούφλα Βαρδουσίων από Αρτοτινά λιβάδια..

 Πηγή: oreinografies.gr

Ορεινογραφίες

Άνθρωποι και βουνά, βουνά και άνθρωποι

Γενική όψη των Βαρδουσίων από τα ΝΔ.

Κατηφορίζουμε στην πλατεία του χωριού με το μαγαζάκι, που χρόνια πίσω, από την πολλή χαρά και περισσότερο από πιόμα για την ανάβασή μας σε κάποια κορφή των Βαρδουσίων, καταφέραμε να σπάσουμε-κατεβάσουμε την τζαμαρία του!, – ας είναι καλά η ψυχή του Λουκά εκεί που βρίσκεται – ενώ η εκκλησία της Αρτοτίνας (1) μεγαλόπρεπα συναγωνίζεται  σε ύψος, πίσω της, τις κορφές των Βαρδουσίων.
Προσέγγιση των Αρτοτινών λιβαδιών  
«Γλιστράμε, με πλάγια βηματάκια» πίσω από το ιερό της και αμέσως δεξιά κάτω, όπως είχαμε σημειώσει στο χάρτη, προορισμός μας είναι τα Αρτοτινά λιβάδια.  «Η απόσταση ίσα με κει είναι 11 χιλ.», κατηφορίζουμε προς το ρέμα Σαΐτα, περνώντας από τον Άγιο Αθανάσιο, περνάμε το ρέμα, ο χωμάτινος δρόμος ελίσσεται σε δασωμένες πλαγιές, συναντάμε παλιό, ωραίο εικονοστάσι, μετά ανηφορίζουμε σε μεσορράχη, όπου στάνη και πίσω καινούργια εκκλησία του Πρ. Ηλία, καμωμένη το 2003.  Στην επόμενη διασταύρωση, πινακίδα δείχνει δεξιά για χ. Διχώρι (Κωστάριτσα) – μέσω κόμβου Γκρέκιζας –  και αριστερά για Βαρδούσι.  Ακολουθούμε την αριστερή πορεία, χωρίς να καταλαβαίνουμε, απλώς ερμηνεύουμε ότι είναι κάτι από Βαρδούσια, όπου πάμε και ‘μείς!.  Στην συνέχεια περνάμε κάτω από τις τοποθεσίες Πλάκες και Καρακόλιθος, όπου ο διανοιχθείς δρόμος περνά κάτω από την Καλογεροσπηλιά και τερματίζει στα Αρτοτινά λιβάδια.

Αρτοτινά λιβάδια
Τα Αρτοτινά λιβάδια είναι υπέροχο μέρος, μέσα σε ψηλές κορφές.  Είναι απ’ τα πολύ όμορφα μέρη των Βαρδουσίων.  Βρίσκεται σε ύψ. 1.600μ., δεν έχει έλατα και δεν είδαμε γύρο μας πηγή με νερό.  Όμως υπάρχουν αρκετά ρυάκια που τρέχουν νερό, που μπορεί να τα προσεγγίσει κανείς, ακολουθώντας τα ψηλότερα.  Εδώ στα λιβάδια, λόγω του ότι έφτασε η διάνοιξη του δρόμου, ξανά-λειτούργησαν οι δύο στάνες, των Αρτοτινών βοσκών και βγάζουν καλοκαιριάτικα τα κοπάδια τους.
Φτάνουμε στις πέντε,  μετά από οκτώ ώρες ταξίδι, έχουμε πάρει αρκετό ήλιο στο κεφάλι μας  και παρ’ όλο που παραμιλάμε, «ανιχνεύουμε» την κόψη της Δυτικής Σούφλας (2), όπου λέμε «να την κάνουμε»!  Χαράς το κουράγιο μας!.  Κοπάδια προβάτων δεν βλέπουμε, σκυλιά δεν ακούμε, όμως ένα μηχάνημα, πιο κει, μας προβληματίζει με τον ήχο του.  Είναι ένας μεταλλικός σωλήνας, κάτι σαν κανόνι  συνδεδεμένο  με φιάλη petrogaz.  Όσο ανηφορίζουμε, μόνοι μας είμαστε, στοχαζόμαστε μεγαλόφωνα.  Καταλήγουμε ότι θα τόχουν οι βοσκοί, για να σκιάζουν τους λύκους..  Κάνουμε μια ανίχνευση του πεδίου στη Δυτική Σούφλα, να βρούμε την ομαλότερη ανάβαση της κορυφής και μετά παίρνουμε το δρόμο για πίσω.  Κατηφορίζουμε πίσω στο δρόμο, για να βρούμε μέρος να κατασκηνώσουμε, βρίσκουμε  το ίδιο σημείο, που είχαμε διανυκτερεύσει και παλαιότερα, δίπλα σε ποτίστρα.  Φυσικά το μέρος το μοιραζόμαστε με τις αγελάδες, που έχουν κοπρίσει τον τόπο ολόγυρα, χώρια που η πηγή της ποτίστρας δεν έχει νερό, οπότε «στριμωχνόμαστε»  συντροφιά με σβουνιές και χιλιάδες κουνούπια!.  

Το δειλινό μας βρίσκει αραχτούς να απολαμβάνουμε τη δύση του ήλιου, τα φώτα που ξεπροβάλλουν απ’ το χωριό Αρτοτίνα, συντροφιά με τους ήχους των αεροπλάνων (3), που περνούν ψηλά, πάνω απ’ τα κεφάλια μας και των κουνουπιών, που δίνουν τις δικές τους μάχες στο φαγητό μας αλλά γρήγορα προτίμησαν το «γεύμα» στο γυμνό δέρμα μας!. 
Αποσυρόμαστε νωρίς στο αντίσκηνο για ύπνο, η ώρα θάταν δέκα, στην Αρτοτίνα ακόμα οι μουσικοί δεν έχουν αρχίσει να κουρδίζουν τα όργανα για το παγγύρι, ενώ έχουν σταματήσει τα καμπανο-κτυπήματα στο καμπαναριό προς τιμήν της Παναγίας.   Γεμάτη μέρα, λέμε να σβήσουμε..  Όταν το ξυπνητήρι του κινητού τηλεφώνου σήμανε και συνειδητοποιήσαμε ότι ήταν κιόλας τέσσερις μετά τα μεσάνυχτα, καίτοι άγρια νύχτα, το δεχτήκαμε με ανακούφιση.  Βλέπεις ύπνος δεν γίνεται σε κεκλιμένο έδαφος και όλη την νύχτα δίναμε μάχες με το να προσπαθούμε να σύρουμε τα σώματά μας απ’ τον πάτο του αντίσκηνου στην κορφή του.  Όταν εγκαταλείψαμε κάθε προσπάθεια για βελτίωση της θέσης μας και του ύπνου μας, ήταν κι’ αυτή η ζέστη, που έκανε χειρότερη την κατάσταση.  Τελικά ύπνος δεν υπήρξε, αλλά τουλάχιστον ξυπνήσαμε νωρίς, ας το εκμεταλλευτούμε..
Βγαίνουμε απ’ το αντίσκηνο και ο ουράνιος θολός, τάδινε όλα.  Είχα πολύ καιρό να δω τέτοιο ουρανό.  Σκέφθηκα ότι θάχα λείψει κάμποσο απ’ τα βουνά, γιατί εκατομμύρια αστέρια πάνω απ’ το κεφάλι, μούκλειναν το μάτι.  Είχα μείνει με το στόμα ανοικτό.  Ήταν τόσα πολλά, που για πρώτη φορά δεν μπορούσα να ξεχωρίσω τον Πολικό Αστέρα και την Μεγάλη Άρκτο!  Τάχα παίξει!  Εκεί που είχα μείνει με το στόμα ανοικτό νάσου και πέφτει ένα αστέρι, πώς να το πω, ήταν κάτι το εξώκοσμο, φωτεινή πυρακτωμένη λάβα, που έπεσε κάθετα πάνω στην κορφή του Κάτω Ψηλού!  «Μαμά μου» έκανα και γύρισα απ’ την άλλη μεριά.  Και άλλο αστέρι έκανε την περασιά του πέφτοντας, αυτό όμως θέλησε να κρατήσει περισσότερο, γιατί διέσχισε τον ουράνιο θόλο τραβερσάροντας..

Ασύλληπτοι αεροδιάδρομοι αστεριών, κόσμοι μαγικοί, μακριά αλλά τόσο κοντά μας..
Φάγαμε το πρωϊνό μας σιωπηλοί, γεμάτοι δέος απ’ το μεγαλείο του ουράνιου θόλου.  Τα φωτάκια του χ. Αρτοτίνας έδειχναν τόσο φτωχά-χλωμά κι’ ας ήταν τόσο πραγματικά κοντά μας και τα κουνούπια να μην λένε να πάνε  για ύπνο!.  Φορτωθήκαμε τους σάκους στην πλάτη και πήραμε τα πόδια μας ξανά για τα Αρτοτινά λιβάδια.  Οι τσοπάνηδες που είχαν περάσει νωρίτερα (τους ακούσαμε) για τις στάνες με τα αγροτικά τους αυτοκίνητα, τους βρήκαμε πιο πάνω.  Δεν θελήσαμε να τους ενοχλήσουμε, ήταν η στιγμή που έφεγγε.  Τα σκυλιά δεν ακούστηκαν και συνεχίσαμε για να πιάσουμε τη μεσορράχη, που οδηγούσε στα ριζά της Δυτικής Σούφλας.  Το φως της καινούργιας ημέρας είχε αρχίσει να δυναμώνει, ο ήλιος θ’ αργούσε και εμείς σύντομα φτάσαμε στα ριζά της.
Μελέτη επί του πεδίου και άλλα τεχνικά πράγματα
Μελετάμε επί τόπου το πεδίο και τον χάρτη (4) και διαβάζουμε τα κάτωθι:
«..στη μεγάλη Σούφλα (2η από τον λαιμό Καστάριτσας) ανεβαίνομε, εντελώς ομαλά από τον λαιμό Αλογόραχης, εάν έχουμε κατασκηνώσει στα λιβάδια Ραϊλής και είναι δυνατή όμως ανάβασης και από τα Αρτοτινά λιβάδια κατ’ ευθείαν προς την κορυφή της, με αναρρίχηση αρκετά ενδιαφέρουσα.  Σ’ αυτή είναι απαραίτητο το σκοινί και μερικά καρφιά (δυσκολία μέχρι 3ου βαθμού), λόγω μεγάλων κλίσεων.  (Πρώτη ανάβαση της πλαγιάς αυτής έγινε από την ομάδα Αλεξοπούλου, Νάτση, Πετροχείλου το 1936) (5).  Άλλη ανάβαση θεαματική στην ίδια Σούφλα γίνεται από τα Ν.  Πρώτη ομάδα, που την εξετέλεσε ήταν των Α. Μαρίνου και Ν. Περράκη»  (Πετρόχειλου Ιωάν.1946:160,162).  Για το ίδιο θέμα, ο Αδαμακόπουλος Τρ., γράφει:  «Το ανφάς (κατά μέτωπο), Δ.-ΒΔ. ορθοπλαγιά της Δυτικής Σούφλας, έχει πρωτο-σκαρφαλωθεί το 1936 από τους Νάτση Κ., Αλεξόπουλο Κ., Πετρόχειλο Γ., Πετροχείλου Α.   Η Δ. κόψη, πρωτο-σκαρφαλώθηκε το 1963 από τους Μιχαηλίδη Γ., Ευσταθίου Π., Μωϋσιάδη Β., ΤD+, 200μ. και 1963 Μιχαηλίδη Γ., Ευσταθίου Π. TD+, 230μ.» (Αδαμακόπουλου Τρ.1986:131-2).
 Όπως προβάλει στα μάτια, μας από κάτω, φαντάζει «απαιτητικό» και μας προβληματίζει.  

Εμείς όπως είμαστε στα ριζά της Δυτικής Σούφλας, θαυμάσαμε τα επιτεύγματα των πρωτοπόρων της ελληνικής αναρρίχησης, μελετάμε τις διαδρομές και πράττουμε: Ξεχωρίζουμε ένα στρωτό λούκι, που πλαγιάζει στο κάτω μέρος της και οδηγεί σ’ ένα «πατάρι» (πλατωματάκι) της κόψης.  Μέχρι εκεί φτάσαμε..  «Στο πατάρι αυτό φτάνει κανείς και από το διάσελο το δεξί», όπως μας είχε υποδείξει και ο τσοπάνος.  «Απ’ εκεί και πάνω απαιτείται σκαρφάλωμα με ασφάλειες» μας είπαν (είναι η διαδρομή της Δ. κόψης του Μιχαηλίδη Γ. κ.ά.).  Ο μοναδικός τρόπος να ανέβει κανείς στην κορυφή της είναι απ’ το διάσελο αριστερά, όπου, αφού τελικά βγήκαμε στο διάσελο, κάναμε δεξιά και με περπάτημα βρεθήκαμε στην κορφή της.  Σημείωση: Από τον χωματόδρομο που συνεχίζει και μετά τις στάνες των Αρτοτινών λιβαδιών, φτάνει κανείς μέχρι το ρεματάκι.  Απ’ εκεί πιάνει κανείς την χαρακτηριστική ράχη και ανηφορίζει περπατώντας για την κορυφή της Δυτικής Σούφλας, που φτάνει σε 0145ω.  Από κουβέντες με τον τσοπάνο, – νέος άνθρωπος 40ντάρης – μας επιβεβαίωσε τις παρατηρήσεις μας, όπου  «Μέχρι το πατάρι βγαίνει κανείς και από τις δυο μεριές.  Απ’ εκεί και πάνω δεν έχει δει κανέναν να σκαρφαλώνει (Δ. κόψη)» και «φυσικά ούτε λόγος για την Β-ΒΔ. ορθοπλαγιά» συμπληρώσαμε..

Από την κορυφή της Δυτικής Σούφλας, τώρα αγναντεύουμε στα νότια και βλέπουμε μεγάλες απλωμένες εκτάσεις, βοσκοτόπια, μέχρι τα χωριά: Διχώρι και Δάφνος.  Από το Διχώρι φτάνει δρόμος, αφού περάσει απ’ τον κόμβο Γκρέκιζα και κάνει δεξιά.  Αμέσως μετά, συναντά δεξιά του δρόμου ξωκλήσι του Πρ. Ηλία και ο δρόμος συνεχίζει μέχρι την τοποθεσία Μνήματα, δηλαδή κάτω από τον λαιμό (διάσελο) του Διχωρίου (Κωστάριτσας), όπου παλιές πέτρινες στάνες.  Απορία μας: πώς είναι δυνατόν τόσα μεγάλα και σπουδαία βοσκοτόπια νάναι ερημωμένα.  Τα μοναδικά κυπριά, αραιά και βαριά είναι αυτά των αγελάδων, χαμηλά, κάτω από την όγκο  Κεδρότσουμα, 1.671μ.,  με τα αραιά δένδρα.  Ο όγκος της Κωστάριτσας, με ύψος 2.375μ., ξεχωρίζει για το ανάστημά του, ενώ στην κορυφή του  έχει πλάτωμα, εξαιρετικός τόπος για πρόβατα.  Ανεβαίνεται από το διάσελο, όπου διακρίνουμε γιδόστρατα.  Η συντομότερη προσέγγιση είναι από το χωριό Διχώρι (Κωστάριτσα), τοποθεσία Μνήματα, εάν ο δρόμος «πατιέται», αλλιώς από τα Αρτοτινά λιβάδια.

..

Κατηφορίζουμε στα Αρτοτινά λιβάδια, πριν ο ήλιος τα βρει και μακαρίζουμε τους εαυτούς μας, που ξεκινήσαμε νωρίς αυτή την φορά.  Όσες απορίες έχουμε τις εκθέτουμε στους τσοπάνηδες, που αφού σμίγουμε, μας τις λύνουν.  Το «παράξενο» μηχάνημα με τον ήχο, ήταν τελικά για να διώχνει τους λύκους.  Αρμέγουν, είναι απασχολημένοι και μας λένε να καθίσουμε για καφεδάκι, μόλις τελειώσουν.  Εμείς είμαστε «ξαναμμένοι» και δεν κρατιόμαστε.  Έτσι τους ευχαριστούμε και υποσχόμαστε «μια άλλη φορά που θα σμίξουμε».  Ανταλλάσσουμε ευχές, λόγω της Παναγίας και καλό υπόλοιπο καλοκαιριού και παίρνουμε τον δρόμο του γυρισμού.
Η επιστροφή μας
Απ’ τις τρεις πιθανές σκέψεις που πιάσαμε, για το πως θα γυρίσουμε κάποτε στα σπίτια μας, επικράτησε αυτή που έλεγε: «απ’ το χ. Αρτοτίνα, διασχίζουμε τα Βαρδούσια, κάτω απ’ το Γιδοβούνι, βγαίνουμε στα Μουσουνιτσιώτικα λιβάδια και απ’ εκεί πέφτουμε στο χ. Μουσουνίτσα.  Ε, απ’ εκεί εύκολα περνάμε τον Μόρνο, κολλάμε στην Οίτη και βγαίνουμε στην Παύλιανη, ούφ έχουμε πιάσει ήδη άσφαλτο..».  «ΟΚ, μέσα, έχουμε τον χρόνο με το μέρος μας, η μέρα είναι μεγάλη και η διαδρομή απ’ τις πιο ωραίες μέσα στα βουνά»..

..

Ξεκινήσαμε, Ο χωμάτινος δρόμος, αρχικά, είναι καλά «πατημένος», πήγαινε το αμαξάκι μας.  Σε μια στροφή του δρόμου ερχόμαστε αντίκρυ με το αγροτικό του Κυρ Γιώργη, απ’ την Σκασμένη Στρούγκα!  Βγαίνουμε έξω απ’ τα αμάξια και πλακωνόμαστε στα φιλιά!.  Άντε θύμισες  και συγκινήσεις.  Ο κυρ Γιώργος πατημένος εβδομηντάρης πια, με τους γιούς και τα εγγόνια πήγαιναν στο παγγύρι της Παναγίας και ‘μεις στην Σκασμένη Στρούγκα για μια «καλημέρα».  Την «καλημέρα»  την είπαμε στο δρόμο, οι άνθρωποι να γυρίζαν πίσω δεν έλεγε, μιας και ο σκοπός της ημέρας ήταν ιερός και για να μετριάσουμε τα πράγματα, μας λέει: «να πάτε στην πλατεία της Μουσουνίτσας να βρείτε τον κυρ Μήτσο, που θα χαρεί να σας δει»! Ανταλλάσσουμε  λόγια, που το βουνό μας έμαθε,   (τί να πρώτο-θυμηθούμε απ’ την τηλεοπτική σειρά τα Βουνά της Ελλάδας (6) και όχι μόνον) και σφίγγουμε τα χέρια με την διαβεβαίωση ότι σύντομα θα ματασμίξουμε, ενώ τα χέρια μας και οι αγκαλιές δεν λένε να ξεκολλήσουν..  Αποχωριζόμαστε, παίρνουμε αντίθετες κατευθύνσεις.

Αγναντεύουμε απ’ την κορφή της, τις κορφές: ½ Αλογόραχη, Πλάκα Πυραμίδος και Γιδοβούνι.

Βγαίνουμε στην Σκασμένη Στρούγκα κάτω από το Γιδοβούνι και βλέπουμε τη στάνη κλειστή.  Ψηλά της ανέμιζε ελληνική σημαία και γύρω το κοπάδι προβάτων να σταλιάζει.  Μπροστά μας τα Μουσουνιτσιώτικα λιβάδια να χρυσίζουν, μόνο που δεν είδαμε ανθρώπους.  Περνάμε το Τυροκομείο, που απ’ τις ανοικτές πόρτες στάλιαζαν μέσα πρόβατα και τα κεραμίδια της στέγης νάχουν καταστραφεί.  Περνάμε τον Σταυρό και κατηφορίζουμε στο χωριό Άνω Μουσουνίτσα (Αθανάσιος Διάκος).  Μεσημεριάζει και με βαριά καρδιά αποφεύγουμε να μπούμε στην πλατεία, όπου θα συναντούσαμε αγαπητούς ανθρώπους και έπρεπε να πιούμε, οπότε το ταξίδι της επιστροφής παιζόταν..  Συνεχίζουμε όσο πιο αθόρυβα μπορούμε, κατεβαίνουμε στο ποτάμι και κολλάμε  απ’ την άλλη μεριά και φτάνουμε  γρήγορα στο πλάτωμα με το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδος, έξω από την Παύλιανη.   Διαπιστώνουμε όση ώρα πατούμε άσφαλτο, το παγγύρι του χωριού Πανουργιάς «πρωταγωνιστεί».  Οι άνθρωποί του έχουν αμοληθεί και αρματώσει με τεράστια πανό, κάθε οδικό κόμβο και παράκαμψη για το παγγύρι του χωριού τους προς τιμή της Παναγίας.  Μεγάλες «δόξες» ο Πανουργιάς..  Λίγο έλειψε να το στρίψουμε και μείς κατά κει.  Όμως, αντί αυτού, βρίσκουμε μία πηγούλα και σκιά κάτω από έλατο, στήνουμε το αντίσκηνο και ετοιμάζουμε γεύμα.  «Καλή Παναγιά» για την σημερινή μέρα, «άντε και του χρόνου».  

Τάκη Ντάσιου, μέσα Αυγούστου 2005

Παραπομπές
(1) Οικισμοί:
Aρτοτίνα, υψ. 1.180μ., οικισμός της Φωκίδας στις πλαγιές των Βαρδουσίων, δήμου Βαρδουσίων, νομού Φωκίδας.  Στα 1928 είχε 1.124 κατοίκους, 1940 > 1.349, 1951 > 637, 1961 > 580, 1971 > 394, 1981 > 326,  1991 > 285, 2001 > 499. Πρόσωπα.  Γεννήθηκαν: Καπετάν Κόρακας, μακεδονομάχος, τέλη 18ου αι., Λουκόπουλος Δημήτριος, λαογράφος, 1882,  Σκαλτσοδήμος, αγωνιστής του ΄21, 1872. Ο οικισμός διαθέτει Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο με εκθέματα κυρίως από την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης.  Επίσης στην Μονή Προδρόμου, που βρίσκεται στην περιοχή μόνασε ο Αθανάσιος Διάκος σε νεαρή ηλικία.
Διχώρι το, (έως 1928 Κωστάριτσα), υψ.1.120μ., οικισμός της Δωρίδας, στις πλαγιές της κορ. Κοκκινιάς των Βαρδουσίων, δήμου Βαρδουσίων νομού Φωκίδας.  Στα 1928 είχε 426 κατοίκους, 1940 > 401, 1951 > 113, 1961 > 67, 1971 > 14, 1981 > 109, 1991 > 103, 2001 > 189  
Δάφνος ο, (έως 1928 Βοστινίτσα), υψ.1.000μ., οικισμός της Δωρίδας, στις πλαγιές της κορυφής Όρνιο των Βαρδουσίων, Δήμου Λιδορικίου, νομού Φωκίδας.  Στα 1928 είχε 454 κατοίκους, 1940 > 410, 1951 > 133, 1961 > 96, 1971 > 39, 1981 > 141, 1991 > 114, 2001 > 80  Ιστορικό διατηρητέο μνημείο η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, μεταβυζαντινή τρίκλιτη βασιλική με τρούλλο.
Αθανάσιος Διάκος ο, (έως 1961 Άνω Μουσουνίτσα), υψ. 960μ., οικισμός της Φωκίδας στις πλαγιές των Βαρδουσίων. Δήμου Καλλιέων νομού Φωκίδας.  Στα 1928 είχε 595 κατοίκους, 1940 > 600, 1951 > 203, 1961 > 157, 1971 > 113, 1981 > 135, 1991 > 308, 2001 > 364 
Πανουργιάς ο, (έως 1928 Δρέμισα, έως 1940 Πανουργιά), υψ. 1.060μ., οικισμός της Παρνασσίδας, στις πλαγιές του όρους Γκιώνα, δήμου Καλλιέων, νομού Φωκίδος.  Στα 1928 είχε 56 κατοίκους, 1940 > 616, 1951 > 309, 1961 > 164, 1971 > 96, 1981 > 158, 1991 > 164, 2001 > 329   Πρόσωπα.  Γεννήθηκε ο Πανουργιάς Πανουργιάς, κλεφταρματωλός, αγωνιστής του ΄21, 1759 ή 1767.  Κατάγεται η μεγάλη κλεφταρματολική οικογένεια Πανουργιά, η οποία εγκαταστάθηκε εδώ στις αρχές της τουρκοκρατίας.
Παύλιανη η, υψ.1.030μ., οικισμός της Φθιώτιδας στις πλαγιές του όρους Οίτη, κοινότης Παύλιανης νομού Φθιώτιδος.  Στα 1928 είχε 921 κατοίκους, 1940 > 1.089, 1951 > 855, 1961 > 664, 1971 > 450, 1981 > 385, 1991 418, 2001 > 438
Νέα Παύλιανη η, υψ.510μ., οικισμός της Φθιώτιδας στις απολήξεις του όρους Οίτη, κοινότης Παύλιανης δήμου Φθιώτιδος.  Κάτοικοι (-), 1961 > 59, 1971 67, 1981 > 70, 1991 > 100, 2001 > 136
(2) To βουνό,
«Είναι σπάνιες, στα βουνά της Ελλάδας, οι κορυφές που δεν είναι ευκολονάβατες τουλάχιστον από τη μια πλευρά τους.  Αυτό το ξεχωριστό τόχουν τα Βαρδούσια.  Οι κορυφές: Πλάκα, Γιδοβούνι, Κάτω Ψηλό, Σκόρδα, πραγματικώς μόνο σε εξασκημένους ορειβάτες είναι προσιτές, πολλές πλαγιές τους μόνο σε εξασκημένους αναρριχητές.  Έτσι τα Βαρδούσια της Ρούμελης, με το Πάπιγκο της Πίνδου και τον Όλυμπο της Θεσσαλίας, είναι από τα ελληνικά βουνά, που έχουν αληθινό, αλπικό χαρακτήρα.  Τα Βαρδούσια βρίσκονται στο Νότιο μέσον της Στερεάς Ελλάδας και αποτελούν το νοτιότερο σημαντικό άκρο της οροσειράς της Πίνδου, που είναι συνέχεια των Δηναρικών Άλπεων.  Τα Βαρδούσια είναι ο ακριβέστερος υδροκρίτης των νερών της Α. (Σπερχειός) και Δ. Ελλάδας (Εύηνος, Μόρνος) και ορίζονται από τα Α. και Ν. με τον ποταμό Μόρνο, που τα χωρίζει από τη Γκιώνα και τα νοτιότερο χαμηλό βουνό, το Τρίκορφο, από τα Δ. με τον Κοκκινοπόταμο, τον παραπόταμο του Μόρνου, που τα χωρίζει από μια εκτεταμένη ορεινή περιοχή με χαμηλά βουνά, της Αιτωλίας και από τα Β. με τον ποταμό Εύηνο.  Τα Βαρδούσια μπορούν να διακριθούν σε δυο ξεχωριστά μέρη: Το Β. με τις μυτερές κορυφές του και το Ν. με τη κακοτράχαλη όψη.  Αυτό το χώρισμα δικαιολογείται και από τη διαφορετική πετρολογική σύστασή τους.  Στο Β. κυριαρχεί είδος φλύσχου με ψαμμίτες χαμηλά και πλακώδεις ασβεστολίθους υψηλά, στο Ν. δε, συμπαγής ασβεστόλιθος.  Αυτά τα διάφορα πετρώματα παρουσιάζουν τόσο διαφορετικές μορφές, ώστε διακρίνονται πολύ εύκολα μεταξύ τους». (Πετρόχελου Ιωάννη1946:147-8)

 (3) Τα α/φη συνήθως πετάνε σε ύψος 31.000 ποδιών κατά μήκος των αεροδιαδρόμων UR45και UL613, με σημείο αναφοράς VARDI.  (Με απλά λόγια, τα α/φη πετάνε σε αεροδιάδρομο πάνω απ’ τον Κορινθιακό κόλπο.).  

(4)Χάρτης έκδοσης Γ.Υ.Σ.1971:φύλλο Λιδορίκιον, κλίμακας 1:50.000, γενικής χρήσεως

(5) Η πρώτη κάπως συστηματική ορειβατική μελέτη του βουνού αυτού έγινε το 1936 από μία ομάδα μελών του Ε.Ο.Σ. (Κ. Αλεξόπουλος, Κ. Νάτσης, Ιων. και Άννα Πετροχείλου) και δημοσιεύτηκε το «Βουνό» του 1936, (σ.232-242 και 256-259) από τον Ιωάννη. Πετρόχειλο

(6) Με τους βοσκούς στα Μουσουνιτσιώτικα λιβάδια στάνες (Σκασμένη Στρούγκα, Πάνω – Κάτω Ραϊλή, Σταυρός κ.α.) μας συνδέουν πολλά.  Χρόνια πίσω, όταν ο σκηνοθέτης-παραγωγός Γιώργος Κολόζης πραγματοποίησε την τηλεοπτική σειρά ΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, για λογαριασμό της ΕΡΤ2, (1983-1986), τα Βαρδούσια ήταν στο επίκεντρο των γυρισμάτων και οι άνθρωποι του βουνού πρωταγωνιστές.  Ως άμεσοι συνεργάτες του αείμνηστου Γιώργου Κολόζη  με την «τυχαία» συνάντηση στο δρόμο, αισθανόμαστε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε από καρδιάς τους μετακινούμενους Σαρακατσαναίους των Βαρδουσίων. 

Ορεινή στάνη στα Αρτοτινά λιβάδια

Χωριό στις πλαγιές των Βαρδουσίων

Ενδεικτική βιβλιογραφία
Λουκόπουλου Δημητρίου1930: Ποιμενικά της Ρούμελης, σειρά: Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, κεντρική πώλησις Βιβλιοπωλείον Ι. Ν. Σιδέρη, εν Αθήναις
Λουκόπουλου Δημητρίου1931: Ο Ρουμελιώτης καπετάνος του 1821 Ανδρίτσος Σαφάκας και το αρχείο του, σειρά: ιστορική και λαογραφική βιβλιοθήκη, σύλλογος προς διάδοσιν ωφέλιμων βιβλίων, κεντρική πώλησις Βιβλιοπωλείον Ι.Ν. Σιδέρη
Λουκόπουλου Δημητρίου1940:Νεοελληνική μυθολογία, ζώα – φυτά, σειρά: Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 76, κεντρική πώλησις βιβλιοπωλείον Ι. Ν. Σιδέρη, εν Αθήναις 
Πετρόχειλου Ιωάννη1946: «Βαρδούσια» στο περιοδικό ΤΟ ΒΟΥΝΟ του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου, σ.147-162, Αθήνα
Χάρτης Γ.Υ.Σ.1971: φύλλο Λιδορίκιον, 1:50.000 γενικής χρήσεως 
Καψάλη Ε. Γιώργου1971: Φωκίδα λησμονημένες σελίδες, εκδ. Έρευνα
Λουκόπουλου Δημητρίου1983: Γεωργικά της Ρούμελης, εκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, Γιάννινα
Αδαμακόπουλου Τρ., Χατζηρβασάνη Β., Ματσούκα Π.1985: Τα βουνά της Ρούμελης, σειρά: οδηγός πεδίου για τα ελληνικά βουνά, εκδ. Πιτσιλός
Σταμέλου Δημήτρη1986:Η Δωρίδα στην Τουρκοκρατία, συμβολή στη μελέτη του Νέου Ελληνισμού, εκδ. Γλάρος
Λουκοπούλου – Παττίχη Μ.1990: Επιστροφή.  Κωστάριτσα (Διχώρι) ορεινής Δωρίδας, Αθήνα
Λουκοπούλου – Παττίχη Μ.1996: Βαρδούσια.  Τα χωριά της ορεινής Δωρίδας, Αθήνα
Μανιατέα Ηλία, Τεγόπουλου Ιωάννη (Εκδ.)2006: Νομός Φωκίδας/Φθιώτιδας Στερεά Ελλάδα Νο 14, 15, σειρά: Ελλάδα, εκδ. Δομή
Οδικός και περιηγητικός Άτλας2009:Στερεά Ελλάδα. Κλίμακας 1: 50.000, εκδ.Anavasi 
Ματσούκα Πηνελόπη (Επιμ.Εκδ.)2009: Ορειβασία στην ορεινή Φωκίδα, Γκιώνα, Βαρδούσια, Παρνασσός, σειρά: Πράσινος οδηγός, εκδ. Anavasi
Νέζη Νίκου2010: Τα Ελληνικά βουνά, γεωγραφική εγκυκλοπαίδεια, τόμος 2ος από τρεις, εκδ. Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης – κληροδότημα Αθ. Λευκαδίτη
Σταματελάτου Μιχαήλ, Βάμβα Σταματελάτου Φωτεινή2012: «Γεωγραφικό λεξικό της Ελλάδας», τόμοι Α΄, Β΄, Γ΄, ειδική έκδοση για την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, για αυτή την έκδοση, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη

 Πηγή: oreinografies.gr

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων

 Σύλλογος Κοκκινιωτών Δωρίδος 

Άσχημα μπήκε το 2025 για το χωριό μας.Κι άλλος ένας χωριανος μας έφυγε χθες από κοντά μας. Ο Κώστας Κολοκυθας του Νικολάου , Ο Κώστας ήταν καλός φιλησυχος άνθρωπος, αγαπητός από όλους τους χωριανους .Πρόθυμος να βοηθήσει ότι χρειαζόταν το Χωριό, ήταν πάντα παρών σε όλες τις εκδηλώσεις του Συλλόγου, και νοιάζοταν για το καλό του χωριού. Τα τελευταία χρόνια ήταν μόνιμος κάτοικος του χωριού, και προσέφερε ότι μπορούσε .Η κηδεία θα γίνει στο χωριό. Σχετικά για την ακριβή ημέρα και ώρα θα σάς ενημερώσουμε με νεώτερη ανακοίνωση. Καλό ταξίδι φίλε και γείτονα Κώστα. Εκ μέρους του Συλλόγου ,τα Συλλυπητήρια μας στους οικείους του.Αιωνία ή μνήμη του, και ας είναι ελαφρύ το χώμα πού θα τον σκεπάσει.

Αποχαιρετισμός αναχωρησάντων

 Από την σελίδα του Συλλόγου μας :

Άλλη μια Χωριανη μας έφυγε από κοντά μας, η Βασιλική Ζαγορισιου Καραδημα ,η αγαπημένη μας (Κούλα )της Αντωνιάς όπως την ξέραμε όλοι μας , ήταν αγαπητοί από όλους τους χωριανους πάντα με το χαμόγελο και έναν καλό λόγο για όλους μας. 

Η κηδεία θα γίνει στο χωριό. Για την ακριβή ημερομηνία και ώρα θα σάς ενημερώσουμε με νεώτερη ανακοίνωση. Ή οικογένεια θα βάλει Λεωφορείο όποιος επιθυμεί να μεταβεί με το Λεωφορείο να επικοινωνήσει με την κόρη της Αντωνια στο Τηλέφωνο 6938521721.Εκ μέρους του Συλλόγου τα Συλλυπητήρια μας στην οικογένεια ,Αιωνία η μνήμη της ,και ας είναι ελαφρύ το χώμα πού θα την σκεπάσει.

Σύλλογος Κοκκινιωτών Δωρίδος 

 Οι αείμνηστοι χωριανοί μας: Δημήτρης Κοράκης, Χαράλαμπος Καραδήμας, Δημητρούλα Καραμπέτσου γλ

 

Παναγιώτης Καραγιάννης 

1810 Χρισσό φωκίδος

 

 

Ο αείμνηστος Γιώργος Κρανιάς

Καλή χρονιά πατριώτες!

 

Κοινότητα Κοκκίνου

 

Περιμένοντας τα χιόνια…

 

1972 ψάρεμα στον Μόρνο!

 

Ακριβώς κάτω από την Αγία Μονή, θέση Λάζος, στην συμβολή του Μόρνου με το αβορόρεμα . Ο ψαράς είναι ο Κώστας Κολοκυθάς (Γκέκας)

περίπτωση Αράχωβας-Δελφών

 Από τον  Δαλαρούγκα Ν

Στο εξωτερικό μια αντίστοιχη περίπτωση Αράχωβας-Δελφών, θα ήταν ένα προϊόν που θα το πρόσεχαν σαν κόρη οφθαλμού. Στην προκειμένη περίπτωση, μιλάμε από τη μία, για έναν προορισμό παγκόσμιας εμβέλειας και επισκεψιμότητας που κατατάσσεται στην 3άδα μαζί με την Ακρόπολη και την Αρχαία Ολυμπία και από την άλλη, για το κορυφαίο χειμερινό προορισμό της χώρας. 

Δεν θα ξεκινήσω από το γεγονός πως η Αράχωβα και από ιστορικής και γεωμορφολογικής άποψης ουδέποτε είχε σχέση με τη Βοιωτία αλλά με την Φωκίδα, θα πάω κατευθείαν στα σημερινά αστέρια της σημερινής Διοίκησης που έχουν κάνει αχταρμά τον Πολιτικό χάρτη της χώρας. Γαντζωμένη αυτή η χώρα στον αφόρητο επαρχιωτισμό των στενόμυαλων τραχανοπλαγιάδων, χωρίς καμία πνοή ευελιξίας και ανανέωσης, το μόνο που καταφέρνουν να κάνουν είναι να συντηρούν την τσοπανοβλαχιά σε πρόσωπα και νοοτροπία στη Τοπική Αυτοδιοίκηση. 

Πείτε μου σε ποια άλλη χώρα και σε απόσταση 10 χλμ μεταξύ των, με ένα λιμάνι από κάτω (Ιτέα) και ένα Γαλαξίδι κόσμημα στις ακτές του Κορινθιακού κόλπου, δε θα είχαν κάνει αυτό το τουριστικό προιόν μοναδικό? Ας συνεχίσουμε λοιπόν να τρωγόμαστε τα χωριά μεταξύ μας και να βυθιζόμαστε κοινωνικά, οικονομικά, τουριστικά και άλλο στο βούρκο της αδράνειας και των παθογενειών. 

Μας πήραν το Αστυνομικό Τμήμα, τον ΟΤΕ και τον παπά του χωριού και τις γνωστές cult ιστορίες που ακούω συνέχεια από ανθρώπους που μέχρι εκεί μπορούν να σκεφτούν. Μου ήρθαν και κάτι μηνύματα από ακόλουθους της σελίδας που διαχειρίζομαι στο Facebook, που αντί να δείχνουν το πρόβλημα με τις σοβαρές επιπτώσεις σε όλη την περιοχή, με μυαλό ανηλίκου προσπαθούν να μετρήσουν πόσο θα χάσει η Αράχωβα και πόσο οι Δελφοί και με μένος για την Αραχωβα. Μου θύμισε λίγο την περσινή ανάρτηση του Συλλόγου του χωριού Αγίας Ευθυμίας, που σταύρωνε την Αράχωβα για την υπόθεση με τον σκύλο. Κατάντια πραγματικά.

Για τους φίλους που με ρωτούν τις τελευταίες ημέρες πότε θα ανοίξει ο δρόμος, την απάντηση θα πρέπει να την λάβουν από την Πυθία. Προσωπική μου εκτίμηση και αν θέλουμε ασφαλή πρόσβαση σε μια περιοχή ευρωπαϊκού κράτους, είναι πιο πιθανό να γίνει πρώτα Μετρό στη Λάρισα παρά ο δρόμος. Με δουλειές του ποδαριού έργα δε γίνονται και όπως λέει και η θεια μου η Λελούδα, με πορδές αυγά δεν βάφονται.
Μπορεί να ενοχλεί λίγο το ύφος μου στην εν λόγω ανάρτηση, αλλά μου γυρνούν τα μάτια όταν βλέπω ανθρώπους που τόσα χρόνια σε θέσεις ευθύνης έχουν γαμήσει μια περιοχή ολόκληρη. Θα μου πείτε μόνο σε εμάς συμβαίνουν αυτά? Ολόκληρη η χώρα είναι στο γύψο. Έπρεπε να περάσουν 10ετίες και να σκοτωθεί κόσμος και κοσμάκης για να γίνει κλειστός αυτοκινητόδρομος το πέταλο του Μαλλιακού στην Φθιώτιδα. Και όλα αυτά για 5 σάπιες ζαμπονοτυρόπιτες σε τιμή χρυσού.

Ν Δαλαρούγκας 

1957 στο πανηγύρι της Σωτηρος

 

Οι οικογένειες Σπύρου και Γεωργίου Μπερτσιά στο προαύλιο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην δυτική όχθη του Κοκκινοπόταμου , σήμερα σκεπασμένη όλη η περιοχή από τα νερά της λίμνης του Μόρνου  

Το Πέτρινο Γεφύρι του Στενού. Λιδωρίκι Φωκίδας.

Φωτ. 1955, Από το βιβλίο THIS IS GREECE, του OTTO SIEGNER, εκδότης Ludwig Simon Verlag - Munich-Pullach.

Η γέφυρα είναι μεσαιωνική και ίσως κατασκευάστηκε από τους Ενετούς ή τους Φράγκους, των οποίων η βαρωνία των Σαλώνων έφτανε μέχρι το κάστρο του Βελούχοβου ( Καλλίου) και πέραν αυτού εκτείνετο η επικράτεια του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Το κάστρο είχε καταστραφεί ολοσχερώς από τους Γαλάτες και από τότε οι Φράγκοι το ανακατασκεύασαν. Το Στενό ήταν από την αρχαία εποχή πέρασμα από την Ανατολική Ελλάδα, ακόμη και από τη Θεσσαλία μέσω Υπάτης - Καστριώτισσας, προς τη Ναύπακτο, πόλη των Δυτικών Λοκρών, και το εσωτερικό της Αιτωλίας.

Η γέφυρα μαζί το εκπληκτικό τοπίο, καταστράφηκε από τα έργα  για την κατασκευή της λίμνης. Όλη η περιοχή σήμερα είναι σκεπασμένη από τα νερά της λίμνης..

Πέθανε ο πρώην αρχηγός της πυροσβεστικής Δημήτρης Καλαντζής

Αποχαιρετισμός στον αρχηγό Δημήτρη Καλαντζή από τον υφυπουργό Δικαιοσύνης Ιωάννη Μπούγα:

🇬🇷🇬🇷Καλό ταξίδι Αρχηγέ....

Συγκίνηση και θλίψη σκόρπισε σε ολόκληρη τη Φωκίδα το άγγελμα του θανάτου του Δημητρίου Καλαντζή.

Ο Δημήτριος Καλαντζής γεννήθηκε στη Φιλοθέη Δωρίδας το 1943.

Το έτος 1966 κατετάγη στο Πυροσβεστικό Σώμα.

Οι ηγετικές αρετές του, η φιλοπατρία, το ήθος, η συνέπεια, η αντικειμενικότητα, η ευπρέπεια, ο συνετός και μειλίχιος λόγος του, ιδίως η προσήλωσή του στο καθήκον, τον ξεχώρισαν γρήγορα μεταξύ των συναδέλφων του και τον κατέστησαν ιδιαίτερα αγαπητό. 

Έτσι στις 6.Μαρτιου.1993 επαξίως επελέγη από το ΚΥΣΕΑ, υπό την Προεδρεία του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, Αρχηγός του ΠΣ.

Προσωπικά είχα την τιμή να τον γνωρίζω 35 χρόνια περίπου και συνεργαστήκαμε ως εκλεγμένοι νομαρχιακοί σύμβουλοι Φωκίδας την τετραετία 1995-1998, όπου εκτίμησα ιδιαίτερα την αγάπη και το ενδιαφέρον του για τον τόπο μας και τους συμπατριώτες μας, που πάντα πρόθυμα συνέδραμε σε κάθε τους ανάγκη. 

Στη οικογένειά του, που υπεραγαπούσε και στους οικείους του, εύχομαι η αγαθή του μνήμη να απαλύνει τον πόνο της απώλειάς του.

Ιωάννης Μπούγας

Απίστευτο! Ανεμογεννήτριες στα Βαρδούσια ..

 Σε μια προστατευόμενη περιοχή του δικτύου Natura έπεσαν οι υπογραφές για να κατασκευαστεί ένας αιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, παρόλο που υπήρξε βροχή αρνητικών γνωμοδοτήσεων από φορείς και υπηρεσίες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου.

«Ένα έργο παράλογο και αδιανόητο»;

«Τα Βαρδούσια είναι γνωστά σε όλους τους φυσιολάτρες, πεζοπόρους και εκδρομείς για τη σχεδόν ανέγγιχτη φύση τους και τα υπέροχα αλπικά τους τοπία και αποτελούν σημαντικό βιότοπο όχι μόνο για σημαντικά και απειλούμενα είδη πουλιών, όπως ο χρυσαετός, αλλά και για άλλα σπάνια είδη, όπως το αγριόγιδο», λέει στη LiFO o Αποστόλης Καλτσής, υπεύθυνος Δράσεων Διατήρησης και Περιβαλλοντικής Πολιτικής στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Και προσθέτει: «Το να αδειοδοτηθεί ένα τόσο επιβαρυντικό έργο, όπως ένας αιολικός σταθμός, σε υψόμετρο 1800 μ. (!) στα Βαρδούσια είναι εντελώς παράλογο από μόνο του. Το να δίνεται αυτή η άδεια και με τέτοια εξόφθαλμη μεθόδευση και ανύπαρκτα στοιχεία είναι απλά αδιανόητο».

Πηγή: lifo.gr

Πέθανε ο Ρουμελιώτης συγγραφέας, κριτικός θεάτρου, μεταφραστής και στιχουργός Κώστας Γεωργοσόπουλος

 

Απόσπασμα από την συνέντευξη του στην lifo

Γεννήθηκα στη Λαμία. Η καταγωγή μου είναι από το ευρύτερο ρουμελιώτικο γεωγραφικό φάσμα: η μητέρα μου ήταν από την Αταλάντη, ο παππούς από τον Δομοκό, ο προπάππους από την Υπάτη. Ο πατέρας μου, Χρήστος, ήταν φιλόλογος. 

Είχε πάει εξορία τα χρόνια του Εμφυλίου και στη συνέχεια, για να μας συντηρήσει, παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα κρυπτόμενος στην Αθήνα. Επανήλθε στο σχολείο με τα μέτρα επιεικείας του Πλαστήρα κι έγινε το 1951 γυμνασιάρχης στην Καλαμπάκα. Εμείς, η μάνα μου και τα δυο μου αδέλφια (ο ένας είναι αρχιτέκτων και ο άλλος φυσικός), μείναμε στη Λαμία, όπου και τελείωσα το γυμνάσιο. 

Περάσαμε πολύ δύσκολα τα χρόνια του Εμφυλίου. Το σχολείο μου το είχαν επιτάξει και είχαν μετατρέψει σε τάξη το οστεοφυλάκιο. Όταν πρωτοπήγα και είδα το μακάβριο θέαμα, είπα της μάνας μου ότι σχολείο δεν ξαναπάω. Και τότε με πήρε και με πήγε στο μοναδικό ιδιωτικό που είχε η Λαμία (μόνο δημοτικό), τη Σχολή

• Ο Θανάσης Παπαρούπας μου έμαθε τα γράμματα, όσα ξέρω ακόμα. Έμπαινε στην τάξη το πρωί, εν μέσω Εμφυλίου, άνοιγε τα «Νέα» και μας έλεγε: «Για να δούμε τι γράφει σήμερα ο Ψαθάς» ή «για να δούμε τι γράφει ο Παλαιολόγος». Με χρονογράφημα ξεκίναγε η μέρα μας. Αυτός ο μέγας δάσκαλος, της γλώσσας πάνω απ' όλα, στην Έκτη Δημοτικού μας είπε: «Όποιοι θέλετε το Σάββατο (που τελειώναμε στις 12 το μεσημέρι), μετά το φαγητό, στις 3 μ.μ., να έρχεστε στο σχολείο με την πένα, το μελανοδοχείο και το στυπόχαρτο. Στην Α2 θα έχω αφήσει κόλλες πάνω στην έδρα και θα σας έχω γράψει στον πίνακα 10 θέματα, να διαλέξετε και να γράψετε όποιο θέλετε». 

Ε, σας πληροφορώ ότι από τους 60 μαθητές, οι 55 πηγαίναμε. Ο δε Παπαρούπας, απ' όλον αυτό τον όγκο κειμένων που συγκεντρώθηκαν από τον Οκτώβρη μέχρι το Πάσχα, επέλεξε 100 κι όταν το καλοκαίρι πήγαμε να πάρουμε τα χαρτιά μας, μας τα έδωσε σε τόμο τυπωμένο στον Πεχλιβανίδη στην Αθήνα (εκδότη τότε των Κλασικών Εικονογραφημένων)! Σ' εκείνη τη συλλογή, που είχε τίτλο Τ' Αγρολούλουδα, εγώ είχα τη μερίδα του λέοντος: από τις 100 εκθέσεις, οι 12 ήταν δικές μου. Με τέτοιους ανθρώπους μεγάλωσα και σ' αυτούς οφείλω τα πάντα.

• Βρήκα μια μεγάλη βιβλιοθήκη, φιλολογική και μαρξιστική, από τον πατέρα μου – αυτή ήταν η μεγάλη μου περιουσία. Ήταν σπουδαίος φιλόλογος, και δεν το λέω εγώ, το λένε οι μαθητές του. Τουλάχιστον 18 έγιναν στην πορεία καθηγητές στο πανεπιστήμιο. Να σκεφτείς ότι στην κηδεία του αιφνιδιαστικά ζήτησε να πάρει τον λόγο ο τότε πρόεδρος του Αρείου Πάγου. Τώρα πια έχω κρατήσει μόνο τα απαραίτητα βιβλία. Τη βιβλιοθήκη μου, 9.000 βιβλία, τη δώρισα στην Αταλάντη, τον τόπο της μάνας μου. Δεν μπαίνω καν στο Ίντερνετ – και εξακολουθώ να γράφω στο χέρι.

και στιχουργός ο Κώστας Γεωργουσόπουλος (Κ. Χ. Μύρης) (1937-2024)

Και ποιος δεν έχει σιγοτραγουδήσει το πιο κάτω τραγούδι  -στίχοι του Κ Γεωργοσόπουλου- 

Χίλια μύρια κύματα μακριά τ’ Αϊβαλί

Μέρες της αρμύρας κι ο ήλιος πάντα εκεί

με τα μακεδονίτικα πουλιά και τ’ αρμενάκια

που ελοξοδρόμησαν και χάσανε την Μπαρμπαριά

Πότε παραμονεύοντας τον πόρφυρα

το μαύρο ψάρι έρχεται φεύγει

μικραίνουν οι κύκλοι του

Χίλια μύρια κύματα μακριά τ’ Αϊβαλί

Μεγάλωσαν τα γένια μας η ψυχή μας αλλιώτεψε

αγριεμένο το σκυλί γαβγίζει τη φωνή του

βοήθα καλέ μου μη φαγωθούμε μεταξύ μας

Χίλια μύρια κύματα μακριά τ’ Αϊβαλί

Ώρες ώρες μερεύουμε με τη χορδή της λύρας

δεμένος πισθάγκωνα στο μεσιανό κατάρτι

ο Χιώτης ο τυφλός τραγουδιστής βραχνός προφήτης

μασώντας τη μαστίχα του παινεύει την Ελένη

κι άλλοτε τη Τζαβέλαινα τραβάει στο χορό

Χίλια μύρια κύματα μακριά τ’ Αϊβαλί